Wzrosła liczba kar nakładanych na posłów przez Prezydium Sejmu. Analiza

Coraz bardziej krnąbrni posłowie czy coraz surowsze Prezydium Sejmu?PAP | Piotr Nowak/PAP

Dziesięciokrotnie więcej upomnień i kar finansowych otrzymali posłowie w pierwszej kadencji Sejmu za rządów Zjednoczonej Prawicy niż w poprzedniej, za rządów PO-PSL. Więcej posłów ukarała też Komisja Etyki Poselskiej. Prezentujemy dane Centrum Informacyjnego Sejmu.

Liczba regulaminowych kar nakładanych na posłów przez Prezydium Sejmu wzrosła w ciągu ostatnich dwóch kadencji - wynika z danych, które Konkret24 otrzymał z Centrum Informacyjnego Sejmu. Najsurowszą, wciąż rzadko stosowaną wobec posłów karą jest wykluczenie z obrad. Ale coraz częściej Prezydium Sejmu sięga po kary finansowe.

Ostatni raz do wykluczenia posłów z obrad doszło 27 października, kilka dni po tym, jak Trybunał Konstytucyjny pod przewodnictwem Julii Przyłębskiej ogłosił, że przepisy dopuszczające aborcję z powodu wad płodu są niezgodne z konstytucją - co wywołało masowe uliczne protesty w Polsce.

Napięcie z ulic przeniosło się na salę sejmową. Reagowała Straż Marszałkowska
Napięcie z ulic przeniosło się na salę sejmową. Reagowała Straż MarszałkowskaFakty TVN

Grupa opozycyjnych posłanek i posłów pojawiła się na posiedzeniu w maseczkach z czerwoną błyskawicą – symbolem protestujących przeciwko orzeczeniu trybunału. "Ja z pewną przykrością stwierdzam, że na sali wśród posłów Lewicy i PO są posłowie, którzy mają maseczki ze znakami do złudzenia przypominającymi symbole Hitlerjugend i SS" – powiedział na początku obrad wicemarszałek Ryszard Terlecki z PiS. "To jest wojna" – odpowiedzieli opozycyjni posłowie i podeszli do ławy, w której siedzi prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Najpierw posłanki PiS odgrodziły ławy poselskie PiS od posłanek opozycji. Następnie wicemarszałek Terlecki wezwał Straż Marszałkowską, by interweniowała. Funkcjonariusze oddzielili ławę posłów PiS od stojących wokół posłów. A potem wicemarszałek Terlecki usunął z sali obrad Sejmu dwoje posłów KO: Klaudię Jachirę i Sławomira Nitrasa. Ten ostatni - jak pisaliśmy w Konkret24 - był w VIII kadencji Sejmu (2015-2019) najczęściej karanym posłem.

Wykluczenie z obrad: 2-3 przypadki

Ryszard Terlecki w przypadku Jachiry i Nitrasa powołał się na art. 175 ust. 5 Regulaminu Sejmu. Brzmi on:

Marszałek ma prawo podjąć decyzję o wykluczeniu posła z posiedzenia Sejmu, jeżeli poseł nadal uniemożliwia prowadzenie obrad i na tym samym posiedzeniu został już upomniany w trybie ust. 4; poseł wykluczony z posiedzenia Sejmu jest obowiązany natychmiast opuścić salę posiedzeń. Jeżeli poseł nie opuści sali posiedzeń, Marszałek Sejmu zarządza przerwę w obradach. art. 175 ust. 5 Regulaminu Sejmu

Wyrzucenie posła z posiedzenia to jedna najcięższych kar regulaminowych. By móc ją zastosować, prowadzący obrady marszałek/wicemarszałek najpierw zgodnie z ust. 3 art. 175 Regulaminu Sejmu powinien przywołać do porządku posła utrudniającego prowadzenie obrad; jeśli poseł w dalszym ciągu zakłóca obrady, marszałek ma prawo ponownie przywołać posła do porządku, stwierdzając, że uniemożliwia on prowadzenie obrad. Jeśli poseł kolejny raz nie zastosuje się do polecenia, wtedy marszałek wzywa nieposłusznego posła do opuszczenia sali posiedzeń. Jeśli poseł nie chce opuścić sali sejmowej, marszałek ma prawo wezwać Straż Marszałkowską, by ta wyprowadziła posła.

W VII kadencji Sejmu (2011-2015) karę wykluczenia z obrad zastosowano dwukrotnie: wobec Armanda Ryfińskiego i Jarosława Gromadzkiego. W VIII kadencji Sejmu (2015-2019) wymierzono tę karę trzem posłom, w tym posłowi PO Michałowi Szczerbie. Protest jego klubowych kolegów przeciwko decyzji marszałka Marka Kuchcińskiego spowodował 16 grudnia 2016 roku parlamentarny kryzys i przeniesienie obrad izby z sali plenarnej do sali kolumnowej. W obecnej kadencji z obrad wykluczono jak dotąd dwoje posłów - właśnie 27 października.

Joanna Lichocka bez kary. Nitras: ja nie pokazywałem obscenicznych gestów
Joanna Lichocka bez kary. Nitras: ja nie pokazywałem obscenicznych gestówFakty TVN

Od decyzji marszałka Sejmu o wykluczeniu z obrad poseł może się odwołać do Prezydium Sejmu, sam marszałek może też uchylić swoją decyzję.

Upomnienia: 10-krotny wzrost w ciągu kadencji

Na posiedzeniu 27 października wicemarszałek Terlecki przywołał do porządku posła Michała Szczerbę z Koalicji Obywatelskiej (art. 175 ust. 3) i stwierdził, że posłanki Barbara Nowacka (KO) i Joanna Scheuring-Wielgus z Lewicy uniemożliwiały prowadzenie obrad (art. 175 ust. 4). Obie posłanki były więc o krok od wykluczenia ich z obrad.

Decyzje w sprawie posłów naruszających Regulamin Sejmu

W całej drugiej kadencji Sejmu za rządów PO-PSL karę upomnienia wobec posłów zastosowano tylko dwa razy. W pierwszej kadencji Sejmu za rządów Zjednoczonej Prawicy - aż 21 razy. W pierwszym roku kolejnej kadencji Sejmu za rządów PiS - już dwa razy.

Kary finansowe: 10-krotny wzrost w ciągu kadencji

Z zachowaniami opisanymi w art. 175 Regulaminu Sejmu wiążą się kary finansowe, o których mówi art. 23. Za przewinienia polegające na zakłócaniu i uniemożliwianiu prowadzenia obrad (art. 175 ust. 4).

Prezydium Sejmu może podjąć uchwałę o obniżeniu uposażenia lub diety parlamentarnej posła w wysokości nieprzekraczającej 1/2 uposażenia poselskiego lub pełnej diety parlamentarnej miesięcznie na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. art. 23 Regulaminu Sejmu

Z danych przekazanych Konkret24 przez Centrum Informacyjne Sejmu wynika, że w VII kadencji Sejmu (czyli ostatniej za rządów PO-PSL) takie kary zastosowano tylko wobec dwóch posłów. Natomiast po przejęciu rządów przez Zjednoczoną Prawicę, w VIII kadencji Sejmu ukarano tak już 14 posłów, w tym siedem razy ukarano finansowo posła Sławomira Nitrasa z KO, dwukrotnie Ryszarda Petru z Nowoczesnej. Wśród pozostałych 12 ukaranych finansowo posłów był tylko jeden z PiS – Dominik Tarczyński. W sumie wymierzono 21 kar finansowych, z czego dwie anulowano.

Tylko w trakcie pierwszego roku IX kadencji Sejmu (czyli obecnej) jego prezydium zdecydowało o nałożeniu 12 kar finansowych na 11 posłów – w tym dwukrotnie na Grzegorza Brauna z Konfederacji. Wśród ukaranych jest jeszcze pięciu innych posłów Konfederacji, czworo posłów KO i jedna posłanka Lewicy.

Burzliwe obrady Sejmu. Ostre słowa Terleckiego, interwencja Straży Marszałkowskiej, zablokowana mównica
Burzliwe obrady Sejmu. Ostre słowa Terleckiego, interwencja Straży Marszałkowskiej, zablokowana mównicaFakty po południu

Komisja etyki: mniej nagan, więcej kar zwrócenia uwagi

Za naruszenie zasad etyki poselskiej można ukarać posła zwróceniem uwagi, upomnieniem lub naganą. Takie kary na parlamentarzystów nakłada Komisja Etyki Poselskiej.

Liczba kar i ukaranych posłów przez Komisje Etyki Poselskiej w VII i VIII kadencji Sejmu

Ze statystyk sejmowych wynika, że w kadencjach 2011-2015 (VII) i 2015-2019 (VIII) komisje etyki nałożyły w sumie 105 regulaminowych kar. Najczęściej stosowano karę zwrócenia uwagi – 52; upomnień było 28, a nagan – 25. Ukaranych łącznie zostało 60 posłów: 24 w kadencji 2011-2015, 36 w kolejnej.

Nagana uchylona, stanowisko przywrócone. Joanna Lichocka kontratakuje
Nagana uchylona, stanowisko przywrócone. Joanna Lichocka kontratakujeFakty TVN

Jak już pisaliśmy w Konkret24, w obecnej, IX kadencji Sejmu Komisja Etyki Poselskiej nałożyła dotychczas dwie kary: nagany dla posłanki PiS Joanny Lichockiej za pokazaniem na Sali sejmowej środkowego palca (karę po odwołaniu posłanki Prezydium sejmu anulowało); karę zwrócenia uwagi posłowi Grzegorzowi Braunowi z Konfederacji za nazwanie posła PO-KO Macieja Laska, byłego członka rządowej komisji wyjaśniającej przyczyny katastrofy smoleńskiej, "kłamcą smoleńskim".

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Piotr Nowak/PAP

Źródło zdjęcia głównego: PAP | Piotr Nowak/PAP

Pozostałe wiadomości

Zbigniew Ziobro ani razu nie stawił się jeszcze na przesłuchanie przed komisją śledczą do spraw Pegasusa. A według europosła Patryka Jakiego dotychczas to właśnie jego kolega z partii "był najczęściej przesłuchiwanym politykiem w trzeciej RP". Czy rzeczywiście?

"Ziobro najczęściej przesłuchiwanym politykiem"? Lider jest inny

"Ziobro najczęściej przesłuchiwanym politykiem"? Lider jest inny

Źródło:
Konkret24

Przekaz o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi po raz kolejny wraca do sieci. Internauci twierdzą, że "Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi" i uchodźcy mogą liczyć na przywileje niedostępne dla "milionów Polaków". Przypominamy, dlaczego to twierdzenie jest nieprawdziwe.

Senat chce zwolnić Ukraińców i Białorusinów z podatku. Fejk powraca. Wyjaśniamy

Senat chce zwolnić Ukraińców i Białorusinów z podatku. Fejk powraca. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Unia chce zakazać napraw samochodów starszych niż 15 lat" - taki przekaz pojawił się w sieci i wywołał oburzenie części internautów. Informacje mają pochodzić z unijnego rozporządzenia dotyczącego samochodów, które zostały wycofane z użytku. To jest fałszywa informacja. Komisja Europejska dementuje.

"To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz"? Wrócił fake news

"To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz"? Wrócił fake news

Źródło:
Konkret24

"Niech idą sobie", "brawo Turcja" - komentują polscy internauci przekaz o tym, jakoby Turcja wychodziła z NATO. Brak jakichkolwiek potwierdzeń takich doniesień, a zasięg tej narracji wzmacniają w sieci konta szerzące rosyjską dezinformację. Sprawdziliśmy, co może być jej źródłem.

Turcja wychodzi z NATO? "Żadnych informacji na ten temat"

Turcja wychodzi z NATO? "Żadnych informacji na ten temat"

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski podpisuje flagę ukraińskiej jednostki wojskowej, która podczas drugiej wojny światowej mordowała Polaków - z takim przekazem krąży w mediach społecznościowym pewne nagranie. To antyukraińska dezinformacja. Tłumaczymy, jaki naprawdę moment ten film pokazuje.

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

Źródło:
Konkret24

Na oskarżenia polityków Prawa i Sprawiedliwości o "bezprawnym odebraniu pieniędzy" przez rząd w wyniku decyzji PKW minister finansów odpowiada: w 2016 roku była "dokładnie analogiczna sytuacja". Chodzi o wstrzymanie wypłaty subwencji dla Nowoczesnej. Porównaliśmy więc oba przypadki.

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz z Kancelarii Prezydenta RP - podkreślając zasługi Andrzeja Dudy - utrzymuje, że przed jego prezydenturą "nie stacjonowały w Polsce amerykańskie wojska", a tarcza w Redzikowie jest pierwszą stałą bazą wojsk USA w naszym kraju. Nie umniejszając dorobku obecnego prezydenta, wyjaśniamy, dlaczego przypisywanie mu tych wszystkich zasług nie jest jednak uprawnione.

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Źródło:
Konkret24

Czy rzeczywiście w tym roku do Polski "wjechało już więcej Rosjan" niż za poprzednich rządów? Tak twierdzi posłanka PiS Anna Gembicka. Przedstawiamy więc dane.

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Źródło:
Konkret24

Opieszałość w wypłatach rządowej pomocy dla powodzian wzmocniła krytykę opozycji wobec działań ministra Marcina Kierwińskiego. Politycy PiS zarzucają, że "obsługa pełnomocnika" ma kosztować budżet 25 milionów złotych. Sprawdziliśmy, o jakie pieniądze chodzi i na co rzeczywiście mogą zostać przeznaczone.

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

Źródło:
Konkret24

Analitycy NATO sprawdzili, w których serwisach społecznościowych najłatwiej i najtaniej można kupić fałszywe zaangażowanie - polubienia, wyświetlenia, udostępnienia, komentarze. Te mogą być używane do wzmacniania treści politycznych i operacji wywierania wpływu. Badacze ocenili też, jak radzą sobie z tym platformy. Wnioski nie są zachęcające.

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych rozchodzi się nagranie prezentujące budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zniszczony przez grafficiarzy. Nie jest to autentyczne wideo.

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

Po zatrzymaniu 14 listopada 2024 roku przez Centralne Biuro Antykorupcyjne prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka pojawiło się pytanie, czy politycy mogą pracować w spółkach Skarbu Państwa i w spółkach samorządowych. Wątek ten wzbudził wiele wątpliwości wśród posłów. Wyjaśniamy, co stanowią przepisy.

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Źródło:
Konkret24

Posłanka rządzącej koalicji mówi o "obstrukcji prac rządu" ze strony Andrzeja Dudy, a prezydencki minister utrzymuje, że to rządzący "żadnych ustaw nie kierują na biurko prezydenta". Kto ma rację? Sprawdziliśmy, ile ustaw Andrzej Duda dostał do podpisu i jaki był ich los.

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

Źródło:
Konkret24

Miliony odsłon w mediach społecznościowych generują wpisy z nagraniem, na którym Władimir Putin ma rzekomo mówić, że Rosja użyje broni jądrowej w przypadku masowego ataku rakietowego na jej terytorium. Nieprzypadkowo wideo to - z błędnym opisem - jest teraz rozpowszechniane przez prorosyjskie konta. Tłumaczymy, kiedy i co mówił rosyjski prezydent.

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Źródło:
Konkret24

Substancje chemiczne w wodzie powodują u dzieci homoseksualizm, fluor obniża inteligencję, wirus HIV nie jest przyczyną AIDS, a szczepionki powodują autyzm - z takich fałszywych tez słynie Robert F. Kennedy Jr. Ten wyznawca spiskowych teorii ma wkrótce zadbać o zdrowie Amerykanów. Moment ogłoszenia tej decyzji określono już "strasznym dniem dla zdrowia publicznego".

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

Źródło:
Konkret24

Czy wiceministra klimatu Urszula Zielińska mówiła o "kapsułach napędzanych energią kosmiczną" i "szlakach dla sterowców z bambusa"? Według rozpowszechnianego w sieci nagrania proponowała takie technologie jako ekologiczne rozwiązania transportowe. Brzmi niewiarygodnie - bo film nie jest wiarygodny. To przykład, jak wykorzystano sztuczną inteligencję do stworzenia fałszywki.

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

Źródło:
Konkret24

Poseł Paweł Jabłoński ma nadzieję, że Donald Trump po ponownym objęciu urzędu prezydenta USA będzie naciskał, by Niemcy przeznaczały więcej na obronność. Tylko że podane przez posła PiS dane nie są już aktualne.

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski "w Dzień Niepodległości pojechał po rogale do Poznania" - twierdzi poseł PiS Jacek Sasin. Gdy ogłosił to na swoim profilu, wielu zaprzeczało, na co on opublikował rzekomy "dowód". Co naprawdę 11 listopada robił prezydent Warszawy?

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Nagranie z tłumami muzułmanów modlących się na ulicach dużego miasta wzbudza dyskusję w mediach społecznościowych. Rozchodzi się z przekazem, że to sceny z Paryża i dowód na "islamizację Europy". W tle pojawia się krytyka polityki francuskiego rządu. Nie jest to jednak Paryż, choć rzeczywiście miasto w Europie.

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

Źródło:
Konkret24

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24