Na Twitterze, Facebooku i TikToku rozpowszechniana jest informacja, jakoby aktorka Barbara Kurdej-Szatan została nominowana do nagrody "Osobowość roku" na Białorusi. To nieprawda.
Internauci rozpowszechniają informację, która zaskakuje i wzbudza dyskusję - dotyczy aktorki Barbary Kurdej-Szatan. "Po wzruszającym występie na spędzie owsika, Baśka została nominowana do tytułu 'Osobowość roku' na Białorusi" - informował 7 sierpnia jeden z użytkowników Twittera. Do wpisu dołączył kadr z telewizji Biełaruś24 ze zdjęciem aktorki. Post zebrał 2,2 tys. polubień, ponad 500 razy podano go dalej.
"Barbara Kurdej-Szatan nominowana do nagrody osobowości roku... na Białorusi" - brzmiał z kolei wpis z 10 sierpnia opublikowany na Facebooku (pisownia wszystkich postów oryginalna). Podobną informację znaleźliśmy również krążącą na TikToku.
fałsz
Wielu komentujących te posty internautów zdawało się nie wątpić w prawdziwość informacji. "I wszystko jasne, dla kogo Kurdej-Szatan pracuje"; "Polacy na Białorusi, nie będą wdzięczni"; "Ale obciach" - pisali pod cytowanym tweetem. Niektórzy jednak robili sobie żarty, uznając tę wiadomość za żart właśnie. Inni wątpili i prosili o podanie źródła. Jeden z internautów zauważył, że zdjęcie pokazane w poście krążyło w sieci już w 2021 roku.
Informacja o Barbarze Kurdej-Szatan jest nieprawdziwa. To fake news, który wypłynął na fali artykułów i wpisów z mediów społecznościowych po wypowiedziach aktorki na Pol'and'Rock Festival 2022.
Kurdej-Szatan na festiwalu Pol'and'Rock
W listopadzie 2021 roku Barbara Kurdej-Szatan w ostrych słowach skrytykowała na Instagramie Straż Graniczną za działania w czasie kryzysu migracyjnego na granicy Polski z Białorusią. Nazwała strażników "maszynami bez serca i mózgu" oraz "mordercami". Aktorka ma odpowiedzieć przed sądem za zniesławienie funkcjonariuszy.
Do tego zdarzenia 6 sierpnia na Pol'and'Rock Festival w Czaplinku nawiązał jeden z uczestników spotkania zorganizowanego z Barbarą Kurdej-Szatan. Powiedział, że jest żołnierzem i zapytał: "Kiedy my w nocy tam biegamy z tymi uchodźcami, ty jesteś w knajpie. (...) Dlaczego tak?". W odpowiedzi aktorka wspomniała m.in., że żołnierz nie musi wykonywać poleceń, które są niezgodne z prawem i podkreśliła: "pushbacki są nielegalne". Chwilę później rozpłakała się.
O tej krótkiej wymianie zdań pisały media, nagranie krążyło w sieci, w mediach społecznościowych pojawiło się wiele emocjonalnych komentarzy wyrażających albo poparcie dla aktorki, albo przeciwnie - oskarżających ją o cynizm i granie na uczuciach. Pierwsze posty z informacją o rzekomej białoruskiej nagrodzie dla Kurdej-Szatan pojawiły się w sieci 7 sierpnia - bezpośrednio po tym wydarzeniu.
Kadr z białoruskiej telewizji, ale stary
"Informacja jest oczywiście nieprawdziwa. Basia nie jest nominowana do żadnej białoruskiej nagrody" - poinformował Konkret24 Kuba Szwedowski z agencji reprezentującej Barbarę Kurdej-Szatan.
Wykorzystany w postach kard z białoruskiej telewizji krążył w sieci już w listopadzie 2021 roku - zaraz po kontrowersyjnym wpisie aktorki na Instagramie. Telewizja Biełaruś24 wykorzystała wówczas wypowiedź Kurdej-Szatan w materiale o sytuacji na granicy polsko-białoruskiej. Fragmenty tego nagrania publikowali internauci w mediach społecznościowych.
Rosyjska i białoruska propaganda wykorzystywały w tym czasie wypowiedź polskiej aktorki w materiałach stawiających polskie władze, polskich pograniczników i żołnierzy w negatywnym świetle. Najważniejszą rozprowadzaną w 2021 roku kłamliwą tezą rosyjskiej propagandy było obarczanie polskiej strony odpowiedzialnością za wywołanie kryzysu migracyjnego - co opisywaliśmy w Konkret24.
W rosyjsko- i białoruskojęzycznej części internetu nie znaleźliśmy informacji o jakiejkolwiek nominacji do białoruskich nagród dla Barbary Kurdej-Szatan. Potwierdzenia takiej informacji nie znalazł też Michał Marek, założyciel Centrum Badań nad Współczesnym Środowiskiem Bezpieczeństwa, który stale śledzi rosyjskie i białoruskie media, opisując rozprowadzaną tam dezinformację. "Tego rodzaju informacja jest niedostrzegalna na dany moment w rosyjskim i białoruskim przekazie propagandowym. Nie zmienia to jednak tego, iż wypowiedzi Kurdej-Szatan czynią z niej dla Moskwy i Mińska obiekt zainteresowania, którego aktywność może zostać wykorzystana do działań dezinformacyjnych uderzających w wizerunek Polski" - komentuje Michał Marek.
Autor: Krzysztof Jabłonowski, współpraca: Michał Istel / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Pol'and'Rock Festival/Facebook
Źródło zdjęcia głównego: Pol'and'Rock Festival