Setki tysięcy wyświetleń w sieci notuje nagranie "dowodzące", jakoby Wołodymyr Zełenski kupił niedawno w USA ranczo warte 79 milionów dolarów. Historia wydaje się wiarygodna: są szczegóły, nazwiska i informacja na stronie pośrednika. Jednak kluczowe elementy opowieści zostały zmyślone, a "dowody" sfabrykowane.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski pod koniec października miał zostać właścicielem ogromnego rancza w stanie Wyoming w USA. Transakcja miała opiewać na 79 mln dolarów. O tym, że doszło do tego zakupu, przekonuje wielu użytkowników mediów społecznościowych. Najwięcej postów na temat zagranicznej posiadłości Zełenskiego pojawiło się na Facebooku. "Zagraniczna firma Zełenskiego posiada teraz największe ranczo w Stanach Zjednoczonych Davegra Ltd"; "Zełenski kupił ranczo Pathfinder za 79,5 miliona dolarów. Jego powierzchnia jest 4 razy większa niż Nowego Jorku"; "Trochę informacji z Danii o Zelenskym. U nas o tym nie napiszą... Zagraniczna firma Zełenskiego posiada teraz największe ranczo w Stanach Zjednoczonych Davegra Ltd, jedna z zagranicznych firm Zełenskiego znana z wycieku Pandora Papers, kupiła ranczo Pathfinder w Wyoming" - to przykładowe wpisy na ten temat z ostatnich dni października (pisownia postów oryginalna).
Przekaz pojawił się też na platformie X. Jednym z najpopularniejszych był wpis Piotra Panasiuka. To były wiceprezes prorosyjskiej partii Bezpieczna Polska, który znany jest z szerzenia przekazów zbieżnych z kremlowską dezinformacją. "Zełenski kupił ranczo Pathfinder za 79,5 miliona dolarów. Jego powierzchnia jest 4 razy większa niż Nowego Jorku" - ogłosił Panasiuk 28 października.
I opisał szczegóły rzekomej transakcji: "24 października, tydzień po wizycie Zełenskiego w Białym Domu, w stanie Wyoming sprzedano jedno z największych rancz w USA – Pathfinder, o powierzchni 916 000 akrów (3700 km kwadratowych). Swan Land Company, pośrednik nieruchomości, ogłosił sprzedaż na swojej oficjalnej stronie internetowej. Nabywcą jest Davegra Ltd – cypryjska firma powiązana z Zełenskim. O firmie zrobiło się głośno w 2021 roku, gdy nazwisko Zełenskiego pojawiło się w Pandora Papers". Na koniec dodał: "Końcowa cena sprzedaży nie jest znana, ale początkowo ranczo było wystawione na sprzedaż za 79,5 miliona dolarów. To nabycie plasuje Zełenskiego na 9. miejscu wśród największych prywatnych właścicieli ziemskich w USA". Ten wpis wyświetlono ponad 275 tys. razy.
"Transakcja została sfinalizowana 24 października"
W wielu postach - również na profilu Panasiuka - publikowano trwające niecałe dwie minuty nagranie. Przedstawia ono "szczegóły" tego, jak ranczo miało trafić w ręce Zełenskiego. Co ważne, u dołu kadru na żółtym pasku wyświetla się transkrypcja po rosyjsku - tłumaczenie anglojęzycznego lektora. To już budzi podejrzenia co do źródła całej historii.
"W samym sercu amerykańskiego Zachodu właśnie sfinalizowano transakcję zakupu ziemi o niemal mitycznej wręcz powierzchni. Devegra Ltd., cypryjska spółka należąca do Władimira Zełenskiego, nabyła ranczo Pathfinder Ranches w stanie Wyoming, którego powierzchnia jest większa niż cały stan Rhode Island i ponad czterokrotnie większa niż powierzchnia Nowego Jorku" - opowiada lektor. Monotonność głosu i problemy z wymową niektórych słów wskazują, że głos wygenerowano przy użyciu sztucznej inteligencji.
Dalej słyszymy, że ranczo, którego właścicielem miał zostać Zełenski, ma powierzchnię 916 tysięcy akrów. Lektor opowiada, jak rzekomo przez sieć firm i pośredników miała się odbyć ta transakcja: "Sprzedającego, Salmon's Enterprises, reprezentowała firma Swan Land Company z siedzibą w Bozeman w stanie Montana, a transakcję prowadzili brokerzy Scott Williams i Michael Swan. Kupującego, firmę DeVegra Ltd. należącą do prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, reprezentowała firma Hall & Hall, jedna z czołowych agencji pośrednictwa w obrocie ranczami w kraju".
"Transakcja została sfinalizowana 24 października, zaledwie tydzień po wizycie Zełenskiego w Białym Domu. Po raz pierwszy publicznie potwierdzono sprzedaż, gdy firma Swan Land Company ogłosiła jej zakończenie na swojej stronie internetowej" - słyszymy. W tym momencie w kadrze pojawia się rzekoma strona internetowa Swan Land Company z ofertą sprzedaży rancza. Wyróżniono dwa fragmenty tekstu ze strony, resztę zablurowano. W jednym z akapitów stoi, że "ranczo zostało nabyte przez firmę Davegra Ltd z siedzibą na Cyprze".
Następnie lektor stwierdza, że rzekoma firma Zełenskiego po tej transakcji miała się stać dziewiątym największym prywatnym właścicielem ziemskim w USA. Przytacza słowa przypisywane Michaelowi Swanowi z firmy Swan Land Company, który miał nazwać sprzedaż "przełomowym momentem dla hodowli bydła w Wyoming".
Zanim historia ta trafiła do polskiego internetu, żyła już w sieci anglojęzycznej. Jeden z najpopularniejszych wpisów z 27 października wygenerował 1,6 mln wyświetleń. Potem został skasowany, lecz zachowała się jego archiwalna wersja.
Internauci: "zakłamany kabareciarz" vs. "ruskie fejki"
Komentując liczne posty o rzekomej transakcji, internauci nie szczędzili krytyki pod adresem Zełenskiego: "Wszystkich wydutkał, a najbardziej tych co na niego głosowali"; "No proszę, marny aktorzyna ma 80 baniek, ciekawe"; "Zakłamany kabareciarz"; "Po coś tę wojnę dalej prowadzi, kasa, kasa i jeszcze raz kasa"; "Pierze co ukradł"; "Za pieniądze Polaków!!!" - to przykładowe komentarze.
Niektórzy użytkownicy X pytali Groka, sztuczną inteligencję serwisu: "Czy ta informacja jest dobrze potwierdzona?"; "czy to prawda?"; "czy jakieś inne źródła niż rosyjskie potwierdzają tę informację?".
Część internautów nie dała się nabrać. "Ruskie fejki, aż się rzygać chce"; "Za takie wprowadzanie ludzi w błąd! Powinieneś mieć dożywotni zakaz publikacji na X"; "Jak się czujesz gdy puszczasz takie fejki?" - pisali.
Nie bez powodu opinie internautów były mocno podzielone. Bo na pierwszy rzut oka historia może się wydawać wiarygodna, zważywszy na to, że pojawiały się nazwy firm, opis luksusowego rancza, szczegóły rzekomej transakcji, a nawet imiona i nazwiska pośredników. Jeden z nich został nawet zacytowany. Do tego doszły wydarzenia, które miały się ze sobą łączyć: dzień domniemanej sprzedaży i oficjalna wizyta Wołodymyra Zełenskiego w USA. Całość została skonstruowana tak, by wyglądała jak efekt jakiegoś śledztwa.
Jednak to fasada wiarygodności. W rzeczywistości to zręcznie spreparowana narracja wyglądająca na kolejną z arsenału kremlowskiej propagandy.
Główny dowód na fałsz: spreparowana witryna
Dowodem na transakcję ma być informacja o dokonanym zakupie na stronie pośrednika - Swan Land Company. Tylko że na prawdziwej stronie firmy nie ma żadnej informacji o kupcu rancza Pathfinder. Według filmu miała to być firma Zełenskiego zarejestrowana na Cyprze. Tymczasem na swojej stronie Swan Land Company podaje, że "sprzedaż jest w toku".
Witryna, którą pokazano w nagraniu, jest bowiem fałszywką - dość wierną kopią prawdziwej strony Swan Land Company. Do niedawna fałszywka ta była dostępna pod domeną swanlandco.us. Obecnie strona już się nie otwiera. Prawdziwa strona działa w domenie ".com".
Sprawdziliśmy daty powstania obu stron w narzędziu Whois. Prawdziwa strona internetowa Swan Land - czyli ta w domenie ".com" - została zarejestrowana w 2013 roku. Tymczasem fałszywą, w domenie ".us" - 21 października 2025 roku. Czyli na kilka dni przed pojawieniem się przekazu o zakupie rancza przez prezydenta Ukrainy.
Ranczo w procesie sprzedaży "rodzinnej amerykańskiej firmie ranczerskiej"
Fałszywy przekaz zdementowała sama firma Swan Land Company. "Jako pośrednik, który w sierpniu 2025 r. wystawił na sprzedaż ranczo Pathfinder Ranches w Wyoming, zaprzeczamy pojawiającym się w Internecie informacjom, jakoby prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski nabył tę nieruchomość" - czytamy w oświadczeniu opublikowanym 28 października w serwisie X.
"Ranczo jest obecnie w trakcie sprzedaży amerykańskiej rodzinnej firmie zajmującej się hodowlą bydła, która zamierza kontynuować tradycję hodowli bydła, z której znana jest ta nieruchomość" - informuje Swan Land Company.
Firma podkreśliła, że jedynym oficjalnym źródłem wiarygodnych i aktualnych informacji o ranczu Pathfinder i innych nieruchomościach, które reprezentuje, jest jej oficjalna strona swanlandco.com
Powtarzalny schemat rosyjskiej propagandy
Nie po raz pierwszy w sieci krąży fałszywa historia o rzekomym luksusowym zakupie dokonanym przez Wołodymyra Zełenskiego lub osoby z jego najbliższego otoczenia. Jak zauważa redakcja fact-checkingowa News Guard, tego typu oskarżenia o korupcję regularnie pojawiają się w sieci po zagranicznych wizytach ukraińskiego prezydenta, zwłaszcza w krajach zachodnich. Doniesienia o rzekomym zakupie przez Zełenskiego rancza w Wyoming pojawiły się wkrótce po wizycie ukraińskiego przywódcy w Białym Domu, gdzie rozmawiał z prezydentem Donaldem Trumpem o amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy.
Historia o "amerykańskim ranczu Zełenskiego" powtarza schemat rosyjskiej dezinformacji, której celem jest podważanie wiarygodności ukraińskiego przywódcy. Przepis jest ten sam: luksusowa posiadłość, astronomiczna cena i nazwisko Zełenskiego. Od początku rosyjskiej inwazji Zełenski był wielokrotnie fałszywie oskarżany o korupcję i o przeznaczanie zagranicznej pomocy finansowej na prywatne cele, a nie na obronę kraju. Aby nadać takim przekazom pozory autentyczności, ośrodki propagandy często tworzą fałszywe strony internetowe podobne do prawdziwych witryn firm czy instytucji. Zdarza się, że podszywają się pod nieistniejące zachodnie media, by uwiarygodnić rozpowszechniane treści. Po kilku dniach strony zwykle znikały tak szybko, jak się pojawiły. Podobnie było i tym razem - fałszywa strona Swan Land Company powstała na kilka dni przed pojawieniem się fałszywego przekazu i potem zniknęła z internetu.
W Konkret24 weryfikowaliśmy podobne przekazy dezinformacyjne dotyczące prezydenta Ukrainy i jego rodziny. Między innymi o rzekomych zakupach willi w Egipcie, na Florydzie, rezydencji brytyjskiego króla Karola III czy luksusowego samochodu.
Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: President of Ukraine