Samolot Dywizjonu 303 na brytyjskim banknocie? Nie ma takiej decyzji

Obecnie każdy latający Spitfire jest cennym zabytkiemWikipedia (CC BY SA) | Chowells

W sieci krąży informacja o tym, że na brytyjskim pięćdziesięciofuntowym banknocie na pewno pojawi się Spitfire, na którym latali piloci Dywizjonu 303. To nieprawda. Żadna decyzja jeszcze nie zapadła.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Jeden z użytkowników Twittera napisał w czwartek na Twitterze: "Widzieliście, że polski Spit - będzie na banknocie 50 quid? ;) [potocznie ang. funt - red] No! Taki z Dyonu 303? ;)". Na ten wpis powołał się polski europarlamentarzysta Jacek Saryusz-Wolski. "Polski Spitfire z Dywizjonu 303 z Bitwy o Anglię będzie na brytyjskim banknocie £50" - napisał również na Twitterze. Wpis polubiło prawie 400 osób, a ponad 150 podało dalej.

Internauci, którzy dyskutowali pod tymi wpisami, zwrócili jednak uwagę, że ta informacja to jeszcze nic pewnego, ponieważ żadne decyzje na temat wyglądu banknotu jeszcze nie zapadły. Zwrócił na to uwagę także Jakub Krupa, korespondent Polskiej Agencji Prasowej w Wielkiej Brytanii. "To nie jest prawda. Dopiero trwa wybór tego, kto/co będzie na £50 i to jest jedynie jedna z propozycji. Rząd i Bank Anglii chcą, żeby byli znani naukowcy" - poinformował na Twitterze.

Brytyjczycy wybierają

Brytyjski banknot o najwyższym nominale zostanie przeprojektowany, żeby wyglądać podobnie jak obecne banknoty o nominałach pięciu i dziesięciu funtów. Będzie również wykonany z polimeru (obecnie jest papierowy). Zdaniem brytyjskiego rządu - takie banknoty są trwalsze, bezpieczniejsze i trudniejsze do sfałszowania. Poza tym są bardziej przyjazne dla środowiska. Nowością będzie też podpis Sarah John, czyli nowego głównej kasjer Banku Anglii.

Zmiana podyktowana jest głównie tym, że pięćdziesięciofuntowe banknoty nie są powszechnie używane, ale wiadomo, że często korzystają z nich grupy przestępcze do prania brudnych pieniędzy czy unikania opodatkowania.

Na początku listopada Bank Anglii ogłosił, że na nowym pięćdziesięciofuntowym banknocie będzie znany brytyjski naukowiec i zwrócili się do obywateli, aby w specjalnie utworzonej do tego aplikacji proponowali swoich faworytów. Wszyscy chętni mogą do połowy grudnia proponować m.in. astronomów, biologów, biotechnologów, chemików, inżynierów, matematyków, badaczy medycyny, fizyków, astronomów, czy zoologów, ale także osoby, które przyczyniły się do rozwoju nauki.

Robert Jenrick, członek brytyjskiego parlamentu pracujący w Ministerstwie Skarbu powiedział, że "ludzie powinni mieć możliwość wybrania osoby będącej na pieniądzach, którymi będą płacić".

Z propozycji od obywateli, specjalna komisja składająca się z ekspertów (m.in. naukowców) wybierze cztery nazwiska. Ostateczną decyzję podejmie szef Banku Anglii. Nową wersją banknotu będzie można płacić nie wcześniej niż za dwa lata.

Oficjalne zgłaszanie propozycji trwa, nie są one ogłaszane publicznie przez Bank Anglii, ale Internauci wskazują swoich faworytów także w innych miejscach. Według głosowania prowadzonego przez portal dziennika "The Daily Telegraph", w którym wzięło udział 1,7 tys. osób, prowadzi zdecydowanie była brytyjska premier Margaret Thatcher (52%). Następna jest Nisa Inayat Khan - indyjska pisarka i brytyjski szpieg, która - zdekonspirowana przez Niemców - zginęła w obozie koncentracyjnym w Dachau, oraz nieżyjący już astrofizyk profesor Stephen Hawking.

Również w mediach społecznościowych internauci wskazują kogo chcieliby zobaczyć na nowym banknocie. Niekiedy z przymrużeniem oka - wśród propozycji pojawia się m.in. walijska piosenkarka Lisa Lis Scott-Lee, były piłkarz, a dziś selekcjoner Anglii Gareth Southgate, czy wokalista Oasis Liam Gallagher.

Skąd zatem informacja o "polskim" Spitfire?

Na portalu z petycjami change.org pojawiła się petycja do rządu brytyjskiego, założona przez użytkownika Henry Goodall, którą podpisało 2,6 tys osób. Chcą, żeby na banknocie uhonorowany został R.J. Mitchell, projektant Spitfire'a. "Bez jego talentu, pomysłowości i dalekowzroczności, wielu z nas nie urodziłoby się, a reszta mówiłaby w innym języku", można przeczytać w petycji. C

W ramach niej zaprezentowano projekt banknotu z podobizną Mitchella. Choć w petycji nie ma mowy o Dywizjonie 303, na zaproponowanym banknocie widać modele samolotów, w tym Spitfire z oznaczeniem RF-W. Na takim rzeczywiście latali piloci polskiego Dywizjonu 303. Choć szachownica, o której pisze Saryusz-Wolski na pierwszy rzut oka jest niewidoczna, część internautów wypatrzyła ją - "Proszę popatrzeć na przód kadłuba, tuż przy śmigle. Tam widać jaśniejszy kwadracik. To szachownica", napisał jeden z nich. Zwracają także uwagę, że pod kokpitem pilota widać godło Dywizjonu 303, czyli biało-czerwony okrąg ze skrzyżowanymi kosami i czapką kosynierów.

Warto także zwrócić uwagę, że w trakcie trwania bitwy o Anglię (10 lipca – 31 października 1940), wbrew temu co pisze Jacek Saryusz-Wolski, Polacy nie latali na Spitfire'ach. Wyposażenie Polaków stanowiły wówczas samoloty Hawker Hurricane, a na Spitfire'ach latali od 1941 roku.

330 milionów banknotów

Od 2011 roku na banknocie pięćdziesięciofuntowym są podobizny Matthew Boultona i James'a Watta. Żyli w czasach rewolucji przemysłowej w XIX wieku. Ich spółka zainstalowała setki silników parowych, które umożliwiły mechanizację fabryk i młynów. Boulton opracował też m.in. nowe technologie do wybijania monet, używane w wielu krajach. Od nazwiska drugiego z Brytyjczyków nazwano jednostkę mocy.

Szacuje się, że od wprowadzenia banknotów o tym nominale na rynek w 1981 roku, jest ich w użytku 330 milionów o łącznej wartości 16,5 mld funtów.

Zniszczonych 200 samolotów

Legendarny polski Dywizjon 303 (pełna nazwa: 303 Dywizjon Myśliwski Warszawski im. Tadeusza Kościuszki) wsławił się podczas II wojny światowej w bitwie o Anglię. Był tam najskuteczniejszą jednostką. Jego piloci zniszczyli ponad 200 niemieckich samolotów. Byli bohaterami m.in. książki Arkadego Fiedlera. Pod koniec sierpnia do kin wszedł film wyreżyserowany przez Denisa Delicia "Dywizjon 303. Historia prawdziwa".

Autor: Jan Kunert / Źródło: konkret24.pl, standard.co.uk; telegraph.co.uk zdjęcie: Robert Zien/EastNews

Źródło zdjęcia głównego: Wikipedia (CC BY SA) | Chowells

Pozostałe wiadomości

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Jednym z fałszywych przekazów po naruszeniu polskiej przestrzeni powietrznej jest ten, że znalezione drony były klejone taśmą i to ma być dowód, że zrobiono je chałupniczo w Ukrainie. Przestrzegamy: to rosyjska dezinformacja. Wyjaśnienie, skąd ta taśma na dronach, jest proste.

"Drony klejone na taśmę"? Tak, celowo. Nie wierz dezinformacji

"Drony klejone na taśmę"? Tak, celowo. Nie wierz dezinformacji

Źródło:
Konkret24

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Nie maleje natężenie fałszywych przekazów na temat rosyjskich dronów nad Polską. Prorosyjskie trolle zaprzeczają wręcz udokumentowanym faktom i podważają relacje ofiar uderzenia dronami. Małżeństwo, którego dom został zniszczony wskutek działań po pojawieniu się bezzałogowych obiektów, czuje się wręcz zaszczute falą kłamstw i manipulacji. Celem tej akcji Kremla jest też podważanie wiarygodności profesjonalnych mediów.

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Dysfunkcyjne państwo, podważanie pomocy NATO, straszenie wojną - takie kremlowskie narracje będą sączone Polakom w najbliższych tygodniach. Ich celem wcale nie jest to, byśmy polubili Rosję, tylko byśmy przestali ufać sojusznikom i jeszcze bardziej skłócili się z Ukrainą. Wlatujące do Polski drony i rozpoczynające się manewry rosyjsko-białoruskie nie są tu bez znaczenia.

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział w Sejmie uruchomienie konsultacji sojuszniczych w NATO na podstawie artykułu 4. Traktatu Północnoatlantyckiego. Wyjaśniamy, z czym się wiążą te przepisy.

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Widok wygłodzonego skrzypka w Auschwitz, kobiety uratowanej z rzezi wołyńskiej czy pielęgniarki na plaży Omaha porusza. "Historia jak żywa" - myślisz. Tymczasem ktoś przy innym komputerze liczy zyski. Bo w tych obrazach nie chodzi ani o sentyment, ani o historyczną pamięć. Historycy ostrzegają i mówią o metahistorii.

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Źródło:
TVN24+

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24

Członek organizacji paramilitarnej związanej z Grzegorzem Braunem alarmuje w sieci, że rząd Donalda Tuska zakazał policjantom noszenia na mundurach naszywek z polską flagą. Nagranie jest szeroko komentowane Wyjaśniamy, czego jego autor nie wie.

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych Donald Tusk pokazał dane o "tym, co zostaje w portfelu każdego dnia", w sieci pojawiły się głosy, że przedstawił stare statystyki. Według europosła PiS Tusk "sam się zaorał", bo przypisał sobie osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy. Skąd więc pochodzą liczby zaprezentowane przez premiera?

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

Źródło:
Konkret24