Tłumacząc podwyżkę opłat za śmieci w Warszawie, prezydent Rafał Trzaskowski wskazuje na rząd Zjednoczonej Prawicy: że to za jego czasów tak zmieniono prawo, by zabronić samorządom dopłacania do odbioru odpadów. Jednak przepisy, na które wskazuje, istnieją od dziesięciu lat.

Tablice z informacją, że daną inwestycję dofinansowano z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, zwracają ostatnio uwagę. "Wszędzie takie stoją" - stwierdził jeden z internautów. Inny zasugerował, że zastępują one dotychczasowe tablice, które informowały o dofinansowaniu z funduszy unijnych. Urzędnicy tłumaczą, że taki obowiązek informacyjny to nic nowego. A nowe wytyczne na ten temat KPRM wydał w październiku 2020 roku.

Zdaniem posłanki Katarzyny Lubnauer poziom inflacji w Polsce jest jednym z wyższych w Unii Europejskiej - "i to od dłuższego czasu". Najnowsze dane Eurostatu za marzec pokazują, że inflacja w Polsce była w tym miesiącu najwyższa wśród państw UE. W styczniu i lutym było tak samo.

"Prezes Jarosław Kaczyński, oderwany od rzeczywistości, twierdzi, że Polak średnio zarabia 32 tysiące dolarów, czyli 124 tysiące złotych" - mówiła posłanka Katarzyna Lubnauer w Polskim Radiu 24. Chodzi o wywiad, którego prezes PiS udzielił "Gazecie Polskiej". Sprawdziliśmy, jakie dane przytoczył i o czym one mówią.

Blisko 140 tys. zgonów w Polsce w pierwszym kwartale tego roku to wzrost o ponad 28 proc. wobec tego samego okresu 2020 roku - gdy pandemia jeszcze nie wpływała na takie statystyki. W samym marcu tego roku było 51 tysięcy zgonów - najwięcej w tym miesiącu od sześciu lat. Spośród nich 18,1 procent stanowiły zgony z COVID-19.

"Jest pewna procedura, nie można sobie wybrać płci" - stwierdził minister Michał Wójcik w TVN24. A minister Przemysław Czarnek w RMF FM przekonywał: "Szkoła nie jest od tego, by zmieniać płeć kogokolwiek. Od tego są pewne procedury". Jednak w Polsce nie ma opisanej prawnej procedury dotyczącej korekty płci. A mimo to w naszym kraju, pod określonymi warunkami, można to przeprowadzić.

Informacja o "epidemii dla idiotów" - bo nikt z rządu, Sejmu, Senatu, policji czy straży pożarnej nie umarł na COVID-19 - krąży na internetowych forach koronasceptyków od miesięcy. Jest prawdziwa, jeśli chodzi o ministrów. Co do innych wymienionych grup, koronawirus ich nie oszczędził. Według danych policji na COVID-19 zmarło już ponad 30 pracowników tej formacji.

W sieci krążą kolejne filmy nagrywane przez ludzi wchodzących bez pozwolenia do szpitali, które mają udowadniać, że "to wszystko jest wielkim oszustwem". To - czyli pandemia. Bo korytarze puste i nie widać chorych. Tylko że film z SOR-u nie powstał na SOR-ze, a w poradniach było pusto, bo akurat były święta. "Jeśli ktoś sobie postawi jakąś tezę, to znajdzie taki moment, żeby ją zilustrować" - tłumaczy dyrektor krakowskiej placówki.

Dyskutując o tłumach w kościołach w czasie Świąt Wielkanocnych, niektórzy internauci sugerują, że przepis o limitach podczas zgromadzeń w świątyniach nie dotyczy osób już zaszczepionych na COVID-19. To prawda, że takie osoby mają podobny przywilej - ale nie w kościele.

Zdjęcie Agaty Dudy zrobione podczas jej wizyty w szkole mniejszości żydowskiej, na którym ani ona, ani dzieci nie mają maseczek, oburzyło internatów. Komentarz do fotografii informuje, że było to w marcu tego roku. Nie jest to prawda.

W Wielkanoc 2020 roku obowiązywał nakaz pozostania w domu - teraz go nie ma. Rok temu obowiązkowy dystans wynosił dwa metry - teraz półtora. Wtedy nie wolno było korzystać z rowerów miejskich - teraz można. Do kościoła mogło wejść w okresie wielkanocnym najwyżej pięć osób - teraz dużo więcej. Obostrzenia na czas Wielkanocy w tym roku są łagodniejsze mimo 100-krotnie większej liczby zakażeń.

Większość z blisko 600 projektów zgłoszonych przez samorządy do sfinansowania z Krajowego Planu Odbudowy dotyczy modernizacji dróg, kolei, budowy obwodnic czy ścieżek rowerowych. Ale są również pomysły na walkę ze smogiem, cyfrową szkołę, rozbudowę szpitali, szlaki turystyczne, a nawet na park technologii kosmicznych. Najwięcej projektów zgłoszono z województwa małopolskiego, najmniej - z łódzkiego.

Ponad ćwierć miliona odtworzeń ma na Facebooku film nagrany w szpitalu w Toruniu, którego autorzy postanowili udowodnić, że szpital wcale nie jest przepełniony, bo nawet na oddziale covidowym jest pusto. Internauci rozpowszechniają to wideo jako dowód, że nie ma pandemii. Wyjaśniamy, co pokazali autorzy filmu.

Po tym jak Stanisław Karczewski ocenił, że w grudniu 2020 roku rząd bał się hejtu, więc pozwolił przylecieć Polakom z Wielkiej Brytanii na święta, opozycja zarzuca rządowi narażanie zdrowia Polaków w kraju. Brytyjska mutacja koronawirusa odpowiada bowiem za najwięcej nowych zakażeń. Politycy PiS odpowiadają, że "rząd zamknął w grudniu loty z Wielkiej Brytanii". Sprawdziliśmy, kiedy i ile samolotów zdążyło wylądować.

Do ponad pół miliona osób w mediach społecznościowych dotarł post użytkownika Twittera, który pokazał zmanipulowany obraz z transmisji mszy w bazylice w Nowym Sączu. Internauci sugerowali, że powodem była chęć ukrycia rzeczywistej liczby wiernych. W poniedziałek proboszcz bazyliki wydał oświadczenie, w którym tłumaczy, jak do tego doszło, zaprzecza zamiarom ukrywania czegokolwiek i zapewnia, że od początku pandemii bazylika funkcjonuje w reżimie sanitarnym.

Podżeganie albo sprawstwo polecające do przestępstwa menedżerskiego – to jedno z możliwych przestępstw, które według prawników mogli popełnić politycy, którzy decydowali o budowie elektrowni węglowej w Ostrołęce. Na przykładzie tej nietrafionej inwestycji analizujemy, kto i jaką odpowiedzialność może ponosić za takie marnotrawstwo pieniędzy.

Rosyjskojęzyczne serwisy rozpowszechniały podany przez polską stronę internetową fake news, że w restauracji w Orzyszu żołnierze NATO pobili się z mieszkańcami miasta, a poszło o orientację seksualną. Wśród stron, które to podały, są te wymieniane przez amerykański Departament Stanu jako filary rosyjskiej dezinformacji.

"Szykują nam stan wojenny bis", "niemieckie jednostki pancerne jadą na wschód" - tak internauci komentowali rozpowszechniane na Facebooku nagranie kolejowego transportu wojskowego. Sprawdziliśmy, gdzie jechały te wojskowe pojazdy i do kogo mogły należeć.

Spośród 15 największych spółek z udziałem Skarbu Państwa prezesi tylko sześciu z nich muszą co roku składać oświadczenia majątkowe. Nie ma w tym gronie szefa PKN Orlen, ale także szefów KGHM Polska Miedź czy PZU. I nie zmieni tego również nowy projekt posłów Lewicy, gdyby został przyjęty.

"Stwierdzono znaczny wzrost poziomu promieniowania w północno-wschodniej części Polski" - informował komunikat o rzekomym zagrożeniu radiologicznym, który 17 marca pojawił się na stronie Polskiej Agencji Atomistyki, koncie eksperta ds. Rosji, profilach samorządowców PiS i w dziesiątkach wpisów pod postami polityków i dziennikarzy w mediach społecznościowych. Czas tego ataku hakerskiego nie był przypadkowy: właśnie trwają międzynarodowe rozmowy na temat polskiego projektu jądrowego.

Prezes PKN Orlen Daniel Obajtek twierdzi, że zarabia dwa razy mniej niż jego poprzednik za rządów Platformy Obywatelskiej. To nie jest prawdą, chociaż po zmianie tak zwanej ustawy kominowej menedżerowie spółek Skarbu Państwa zarabiają rzeczywiście mniej.

Policyjne dane o liczbie przestępstw popełnianych wobec osób o innej orientacji seksualnej to dla posłów PiS dowód, że takich incydentów jest w Polsce mniej niż w innych krajach Europy. Lecz co innego pokazują dane pozarządowe. Polska ma największy w Europie odsetek osób, które boją się zgłaszać takie przestępstwa na policję. A to, co zagranicą jest przestępstwem, u nas wciąż nie.

Czy każdy obywatel może złożyć wieniec po pomnikiem smoleńskim w Warszawie? Według prawa - tak, w rzeczywistości - nie. Policja i wojsko rekwirują wieńce od obywateli, tłumacząc to tym, że są na nich obraźliwe napisy. Zdaniem prawników to przekroczenie uprawnień, bo policja czy wojsko nie mogą prewencyjnie cenzurować treści napisów na wieńcach.

W lutym tego roku zmarło o 12 procent więcej Polaków niż rok wcześniej - 39 701. To największa liczba zgonów w lutym od sześciu lat. Zmarli z COVID-19 stanowili 16,5 proc. Największy odsetek takich zgonów - ponad 20 proc. - zanotowano w województwach pomorskim, kujawsko-pomorskim i lubelskim. Natomiast ich najwyższy procentowy przyrost wobec stycznia - w warmińsko-mazurskim.

"To już jest przegięcie", "ta kampania chyba przyniesie odwrotne skutki" - komentują internauci kolejną ich zdaniem odsłonę akcji outdoorowej mającej wspierać małżeństwa w kryzysie. Tylko że nowe hasło, które ich teraz oburza, nie pojawiło się na żadnym billboardzie.

W ostatnich czterech latach liczba składanych bezpośrednio do policji skarg na niewłaściwe zachowanie funkcjonariuszy zmalała o 25 proc. Dokładnie o tyle samo w tym samym okresie wzrosła liczba skarg na policjantów składanych do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Fakt, że dane zbierane oficjalnie i te zbierane przez instytucje pozarządowe się rozmijają, może być - zdaniem prawników - wyrazem braku zaufania do bezstronności aparatu państwowego.

Czy krążące w sieci zdjęcia samochodów z tablicami rejestracyjnymi, na których widnieje hasło antyrządowych protestów "J****ć PiS", są prawdziwe? I czy taka tablica jest legalna? Tego typu pytania zadają internauci, rozpowszechniając fotografie. Wyjaśniamy na przykładzie jednej z nich.

Przedstawiciele rządu przekonują o wysokiej ściągalności pieniędzy od oszustów podatkowych i z kar nałożonych na mafię vatowską. Nie mówią o skuteczności egzekwowania kar za nielegalny hazard. Jak sprawdziliśmy, w latach 2017-2019 z wszystkich kar za łamanie przepisów ustawy hazardowej pozyskano niecałe 5 proc. nałożonych kwot.

Rząd kilka razy już zmieniał harmonogram szczepień na COVID-19, przesuwając jedną grupę społeczną przed drugą. Nie zawsze stosował się przy tym do podstawy prawnej - a tą jest rozporządzenie Rady Ministrów. To ono określa kolejność szczepień.

Profesor Andrzej Horban zaapelował "do panów przedsiębiorców, którzy mówią, że nie mają z czego żyć", żeby się wzięli za produkcję masek, bo powinni "zalać kraj maskami". Jak sprawdziliśmy, w ciągu dziesięciu miesięcy pandemii polskie firmy wyprodukowały ponad 238 mln masek ochronnych na twarz i ponad 11 mln przyłbic. Tymczasem zapowiadana przez Andrzeja Dudę rządowa fabryka maseczek w Stalowej Woli wciąż nie ruszyła.