Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Europosłanka Konfederacji Anna Bryłka pod koniec marca przekonywała w publicznych wystąpieniach, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Wyjaśnialiśmy wtedy w Konkret24, że polityczka nie ma racji - liczba zezwoleń na pracę wręcz zmalała. Ale Konfederacja nie odpuszcza narracji mającej nastawiać Polaków negatywnie do polityki migracyjnej i wciąż wykorzystuje do tego liczbę zezwoleń na pracę w Polsce.

Wpis na profilach Konfederacji z 8 kwietnia zaczyna się od cytatu z europosłanki Bryłki: "Donald Tusk oszukał Polaków i sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów!". Dalej czytamy: "Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej w 2024 roku udzielono 323 tysiące zezwoleń na pracę, z czego ponad 100 tysięcy osób to przybysze z krajów islamskich. Masowo sprowadzamy Uzbeków, Pakistańczyków, czy obywateli kraju kultury gwałtu, czyli Bangladeszu. Ta antyimigrancka retoryka Tuska właśnie upadła - on po prostu kłamał, kłamie i będzie kłamał!" (pisownia oryginalna). Na końcu zachęcono internautów do głosowania na Sławomira Mentzena w wyborach prezydenckich, "żeby obronić Polskę przed napływem imigrantów". Wpis opublikowano na kontach Konfederacji w serwisie X, na Facebooku i na Instagramie (pisownia wszystkich postów oryginalna).

Komentując, część internautów atakowała Tuska: "On kłamał, kłamie i będzie kłamał taka osobowość, groźna osobowość bo sterowana przez niesprzyjający nam, sąsiednim kraj"; "Zawsze był największym kłamczuchem rudzielec"; "Żeby on tylko w tej kwestii kłamał…".

Jedna wielu krytycznie odniosło się do przekazu partii. "Gdzie podziewa się ta setka tysięcy? Nie widzę, a to nie są pojedyncze osoby. Taki straszenie i tyle"; "A potem konfederaci są oburzeni jak ktoś nazwie ich rasistą, ksenofobem i kato-talibem"; "To jest właśnie klasyczny przykład demagogii i siania strachu. 100 tysięcy pozwoleń na pracę dla obywateli krajów muzułmańskich to nie to samo co 'sprowadzenie imigrantów przez Tuska'" - pisali.

Niektórzy prosili o podanie źródła i dodatkowe informacje. "Pokażcie dokumenty to potwierdzające inaczej to tylko wasze kolejne kłamstwa"; "Może jakieś źródło informacji ? Jak dotąd pis sprowadził najwięcej uchodzców w historii"; "Proszę źródło oraz cel och wizyty oraz informacje ilu wyjechało, bo im się kontrakt skończył. Bez tego powyższa informacja będzie fejkiem" - zauważali.

Wyjaśnijmy: wydawana przez wojewodów i starostów liczba zezwoleń na pracę nie oznacza, że tyle osób przyjechało w danym roku pracować w Polsce. Zezwolenie na pracę legalizuje zatrudnienie cudzoziemca w Polsce - ale to, czy w ogóle przyjechał do Polski i wjechał legalnie do naszego kraju, pokazuje liczba wydanych wiz pracowniczych. A za wizy pracownicze odpowiadają polskie konsulaty lub wydziały konsularne polskich ambasad w krajach pochodzenia bądź zamieszkania cudzoziemców.

Natomiast cudzoziemcy, którzy na podstawie wizy legalnie wjechali do naszego kraju, już w nim mieszkają i chcą zostać na dłużej (ze względów rodzinnych, podjąć naukę czy pracę), mogą się starać o zezwolenie na pobyt powyżej trzech miesięcy. Otrzymują wtedy od wojewody kartę pobytu, która w okresie jej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy. I właśnie ta kategoria - pierwsze zezwolenia na pobyt - pokazuje, ilu w danym roku przybyło cudzoziemców legalnie przebywających w poszczególnych krajach.

Tak więc przekaz Konfederacji o "sprowadzaniu" islamskich imigrantów jest fałszywy - oparto go bowiem na liczbie wydanych zezwoleń na pracę, a nie wiz pracowniczych czy pierwszych zezwoleń na pobyt.

W 2024 roku wydano 322,9 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców - podało na początku kwietnia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Szczegółowe dane dotyczące m.in. obywatelstwa, wieku, płci czy okresu ważności zezwolenia dostępne są też na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia (prowadzonym przez MRPiPS). Na potrzeby tego tekstu przyjęliśmy, że państwa muzułmańskie to kraje, w których islam jest dominującą religią. Jak ustaliliśmy, takich państw jest 46 - w tym 26 w Azji, 18 w Afryce i dwa w Europie. Z danych Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia wynika, że w 2024 roku obywatelom tych państw wydano 126 307 pozwoleń na pracę w Polsce.

Przedstawiamy zestawienie 25 z 46 muzułmańskich państw, w przypadku których obywatelom przyznano ponad 50 pozwoleń na pracę w Polsce. W 2024 roku najwięcej takich zezwoleń uzyskali obywatele Uzbekistanu - 26 073, następnie Bangladeszu - 17 580 i Turcji - 15 051.

Więcej niż 10 tys. pozwoleń wydano obywatelom: Indonezji - 14 071, Kazachstanu - 11 155 i Turkmenistanu - 10 173. Liczba pozwoleń dla osób z tych państw (top 6) stanowi prawie 3/4 wszystkich pozwoleń dla obywateli muzułmańskich krajów (74,99 proc.).

Raz jeszcze podkreślamy, że na postawie tych danych nie można stwierdzić, iż ponad 126 tys. obywateli państw muzułmańskich zostało "sprowadzonych" do Polski.

Poprosiliśmy Ministerstwo Spraw Zagranicznych o udostępnienie informacji o liczbie wydanych wiz pracowniczych osobom z 46 analizowanych państw muzułmańskich - do publikacji tekstu nie otrzymaliśmy jeszcze odpowiedzi. Z tym że nawet liczba wydanych wiz pracowniczych nie daje informacji o ostatecznej liczbie cudzoziemców, którzy w danym roku przyjechali do Polski i mogą tu pracować. Zgodnie z polskim prawem do podjęcia pracy (pod warunkiem uzyskania odpowiedniego dokumentu legalizującego pracę) uprawnia każda wiza Schengen i wiza krajowa, z wyjątkiem wizy wydanej w celu: turystycznym (kod wizy "01") i korzystania z ochrony czasowej (kod wizy "20").

Szczegółowe dane o wizach wydanych cudzoziemcom w danym roku publikuje Eurostat w kategorii "pierwsze pozwolenia na pobyt" (z ang. first residence permit), dzieląc je na m.in. na pozwolenia związane z edukacją lub pracą. Oczywiście nie wszyscy posiadacze wizy musieli w danym roku przyjechać do Polski - ale ta liczba pokazuje faktyczną skalę migracji, także zarobkowej, do Polski. Tylko że na dane za rok 2024 roku będziemy musieli jednak poczekać do września 2025 roku. Jak wynika z analiz, które robiliśmy za 2023 rok, to wówczas pierwsze pozwolenia na pobyt w Polsce związane z pracą wydawano głównie Ukraińcom i Białorusinom - wcale nie obywatelom państw muzułmańskich.