FAŁSZ

"Taka epidemia, że nikt nie umarł..." z rządu, partii, policji, straży pożarnej? To ponury fake news

"Taka epidemia, że nikt nie umarł z Sejmu, partii czy policji"?

Informacja o "epidemii dla idiotów" - bo nikt z rządu, Sejmu, Senatu, policji czy straży pożarnej nie umarł na COVID-19 - krąży na internetowych forach koronasceptyków od miesięcy. Jest prawdziwa, jeśli chodzi o ministrów. Co do innych wymienionych grup, koronawirus ich nie oszczędził. Według danych policji na COVID-19 zmarło już ponad 30 pracowników tej formacji.

Epidemia COVID-19 nie niesie ze sobą większego zagrożenia - to stały przekaz wszystkich, którzy nie wierzą w to, jak niebezpieczny jest koronawirus SARS-CoV-2 i jakie żniwo zbiera. Nawet mimo codziennych komunikatów o setkach zgonów z COVID-19 w Polsce, internauci publikujący na forach koronasceptyków uparcie twierdzą, że pandemia to wymysł mediów czy polityków.

Dlatego ponad tysiąc reakcji i ponad 300 udostępnień miał opublikowany 5 kwietnia na Facebooku wpis, do którego dołączono grafikę o treści: "Taka epidemia, ze nikt nie umarl z rządu, z sejmu, z partii, z senatu ani nawet ze straży czy policji?Bo to #epidemia dla idiotów"! (pisownia wszystkich postów w tekście oryginalna).

fałsz

Pogląd autora wpisu podziela wielu internautów. "Jakie to mądre...dokładnie tak.."; Trafne spostrzeżenie"; "Bardzo sluszne stwierdzenie.Covidoza to test na inteligencje" - pisali w komentarzach. Inni przekonywali na przykład, że COVID-19 nie dotknął pracowników sklepów: "zadna kasjerka choc codzien z tysiacami ludzi ma kontakt" - twierdziła internautka. "W biedronce i Lidlu i innych molochach są również nieśmiertelni pracownicy ba nawet nie chorują" - napisał inny uczestnik dyskusji.

Tę akurat informację sprawdzaliśmy już dawniej, gdy w sieci rozpowszechniano przekaz, że żaden z pracowników Biedronki czy Lidla nie zachorowała, a sieci te z powodu pandemii nie zamknęły ani jednego sklepu. Wyjaśnialiśmy, że pracownicy tych sieci też chorowali, a niektóre sklepy tych sieci czasowo zamykano.

Niektórzy komentujący wspomniana wyżej grafikę przypominali jednak przypadki śmierci w wyniku COVID-19 zarówno wśród znanych osób, jak i pracowników służb. "Ze straży umarli Znałam osobiście" - napisała jedna z internautek.

Wysoka liczba zgonów, coraz więcej zajętych łóżek covidowych. "Nie radzimy sobie z epidemią"
Wysoka liczba zgonów, coraz więcej zajętych łóżek covidowych. "Nie radzimy sobie z epidemią"Fakty TVN

Pięć miesięcy "kariery" fake newsa

Wpis z 5 kwietnia to kopia analogicznych postów zamieszczanych w sieci co najmniej od listopada ubiegłego roku. Za pomocą wyszukiwarki Facebooka znaleźliśmy kilkadziesiąt postów podobnej treści. Pojedyncze zyskiwały umiarkowaną popularność w sieci - od kilkudziesięciu do kilkuset udostępnień i reakcji.

fałsz

Przekaz krąży w sieci co najmniej od pięciu miesięcy, podawany w formie tekstu lub grafiki. Najstarszy post, jaki udało się nam odnaleźć, zamieszczono 11 listopada 2020 roku. Miał niewielką liczbę reakcji, ale ponad pół tysiąca udostępnień.

By zweryfikować prawdziwość twierdzenia, że w czasie epidemii nikt nie umarł ze środowisk wymienionych przez autora grafiki, o informacje na ten temat poprosiliśmy Centrum Informacyjne Rządu, Kancelarię Sejmu, Kancelarię Senatu, partie koalicji rządzącej, straż pożarną i policję.

Zgony i zakażenia wśród policjantów i strażaków

"Policjanci i pracownicy Policji są grupą szczególnie narażoną na zakażenie COVID-19, z uwagi chociażby na charakter wykonywanych zadań" - napisał 7 kwietnia w odpowiedzi do Konkret24 insp. Mariusz Ciarka, rzecznik prasowy Komendanta Głównego Policji. "W wyniku zakażenia COVID-19 niestety zmarło 19 policjantów oraz 18 pracowników cywilnych Policji" - poinformował. Od początku pandemii było 21 450 przypadków zakażeń policjantów i 4198 pracowników cywilnych.

Zespół prasowy Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej podał nam statystyki co do nieobecności ratowników z powodu zakażenia SARS-CoV-2 lub kontaktu z osobami zakażonymi. Do 6 kwietnia objętych kwarantanną zostało 364 strażaków z Państwowej Straży Pożarnej i 43 z Ochotniczych Straży Pożarnych. 271 strażaków PSP i 36 z OSP przebywało w izolacji. Hospitalizowano pięciu strażaków PSP i czterech z OSP.

Danych o zgonach wśród strażaków nie otrzymaliśmy, ale nie jest prawdą, że żaden nie umarł na COVID-19. O takich przypadkach informują media. Na przykład 7 kwietnia portal TVN Warszawa napisał o śmierci aspiranta z Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej numer 5 na Pradze Północ. Mężczyzna chorował na COVID-19. Stołeczna straż pożarna oddała mu hołd. Wozy bojowe przed wszystkimi jednostkami ratowniczo-gaśniczymi na minutę włączyły syreny.

Strażacy przed JRG 6 na Bielanach
Strażacy przed JRG 6 na BielanachMateusz Szmelter / tvnwarszawa.pl

Zgonów wśród ministrów i senatorów nie było, zakażenia - tak. Umarli parlamentarzyści poprzednich kadencji

Z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Kancelarii Sejmu i Senatu dostaliśmy tylko lakoniczne odpowiedzi. Centrum Informacyjne Rządu potwierdziło, że żaden z ministrów nie zmarł po zachorowaniu na COVID-19. Nie odpowiedziało jednak na pytanie o przypadki zgonów wśród urzędników lub innych pracowników KPRM. "Informujemy, że kwestie związane ze zdrowiem są danymi wrażliwymi i nie stanowią informacji publicznej" - wyjaśniło.

Centrum Informacyjne Sejmu informuje: "Kancelaria Sejmu nie ma dostępu do danych dot. rozpoznań klinicznych lub ustalenia przyczyn zgonu posłów oraz pracowników". Natomiast Centrum Informacyjne Senatu podaje: "Od początku epidemii nie było przypadków śmierci senatorów X kadencji ani pracowników Kancelarii Senatu. Jednocześnie informujemy, że były przypadki zachorowań na COVID-19 wśród senatorów i pracowników; Kancelaria Senatu jako pracodawca otrzymuje informacje o izolacji osób zakażonych, nie prowadzi jednak statystyki w tym zakresie".

Biura prasowe partii Prawo i Sprawiedliwość oraz Solidarna Polska na nasze pytania jeszcze nie odpowiedziały. Natomiast rozmawialiśmy z Magdaleną Sroką, rzeczniczką prasową Porozumienia. Przekaz rozpowszechniany na Facebooku nazywa "absolutnym fake newsem". - Ja sama przez ostatnie trzy tygodnie zmagam się z covidem - powiedziała Sroka. - Na szczęście już jest lepiej i wracam do formy - dodała. Jej mąż trzy tygodnie walczył w szpitalu z COVID-19, a lider Porozumienia Jarosław Gowin - dwa tygodnie. Magdalena Sroka wspomniała również śmierć Jana Kiliana, posła poprzedniej kadencji.

Zresztą media informują o przypadkach zakażeń COVID-19 wśród polityków, także ogólnopolskich lub lokalnych liderów ugrupowań. W październiku 2020 roku zmarł były senator Stanisław Kogut, jak informowały lokalne media, był zakażony koronawirusem. O śmierci byłego posła Janusza Sanockiego po zakażeniu COVID-19 poinformowano w grudniu 2020 roku.

W listopadzie 2020 roku media informowały o śmierci Kazimierza Węgrzyna, pełnomocnika powiatowego PiS, radnego Powiatu Sanockiego. W marcu tego roku - o śmierci wicestarosty bielskiego Grzegorza Szetyńskiego, członka PiS.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24, TVN Warszawa; zdjęcie: Facebook

Pozostałe wiadomości

Na oskarżenia polityków Prawa i Sprawiedliwości o "bezprawnym odebraniu pieniędzy" przez rząd w wyniku decyzji PKW minister finansów odpowiada: w 2016 roku była "dokładnie analogiczna sytuacja". Chodzi o wstrzymanie wypłaty subwencji dla Nowoczesnej. Porównaliśmy więc oba przypadki.

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski podpisuje flagę ukraińskiej jednostki wojskowej, która podczas drugiej wojny światowej mordowała Polaków - z takim przekazem krąży w mediach społecznościowym pewne nagranie. To antyukraińska dezinformacja. Tłumaczymy, jaki naprawdę moment ten film pokazuje.

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz z Kancelarii Prezydenta RP - podkreślając zasługi Andrzeja Dudy - utrzymuje, że przed jego prezydenturą "nie stacjonowały w Polsce amerykańskie wojska", a tarcza w Redzikowie jest pierwszą stałą bazą wojsk USA w naszym kraju. Nie umniejszając dorobku obecnego prezydenta, wyjaśniamy, dlaczego przypisywanie mu tych wszystkich zasług nie jest jednak uprawnione.

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Źródło:
Konkret24

Czy rzeczywiście w tym roku do Polski "wjechało już więcej Rosjan" niż za poprzednich rządów? Tak twierdzi posłanka PiS Anna Gembicka. Przedstawiamy więc dane.

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Źródło:
Konkret24

Opieszałość w wypłatach rządowej pomocy dla powodzian wzmocniła krytykę opozycji wobec działań ministra Marcina Kierwińskiego. Politycy PiS zarzucają, że "obsługa pełnomocnika" ma kosztować budżet 25 milionów złotych. Sprawdziliśmy, o jakie pieniądze chodzi i na co rzeczywiście mogą zostać przeznaczone.

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

Źródło:
Konkret24

Analitycy NATO sprawdzili, w których serwisach społecznościowych najłatwiej i najtaniej można kupić fałszywe zaangażowanie - polubienia, wyświetlenia, udostępnienia, komentarze. Te mogą być używane do wzmacniania treści politycznych i operacji wywierania wpływu. Badacze ocenili też, jak radzą sobie z tym platformy. Wnioski nie są zachęcające.

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych rozchodzi się nagranie prezentujące budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zniszczony przez grafficiarzy. Nie jest to autentyczne wideo.

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

Po zatrzymaniu 14 listopada 2024 roku przez Centralne Biuro Antykorupcyjne prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka pojawiło się pytanie, czy politycy mogą pracować w spółkach Skarbu Państwa i w spółkach samorządowych. Wątek ten wzbudził wiele wątpliwości wśród posłów. Wyjaśniamy, co stanowią przepisy.

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Źródło:
Konkret24

Posłanka rządzącej koalicji mówi o "obstrukcji prac rządu" ze strony Andrzeja Dudy, a prezydencki minister utrzymuje, że to rządzący "żadnych ustaw nie kierują na biurko prezydenta". Kto ma rację? Sprawdziliśmy, ile ustaw Andrzej Duda dostał do podpisu i jaki był ich los.

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

Źródło:
Konkret24

Miliony odsłon w mediach społecznościowych generują wpisy z nagraniem, na którym Władimir Putin ma rzekomo mówić, że Rosja użyje broni jądrowej w przypadku masowego ataku rakietowego na jej terytorium. Nieprzypadkowo wideo to - z błędnym opisem - jest teraz rozpowszechniane przez prorosyjskie konta. Tłumaczymy, kiedy i co mówił rosyjski prezydent.

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Źródło:
Konkret24

Substancje chemiczne w wodzie powodują u dzieci homoseksualizm, fluor obniża inteligencję, wirus HIV nie jest przyczyną AIDS, a szczepionki powodują autyzm - z takich fałszywych tez słynie Robert F. Kennedy Jr. Ten wyznawca spiskowych teorii ma wkrótce zadbać o zdrowie Amerykanów. Moment ogłoszenia tej decyzji określono już "strasznym dniem dla zdrowia publicznego".

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

Źródło:
Konkret24

Czy wiceministra klimatu Urszula Zielińska mówiła o "kapsułach napędzanych energią kosmiczną" i "szlakach dla sterowców z bambusa"? Według rozpowszechnianego w sieci nagrania proponowała takie technologie jako ekologiczne rozwiązania transportowe. Brzmi niewiarygodnie - bo film nie jest wiarygodny. To przykład, jak wykorzystano sztuczną inteligencję do stworzenia fałszywki.

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

Źródło:
Konkret24

Poseł Paweł Jabłoński ma nadzieję, że Donald Trump po ponownym objęciu urzędu prezydenta USA będzie naciskał, by Niemcy przeznaczały więcej na obronność. Tylko że podane przez posła PiS dane nie są już aktualne.

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski "w Dzień Niepodległości pojechał po rogale do Poznania" - twierdzi poseł PiS Jacek Sasin. Gdy ogłosił to na swoim profilu, wielu zaprzeczało, na co on opublikował rzekomy "dowód". Co naprawdę 11 listopada robił prezydent Warszawy?

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Nagranie z tłumami muzułmanów modlących się na ulicach dużego miasta wzbudza dyskusję w mediach społecznościowych. Rozchodzi się z przekazem, że to sceny z Paryża i dowód na "islamizację Europy". W tle pojawia się krytyka polityki francuskiego rządu. Nie jest to jednak Paryż, choć rzeczywiście miasto w Europie.

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

Źródło:
Konkret24

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Po wygraniu wyborów w USA przez Donalda Trumpa w polskich mediach społecznościowych zaczęto rozpowszechniać rzekomy cytat z książki, którą napisał kiedyś J.D. Vance - teraz kandydat na wiceprezydenta. Miał to być niewybredny żart o Polakach. Jednak słowa te wcale nie pochodzą z jego książki "Elegia dla bidoków".

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

Źródło:
Konkret24

Opozycja oskarża rząd Donalda Tuska o fatalną politykę gospodarczą, której skutkiem ma być to, że wielkie międzynarodowe firmy wycofują się z planów dotyczących Polski. Jako przykłady podawane są najczęściej koncerny: Intel, Ford, Maersk, Beko. Tylko że ich decyzje mają inne podłoże. Wyjaśniamy.

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Dokąd zmierzamy jako naród?", "mogliby się zorganizować, zameldować się i przejąć władzę nad miastem" - tak internauci komentują wpis, jakoby 35 procent mieszkańców Rzeszowa stanowili Ukraińcy. Dane tego jednak nie potwierdzają, a fałszywy przekaz powstał na bazie starej informacji wyrwanej z kontekstu.

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz nie zrezygnował z zakupu samolotów tankujących w powietrzu, a Polska miała płacić za to, że będą one stacjonować w Holandii - twierdzi Jacek Sasin i broni decyzji rządu Zjednoczonej Prawicy. Jednak poprzedni szef MON wycofał się z programu międzynarodowego, w ramach którego latające cysterny miały stacjonować w Polsce. W rezultacie Wojsko Polskie wciąż ich nie ma.

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Franciszkanin został aresztowany w Nowym Jorku "za modlitwę w intencji nienarodzonych dzieci" - z taką informacją rozpowszechniany jest w sieci film z momentu zatrzymania księdza przez policję. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego opis już nie.

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Źródło:
Konkret24

Czy po próbnych eksperymentach związanych z krótszym czasem pracy Islandia zdecydowała, że "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? Internauci tak zrozumieli analizy raportu z badań na ten temat, ale to uproszczenie. Bo ani nie ma odgórnej decyzji rządu, ani krótszy czas pracy nie zawsze znaczy tam mniej dni roboczych.

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Źródło:
Konkret24