FAŁSZ

Zdecydowali, że "moda odejdzie do lamusa"? Manipulacja starym raportem

Źródło:
Konkret24
Prezydent Andrzej Duda w Davos, 17 stycznia 2023
Prezydent Andrzej Duda w Davos, 17 stycznia 2023
WEF
Prezydent Andrzej Duda w Davos, 17 stycznia 2023WEF

Na polskim Twitterze i Facebooku rozchodzi się informacja, że do 2030 roku "moda zostanie zniesiona" i "ludzie będą mogli kupować tylko trzy sztuki odzieży rocznie". W tym fałszywym przekazie wykorzystano raport z 2019 roku, który niedawno posłużył do stworzenia innego fake newsa, chętnie podawanego przez polityków obozu rządzącego.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

"Światowe Forum Ekonomiczne zadeklarowało, że moda zostanie zniesiona do 2030 r.: 'Wszyscy ludzie będą nosić mundury' i wszyscy ludzie będą weganami, czy im się to podoba, czy nie" - napisała anonimowa użytkowniczka Twittera 3 lipca (pisownia postów oryginalna). Do tweeta załączyła link do anglojęzycznego artykułu zatytułowanego podobnie jak treść jej posta. Tekst ten opublikowano tego samego dnia w serwisie The People's Voice; opatrzono go zdjęciem Klausa Schwaba, założyciela Światowego Forum Ekonomicznego (WEF). W długim na ponad 20 tweetów wątku internautka opublikowała tłumaczenia na polski kolejnych fragmentów artykułu. Jej wpisy osiągnęły duży zasięg: pierwszy tweet wyświetlono prawie 72 tys. razy, polubiło go prawie 720 użytkowników, ponad 420 udostępniło.

FAŁSZ
Tweet z 3 lipca 2023 roku z fałszywą teząTwitter

Wątek komentowało wielu oburzonych twitterowiczów. "Zostało 7 lat... Strach się nie bać. To oznacza, że depopulacja na maxa odbędzie się przed upływem tego czasu bo z wieloma ludźmi nie dali by rady"; "Jego powinien ktoś... Tzn. nie tylko jego. Całe WEF, WHO i brukselski burdel. Boże, pomóż"; "Wsadźmy ich w te mundury a potem do rakiety na Marsa z biletem w jedną stronę"; "Korea Północna?" - pisali. Niektórzy jednak wątpili w prawdziwość przekazu: "Thepeoplesvoice i wszystko jasne"; "Oni tak na serio?".

Również polscy użytkownicy Facebooka szerzyli informacje o rzekomych planach WEF dotyczących rynku mody. "Wszyscy ludzie będą nosić mundury światowe forum ekonomiczne zadeklarowało do 2030roku moda całkowicie odejdzie do lamusa i wszyscy ludzie będą veganami, czy im to się podoba czy nie. Nie dawno opublikowano raport który został napisany juz 2019 roku stwierdza że ludzie będą mogli kupować tylko trzy sztuki odzieży rocznie i będą mieli zakaz kupowania lub spożywania mięsa" - czytamy w facebookowym wpisie.

Sprawdziliśmy, skąd sią wzięła taka teza - bo nie jest prawdziwa. To manipulacja z wykorzystaniem dokumentu sprzed czterech lat.

Źródłem serwis po rebrandingu, który wcześniej rozsiewał fake newsy

Podstawią rozpowszechnianego w sieci twierdzenia jest wspomniany artykuł z The People's Voice. Autor opisuje raport z 2019 roku pt." Przyszłość miejskiej konsumpcji w świecie 1,5°C" (ang. "The Future of Urban Consumption in a 1.5°C World"). Przekonuje, że raport rzekomo sfinansowało WEF, a przeczytać w nim można m.in., że "ludzie będą mogli kupować tylko trzy ubrania rocznie i nie będą mogli kupować ani spożywać mięsa".

"Począwszy od strony 66 raport podsumowuje to, co mają nadzieję nam narzucić. Poniżej znajdują się ilustracje ich 'ambicji', które nie wymagają dalszego komentarza z wyjątkiem stwierdzenia, że wszystkie te plany są tworzone i uzgadniane poza procesem demokratycznym i w klasyczny dyktatorski sposób pod fałszywym pretekstem" - czytamy w tekście. Opublikowano w nim grafiki z fragmentami raportu. Na jednej jest tabela nr 4, która odnosi się do ubrań. Tę podpisano: "Działania dotyczące konsumpcji odzieży i tekstyliów oraz powiązane cele". W niej podano "cel progresywny" na rok 2030: osiem nowych sztuk odzieży na osobę rocznie oraz "cel ambitny": trzy sztuki nowej odzieży na osobę rocznie. Na opublikowanych grafikach przedstawiono podobne cele dla spożywania mięsa, nabiału, redukcji odpadów z gospodarstw domowych czy liczby lotów samolotem.

Tabela, która stała się źródłem fake newsaThe People's Voice

Jednak The People's Voice nie jest wiarygodnym źródłem informacji. To nowa odsłona serwisu Newspunch znanego z rozpowszechniania fake newsów - zauważył w kwietniu serwis fact-checkingowy Snopes. Zmiana nazwy serwisu czy domeny internetowej może być sposobem na ominięcie algorytmów wyszukujących fake newsy w mediach społecznościowych.

W kwietniu w Konkret24 weryfikowaliśmy inne twierdzenie opublikowane przez The People's Voice, na które także powoływali się polscy internauci. Wtedy chodziło o teorię spiskową, jakoby WEF i ONZ chcą nakazać "racjonowanie wody". Wprowadzające w błąd informacje z The People's Voice weryfikowały też inne redakcje fact-checkingowe: wspomniany Snopes i Healthfeedback.org (sprawdza medyczne tematy).

Jak zbudowano fałszywy przekaz na raporcie z 2019 roku - po raz kolejny zresztą

Czy faktycznie według cytowanego raportu moda ma zostać zniesiona do 2030 roku i "wszyscy ludzie będą nosić mundury"? Warto zaznaczyć, że w tekście serwisu słowo "mundury" pojawia się tylko raz - w tytule.

Otóż raport "The Future of Urban Consumption in a 1.5°C World" przygotowali przedstawiciele największych miast na świecie zaangażowanych w walkę ze zmianami klimatycznymi (C40 Cities Climate Leadership Group, C40 Cities), biuro projektowe Arup oraz naukowcy z Uniwersytetu Leeds w Wielkiej Brytanii. Dokument przedstawia rekomendacje, których wprowadzenie - według autorów - może zatrzymać globalne ocieplenie na poziomie +1,5 stopnia Celsjusza określonym w porozumieniu paryskim z 2015 roku. Podniesienie się globalnej temperatury o więcej niż półtora stopnia Celsjusza powyżej poziomu sprzed epoki przedprzemysłowej oznaczać będzie bowiem pogłębienie się zmian klimatycznych takich jak fale upałów, niedobory wody we wrażliwych regionach, utratę prawie wszystkich raf koralowych, spadek produkcji żywności i wzrost światowego poziomu morza - wyjaśnia Naukaoklimacie.pl.

Rekomendacje w raporcie C40 Cities dotyczyły sześciu kategorii konsumpcji: Odzież i tekstylia; Budynki i infrastruktura; Żywność; Transport prywatny; Lotnictwo; Elektronika i AGD. W kategorii Odzież i tekstylia autorzy raportu po prostu zalecają mieszkańcom miast ograniczenie liczby kupowanych ubrań. W zaprezentowanym przez nich podstawowym scenariuszu jedna osoba powinna ograniczyć zakup ubrań do ośmiu sztuk rocznie, a w scenariuszu ambitnym - do trzech sztuk (s. 82). Według szacunków naukowców takie ograniczenie zakupu odzieży byłoby dobre zarówno dla kieszeni mieszkańców, jak i dla klimatu. Oznaczałoby oszczędności rzędu 93 mld dolarów rocznie oraz 15,5 tys. dolarów na osobę w ciągu 20 lat (s. 103), ale przede wszystkim zmniejszenie emisji szkodliwych substancji o 39 proc. wobec poziomu z 2017 roku (s. 20).

To nie są więc żadne obowiązkowe zalecenia czy plany WEF. O tym, co faktycznie oznaczają zalecenia raportu C40 Cities, informował 15 lutego tego roku portal smog.pl. W udzielonym portalowi komentarzu Rolf Rosenkranz z wydziału komunikacji C40 Cities wyjaśnił: "W odniesieniu do 'ambitnych celów' na 2030 rok w raporcie stwierdza się: Nie rekomenduje się hurtowego przyjęcia tych celów w miastach C40. Są one wymienione, aby zapewnić zestaw punktów odniesienia dla miast. Można je uwzględniać rozważając różne alternatywy redukcji emisji i długoterminowe wizje danego miasta".

Ten sam raport został już raz wykorzystany do stworzenia fałszywego przekazu, który stał się w Polsce bardzo popularny - było to w lutym tego roku, a rozsyłany wtedy fake news głosił, jakoby władze Warszawy chciały zakazać jedzenia mięsa. Ten przekaz powielali nawet niektórzy politycy obozu rządzącego - weryfikowaliśmy to w Konkret24.

Czy raport C40 Cities z 2019 roku został sfinansowany przez WEF? Żadne informacje na to nie wskazują. Na początku dokumentu autorzy piszą: "Niniejszy raport został hojnie wsparty przez Citi Foundation", na tylnej okładce jest informacja: "Ten raport był współtworzony i opracowany wspólnie przez C40, Arup i Uniwersytetu Leeds dzięki finansowaniu przez Arup, Uniwersytetu Leeds i Citi Foundation". Tak więc pogłoski, jakoby Światowe Forum Ekonomiczne planowało, "że moda zostanie zniesiona", są tym bardziej powielaniem fałszu.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: CatwalkPhotos/Shutterstock/Twitter

Pozostałe wiadomości

Donald Trump nie wysłał własnego samolotu po 200 żołnierzy, którzy utknęli na Florydzie. A publikowane nagrania z wypadku księżnej Diany nie zawsze pokazują to zdarzenie. Wytworzenie zbiorowej fałszywej pamięci - zwanej efektem Mandeli - to jeden z celów ośrodków dezinformacji. Fake newsy wspomagają ten mechanizm.

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Źródło:
Konkret24

Internauci zachwycają się postawą pilota, który rzekomo złamał procedury, by ratować ludzkie życie. Chodzi o o popularne nagranie z momentu lądowania samolotu, które krąży w sieci - także polskiej. Historia jest fascynująca, lecz nieprawdziwa.

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

Źródło:
Konkret24

W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny forsują przekaz wymierzony w cudzoziemców przebywających w Polsce. Teraz wykorzystują do niego zdjęcie z Nadarzyna, publikując je z fałszywym komentarzem.

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

Źródło:
Konkret24

Komentując słowa Donalda Tuska o repolonizacji, poseł PiS Michał Wójcik stwierdził, że jej przykładem była fuzja Orlenu i Lotosu z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci są jednak innego zdania.

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Źródło:
Konkret24

Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Źródło:
Konkret24

Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Źródło:
Konkret24

Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Źródło:
Konkret24

Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki ogłosił, że jako prezydent zrobi wszystko, by "to Polacy mieli pierwszeństwo w korzystaniu z polskiej służby zdrowia". Szef jego sztabu wyborczego przekonuje, że kandydat PiS podał już wcześniej szczegóły swojego kontrowersyjnego pomysłu - to nieprawda.

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Źródło:
Konkret24

Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

Źródło:
Konkret24

W kampanii prezydenckiej politycy PiS punktują kandydata PO Rafała Trzaskowskiego za to, że "nie jest szczery". Bo Warszawa przystąpiła do organizacji C40 Cities, a to - według nich - pociąga za sobą szereg limitów i zakazów, o których Trzaskowski w kampanii nie mówi. Jak jest naprawdę?

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

Źródło:
Konkret24

Internauci kpią, że Magdalena Biejat "z geografii nie jest dobra", ponieważ jako państwo wymieniła Frankfurt. Nagranie, które ma tego dowodzić, zostało jednak przycięte, a wypowiedź kandydatki na prezydenta wyrwana z kontekstu.

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Źródło:
Konkret24

Jarosław Kaczyński spotyka się ostatnio z sympatykami PiS, zachęcając do głosowania na Karola Nawrockiego. Obiecuje, że będzie on najlepszym prezydentem na trudne czasy, bo obecny rząd już doprowadził do tego, "żeśmy się cofnęli" w rozwoju kraju. Na dowód przytacza statystyki - ale błędnie.

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Czy ogórki mogą się stać tematem publicznej debaty w kampanii prezydenckiej? Owszem, jeśli dzięki temu można zarzucić konkurentowi hipokryzję. Po tym, jak Rafał Trzaskowski zachwalał na wiecu ogórki pewnego polskiego producenta, oponenci przekonują, że te ogórki "wyprodukowano w Niemczech". Firma, która stała się ofiarą politycznego sporu, wyjaśnia.

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

Źródło:
Konkret24

Miało być spełnienie obietnicy, wyszło rozwiązanie, którego skutki budzą wątpliwości. Choć niektórzy politycy koalicji przekonują, że zmiana składki zdrowotnej dla przedsiębiorców to realizacja jednego ze 100 konkretów czy punktu umowy koalicyjnej. Rzeczywistość wyraźnie rozmija się z deklaracjami.

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

"Warszawa, Ursynów" - z takim opisem krąży w polskiej sieci nagranie pokazujące tłum muzułmanów modlących się obok jakiegoś osiedla. To jednak inne miasto.

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Źródło:
Konkret24

Nagłaśniany przez polityków prawicy przekaz, że rząd planuje otworzyć w Czerwonym Borze ośrodek dla "nielegalnych imigrantów", zamiast tworzyć tam planowaną jednostkę wojskową, jest nie tylko nieprawdziwy - to niebezpieczna gra na emocjach. To, do czego prowadzi, pokazały wydarzenia z niedzieli.

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Źródło:
Konkret24

Po awanturze w Sejmie na 51 posłów PiS nałożono kary. Teraz Tomasz Sakiewicz i jego telewizja twierdzą, że w związku z tym poseł Edwarda Siarka trafił do szpitala. Parlamentarzysta jednak zaprzecza, a my wyjaśniamy, o co chodzi w tym fake newsie.

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Kandydat Konfederacji na prezydenta porusza na wyborczych wiecach wiele różnych tematów, wygłaszając tezy, które nieraz są manipulacjami. Należą do nich na przykład twierdzenia o wyjeżdżaniu lekarzy z Polski czy o narzuconej przez Unię Europejską konieczności rejestracji wszystkich kur.

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

"Tak nas robią w ciula", "za to powinna być deportacja" - oburzają się internauci, komentując nagranie Ukrainki, która rzekomo pobiera 800 plus dzięki siedmiu ukraińskim paszportom. Wideo rozpowszechniane jest z antyukraińskim przekazem. Dotarliśmy do autorki nagrania. Miał być żart, wyszło inaczej. Oto jej historia.

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Źródło:
Konkret24

Burmistrzowie kilku dużych angielskich miast to już muzułmanie, w kraju działa trzy tysiące meczetów, a każda szkoła ma obowiązek nauczać o islamie - to przekaz nagrania rozpowszechnianego w mediach społecznościowych. Ma ponad dwa miliony wyświetleń. Lecz przytaczane "dowody" na "muzułmańską" Wielką Brytanię to albo manipulacje, albo nieprawdy. A przekaz nagłaśniają prokremlowskie konta.

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Źródło:
Konkret24

"Warszawa staje się coraz mniej bezpiecznym miastem" - przekonują politycy PiS w kolejnych nagraniach i publicznych wystąpieniach. Sprawdziliśmy więc policyjne statystyki.

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Sprawa Ryszarda Cyby, skazanego za zabicie działacza PiS, to przykład, jak można robić politykę, budując wśród wyborców poczucie zagrożenia. Niekoniecznie w zgodzie z prawdą i faktami. A także czym skutkuje brak oficjalnych informacji i stosownych reakcji na fakty.

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Źródło:
Konkret24

Anna Bryłka z Konfederacji twierdzi, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Według polityków koalicji rządzącej jest odwrotnie. Kto ma rację? Sprawdziliśmy statystyki.

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Źródło:
Konkret24