FAŁSZ

"Czyżbyśmy byli świadkami narodzin Ruchu Ośmiu Śmigłowców?!" To przerobiony kadr

Źródło:
Konkret24
Śmigłowce i F-16 startujące na defiladę z okazji Święta Wojska Polskiego
Śmigłowce i F-16 startujące na defiladę z okazji Święta Wojska PolskiegoTVN24
wideo 2/6
Śmigłowce i F-16 startujące na defiladę z okazji Święta Wojska PolskiegoTVN24

Według internautów na defiladzie w Warszawie z okazji Święta Wojska Polskiego miała pojawić się formacja ośmiu śmigłowców, której ułożenie niektórym przypominało obraźliwe hasło. Dowodem miał być kadr z anteny TVN24. Ten został przerobiony.

We wtorek, 15 sierpnia o godzinie 14.00, w Warszawie na Wisłostradzie ruszyła defilada wojskowa z okazji Święta Wojska Polskiego. Pierwsza od 2019 roku, choć wtedy odbywała się w Katowicach. Udział w niej wzięło około dwóch tysięcy żołnierzy, 200 pojazdów wojskowych i niemal 100 statków powietrznych.

Tego samego dnia, już po zakończeniu defilady, na polskim Twitterze zaczął krążyć przerobiony kadr, który miał rzekomo pojawić się na antenie stacji TVN24. Widać na nim lecące na bezchmurnym niebie śmigłowce - te miały ułożyć się w formację pięciu i trzech statków, która przypominała internautom osiem gwiazdek, za którymi kryje się obraźliwe hasło "j**** PiS".

W dolnym lewym rogu widać logo TVN24, obok na żółtym pasku czytamy "Parada lotnicza w Święto Wojska". Według zegara widocznego pod logiem stacji, taki kadr miał pojawić się na antenie o 14.56.

Wpis z opisanym wyżej kadrem 15 sierpnia opublikował m.in. adwokat, były wicepremier i minister edukacji Roman Giertych z komentarzem: "Może trochę nierówno, ale intencja się liczy" (pisownia wszystkich wpisów oryginalna; przekleństwa i słowa niecenzuralne zostały zastąpione asteryskami). Polityk Konfederacji Jacek Wilk ten sam kadr zamieścił na swoim Twitterze wieczorem 15 sierpnia ze stwierdzeniem: "Ktoś za to poleci". Jego tweet wyświetlono do tej pory prawie 53 tys. razy, wpis Giertycha - ponad 241 tys.

"Wykorzystywane i ciemiężone przez pisowską propagandę wojsko w dniu swojego święta wysyła nam sygnał. Są z nami! Dziękujemy Wojsko Polskie!"; "Piękny klucz"; "Nawet Armia Polska j**** PiS?" - tego samego dnia pisali kolejni internauci, którzy również publikowali przerobiony kadr.

FAŁSZ
Wpisy pokazujące przerobiony kadr z anteny TVN24Twitter, Instagram

"Czyżbyśmy byli świadkami narodzin Ruchu Ośmiu Śmigłowców?!"; "Mrugają do nas?"; "Powiem szczerze, że wypatrywałam tego znaku. Z nadzieją, że piloci coś będą chcieli przekazać. Osobiście nie dopatrzyłam się"; "Ciekawy zbieg okoliczności (o ile nie fejk)"; "Czy to jest fake?" - komentowali popularne wpisy internauci.

Niektórzy przekonywali, że kadr jest fejkowy: "Pan też powiela fejk? Wstyd!"; "Fejk ale pomysłowy". I mieli rację.

Śmigłowce na defiladzie w Warszawie: w formacji było ich mniej

Popularny kadr nie jest autentyczny. O godzinie 14.56 na antenie TVN24 trwała relacja na żywo z przebiegu defilady w Warszawie. Widzowie programu mogli w tym momencie zobaczyć kolejne formacje statków powietrznych nad stolicą. Przelot śmigłowców rozpoczęły maszyny szkoleniowe - dwa śmigłowce R44 i dwa G-2. Po nich, o 14.56, nadleciały cztery śmigłowce Mi-2 w formacji romb, zwane przez wojskowych "czajnikami". To kadr z nimi został przerobiony przez dodanie czterech kolejnych maszyn, tak by ich szyk przypominał obraźliwe hasło. Poniżej przedstawiamy fragment programu pokazujący, jak faktycznie wyglądała formacja śmigłowców. Po Mi-2 przeleciały śmigłowce W-3 Sokół.

PRAWDA
Defilada z okazji święta Wojska Polskiego 15 sierpnia 2023 roku. Fragment relacji TVN24
Defilada z okazji święta Wojska Polskiego 15 sierpnia 2023 roku. Fragment relacji TVN24TVN24

Jednocześnie w tle trwała rozmowa dziennikarza stacji TVN24 Łukasza Jedlińskiego i gościa gen. bryg. dr. Jarosława Kraszewskiego, byłego szefa Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego (BBN). Gość odpowiadał na pytanie dziennikarza TVN24 o to, jak ocenia proces modernizacyjny polskiej armii.

Jak sprawdziliśmy, podczas kilku poprzednich defilad z okazji Święta Wojska Polskiego nigdy nie leciało więcej niż cztery śmigłowce Mi-2. W 2019 roku nad Katowicami przeleciały trzy "czajniki"; w 2018 roku, gdy po raz pierwszy defilada przechodziła przez Wisłostradę w Warszawie - były cztery maszyny. W 2017 roku nad Warszawą w ogóle nie było Mi-2.

Czytaj więcej: "Kijanka", "czajnik", "plemnik". Nieśmiertelna maszyna "made in Poland" (artykuł archiwalny z 2018 roku)

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: TVN24

Pozostałe wiadomości

Osoby wypłacające pieniądze na poczcie, nawet stosunkowo niewielkie sumy, rzekomo muszą wypełniać deklaracje do urzędu skarbowego i określić przeznaczenie pieniędzy - piszą internauci w mediach społecznościowych. To nieprawda, nie ma takiego obowiązku.

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Źródło:
Konkret24

"To takie ohydne", "to absolutnie nie pomaga zdławić tej historii" - to reakcje internautów na informację, że amerykańska agencja Associated Press usunęła ze swojej strony tekst na temat J.D. Vance'a. Był to fact-check dementujący pewną plotkę o kandydacie na republikańskiego wiceprezydenta. Skąd się wzięła? Wyjaśniamy.

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Źródło:
Konkret24

"W tym tygodniu w Niemczech zakazana została litera C" - wpis z takim komunikatem niesie się w polskiej sieci. I wprowadza w błąd. Bo wcale nie chodzi o literę. Wyjaśniamy.

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

Źródło:
Konkret24

Aktorzy Mel Gibson i Mark Wahlberg oraz przedsiębiorca Elon Musk razem rzekomo mają stworzyć filmową inicjatywę antylewicową w ramach walki ze zjawiskiem woke - twierdzą użytkownicy mediów społecznościowych. Musk ma w to zainwestować miliard dolarów. Nie jest to jednak prawda. 

Musk, Gibson i Wahlberg zakładają studio filmowe antywoke? Aktorzy tłumaczą

Musk, Gibson i Wahlberg zakładają studio filmowe antywoke? Aktorzy tłumaczą

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu prezydent Wołodymyr Zełenski potwierdził, że Polska przekaże Ukrainie swoje myśliwce F-16. To jednak przekłamanie wynikające z błędnej interpretacji posta prezydenta Ukrainy. Tłumaczymy, jak powstało.

Chcą "oddać Ukrainie nasze F-16"? Wyjaśniamy, skąd ten przekaz

Chcą "oddać Ukrainie nasze F-16"? Wyjaśniamy, skąd ten przekaz

Źródło:
Konkret24

Kilka dni po zamachu na Donalda Trumpa w sieci - także polskiej - zaczął krążyć przekaz, że w Stanach Zjednoczonych powstaje "armia weteranów". Mają oni "tłumić ewentualne niepokoje społeczne i zamieszki". Jako dowód rozpowszechniane jest wideo pokazujące rzekomą "armię". Tylko że przekaz jest fake newsem.

Po zamachu na Trumpa "formują armię weteranów"? Kogo widać na tym filmie

Po zamachu na Trumpa "formują armię weteranów"? Kogo widać na tym filmie

Źródło:
Konkret24

"Religia", "kolejna ideologia" - tak poseł PiS Piotr Kaleta przedstawiał problem dziury ozonowej. Sugerował, że został on wymyślony, a na dowód pytał ironicznie: "co się z nią stało?". Otóż dziura wciąż jest.

Poseł Kaleta: "co się stało z dziurą ozonową"? Odpowiadamy

Poseł Kaleta: "co się stało z dziurą ozonową"? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

"Ale dać Polakowi to rozdawnictwo", "złodziejstwo" - to reakcje internautów na przekaz w sieci, jakoby "przeciętna ukraińska rodzina" miała dostawać 10 tysięcy złotych miesięcznie w ramach różnego rodzaju świadczeń. To fake news stworzony poprzez manipulację danymi.

10 tysięcy złotych miesięcznie dostaje "przeciętna ukraińska rodzina"? To manipulacja

10 tysięcy złotych miesięcznie dostaje "przeciętna ukraińska rodzina"? To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Brawo uśmiechnięta Polska", "Tusk przysłany przez Niemców wykończy Polskę" - piszą internauci, komentując upadłość Browaru Kościerzyna. Tylko że historia ta działa się za poprzedniego rządu. Wyjaśniamy.

Browar Kościerzyna upadł "po pół roku rządów Tuska"? Co to za historia

Browar Kościerzyna upadł "po pół roku rządów Tuska"? Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Prokremlowska dezinformacja nie ustaje w podważaniu faktu, że Rosja stoi za zbombardowaniem szpitala dziecięcego w Kijowie. Wykorzystuje do tego stosowaną od początku wojny metodę: fałszywy fact-checking. Kolejną jego odsłoną jest nagranie, które ma być dowodem, że to Ukraińcy zainscenizowali sceny z lekarzem na gruzach szpitala.

"Koszmarny show" i sztuczna krew. Znowu fałszywy fact-checking

"Koszmarny show" i sztuczna krew. Znowu fałszywy fact-checking

Źródło:
Konkret24

Zdaniem Prawa i Sprawiedliwości po zmianie rządu nowe kierownictwo resortu obrony "zmarnowało szanse", które stworzyły podpisane przez ministra Mariusza Błaszczaka umowy na dostawy uzbrojenia. Z odpowiedzi MON dla Konkret24 wynika jednak, że tak nie jest. Każda z tych umów jest kontynuowana.

PiS pyta MON: "co z pięcioma umowami zbrojeniowymi"? Mamy odpowiedź

PiS pyta MON: "co z pięcioma umowami zbrojeniowymi"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w mediach społecznościowych przekazu w dwóch amerykańskich stanach Joe Biden otrzymał nominację i nie można już go skreślić z listy kandydatów na prezydenta. Tłumaczymy, że tak nie jest i dlaczego.

Nevada i Wisconsin: tam Bidena nie można już zmienić? Wyjaśniamy

Nevada i Wisconsin: tam Bidena nie można już zmienić? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Według polityków Konfederacji przyjęta przez Parlament Europejski rezolucja zmusza Polskę i pozostałe państwa unijne do wspierania Ukrainy w wysokości co najmniej 0,25 proc. PKB rocznie. Ale rezolucja nie ma mocy prawnej i jest jedynie "formą pewnej woli politycznej". Wyjaśniamy.

Konfederacja: europarlament zmusza Polskę "do stałego finansowania Ukrainy". Nie zmusza

Konfederacja: europarlament zmusza Polskę "do stałego finansowania Ukrainy". Nie zmusza

Źródło:
Konkret24

"Za pieniądze podatników Mastalerek zakleił sobie ucho?" - ironizują internauci, komentując fotografię, na której widać szefa gabinetu prezydenta z opatrunkiem na uchu. W domyśle jest przekaz, że Marcin Mastalerek, goszcząc na konwencji republikanów w USA, w ten sposób pokazał solidarność z Donaldem Trumpem.

Mastalerek na konwencji w USA "zakleił sobie ucho"? Skąd to zdjęcie

Mastalerek na konwencji w USA "zakleił sobie ucho"? Skąd to zdjęcie

Źródło:
Konkret24

Na krążącym w mediach społecznościowych zdjęciu grupa kilkuletnich dzieci oraz ich nauczycielki stoją roześmiani na tle napisu "Kochamy Tuska". Internauci się oburzają, piszą o indoktrynacji dzieci w szkołach, porównują Polskę do Korei Północnej. Ale zdjęcie nie jest prawdziwe.

"Przedszkole na Jagodnie"? Te osoby nie istnieją, napis też

"Przedszkole na Jagodnie"? Te osoby nie istnieją, napis też

Źródło:
Konkret24

Niedługo po pożarze jednej z najpiękniejszych katedr na świecie w mediach społecznościowych zaczęła krążyć mapa Francji mająca przedstawiać, ile jest tam rzekomo "podpalonych, sprofanowanych, zdemolowanych" kościołów. Tylko że opis tej mapy wprowadza w błąd, a ona sama nie jest aktualna.

"Podpalone, sprofanowane, zdemolowane" kościoły? Ta mapa pokazuje co innego

"Podpalone, sprofanowane, zdemolowane" kościoły? Ta mapa pokazuje co innego

Źródło:
Konkret24

13 milionów, 20 milionów, a nawet 22 miliony złotych mieli rzekomo już otrzymać w ramach premii ministrowie i wiceministrowie obecnego rządu - taki przekaz rozsyłany jest w mediach społecznościowych. Powstał po artykule jednego z dzienników, którego informacje zostały jednak przeinaczone.

22 miliony złotych nagród dla ministrów i wiceministrów? Nie, "nie otrzymywali"

22 miliony złotych nagród dla ministrów i wiceministrów? Nie, "nie otrzymywali"

Źródło:
Konkret24

Według rozsyłanego w sieci przekazu dzięki liberalnemu prawo aborcyjnemu w Czechach przyrost naturalny jest dużo wyższy niż w Polsce. Jednak pomieszano różne dane i wskaźniki. A wiązanie prawa aborcyjnego z przyrostem naturalnym lub współczynnikiem dzietności jest błędem. Wyjaśniamy.

Prawo do aborcji a przyrost naturalny w Polsce i Czechach. Co się tu nie zgadza

Prawo do aborcji a przyrost naturalny w Polsce i Czechach. Co się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Politycy Konfederacji zarzucają premierowi złamanie konstytucji i domagają się postawienia Donalda Tuska przed Trybunałem Stanu. Chodzi o podpisanie porozumienia między Polską a Ukrainą. Konstytucjonaliści, z którymi konsultował się Konkret24, w większości nie dostrzegają w tym przypadku złamania prawa - choć mają uwagi.

Umowa rządowa czy międzynarodowa? Eksperci oceniają, co podpisał Tusk z Zełenskim

Umowa rządowa czy międzynarodowa? Eksperci oceniają, co podpisał Tusk z Zełenskim

Źródło:
Konkret24

"Muzeum Narodowe rozprawiło się również z Maryją", "zamiarem tej władzy jest usunięcie nie tylko krzyży" - piszą oburzeni internauci, komentując informację, jakoby z obrazu Jana Matejki wymazano postać Matki Boskiej. W tym rozpowszechnianym między innymi przez Roberta Bąkiewicza fake newsie nie zgadza się nic - z wyjątkiem nazwy muzeum.

Bąkiewicz: z obrazu Matejki usunięto Matkę Boską. To nieprawda

Bąkiewicz: z obrazu Matejki usunięto Matkę Boską. To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Po wizycie niemieckiego kanclerza Olafa Scholza w Warszawie wrócił temat reparacji wojennych. Jednak w trwającej debacie publicznej politycy raz mówią o "reparacjach", innym razem o "odszkodowaniach". Oba terminy oznaczają jednak inne pieniądze i dla kogo innego. Wyjaśniamy.

Polska i Niemcy: reparacje vs odszkodowania. Co mylą politycy

Polska i Niemcy: reparacje vs odszkodowania. Co mylą politycy

Źródło:
Konkret24