Zełenski, hotel i kasyno na Cyprze. Jak rosyjska propaganda tworzy napięcia dyplomatyczne

"Zełenski kupił ponoć kasyno za 150.000.000 funtów (753 mln PLN). Dziwicie się, że Donek, Dudu i cH*jownia też chcą się załapać na prowizję za polski wkład maszynki do mięsa?" - tak napisał 7 czerwca w serwisie X Mateusz Jarosiewicz (pisownia wszystkich postów oryginalna, cenzura przekleństw od redakcji). To aktywny internauta, współtwórca facebookowej strony Neos - Nowy system dla Polski. Jarosiewicz niejednokrotnie wprowadzał w błąd swoimi postami. Twierdził np., że po zastrzeżeniu numeru PESEL w wypadku wybuchu wojny nie będziemy mieli dostępu do pieniędzy w banku - tego typu fałsze dotyczące nowej usługi weryfikowaliśmy w Konkret24. Jarosiewicz przekonywał też, że pożary hali targowej w Warszawie i składowiska odpadów w Siemianowicach Śląskich, do których doszło w maju, jak też informacje o konieczności zamknięcia okien i pozostania w domach to były celowe działania mające ograniczać wolność - co było fałszywym twierdzeniem. W marcu opublikował apel do prezydenta Rosji Władimira Putina z fałszywymi treściami.

W poście z 7 czerwca załączył trwające prawie półtorej minuty nagranie. To opowieść w postaci montażu ujęć pokazujących m.in. Cypr, prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, zrzuty ekranu stron internetowych. Lektor opowiada historię rzekomego zakupu kasyna przez Zełenskiego. W lewym dolnym rogu jest logo OdaTV, tureckiego portalu informacyjnego. U dołu ekranu wyświetla się tłumaczenie słów lektora na język turecki, na nie nałożono polskie napisy.

"Jeden z największych hoteli kasynowych w Europie został niedawno zakupiony przez firmę należącą do ukraińskiego prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Dziedzictwo filmowe Inc. jest obecnie oficjalnym właścicielem Vouni Palace Casino Hotel, położonego w Kyrenii, mieście na północnym wybrzeżu Cypru. Dziedzictwo filmowe Inc. jest zarejestrowana w Belize, a jej właścicielem jest Volodymyr Zelensky, co zostało ujawnione w Pandora Papers w 2021 roku. Zakup został sfinalizowany na początku maja 2024 roku" - tak zaczyna się polskie tłumaczenie (pisownia oryginalna).

Dalej podano, że nie wiadomo, ile "firma Zelensky'ego" zapłaciła za hotel i kasyno, ale "cena wywoławcza za Vouni Palace" miała wynosić 150 milionów funtów. Następnie opisano, gdzie położony jest hotel i kasyno oraz co ma w ofercie. "Według Booking.com Vouni Palace nie przyjmuje rezerwacji od 27 maja, prawdopodobnie ze względu na proces zmiany właściciela" - podano na końcu nagrania.

Jarosiewicz ten sam filmik opublikował na swoim kanale na YouTube. Zatytułował go: "Zełenski kupił ponoć kasyno za 150.000.000 funtów (753 mln PLN)". Jego post w serwisie X wyświetlono 16,5 tysiąca razy. Wywołał sporą dyskusję. "Panie, jego żona nabyła około 25 nieruchomości na terenie USA, GB i UE"; "Ponoć odkupił je od Putina. Rączka rączkę myje" - pisali internauci wspierający ten przekaz jako prawdziwy.

Nie wszyscy uwierzyli jednak w te doniesienia. "Wyraz 'ponoć' zamyka temat tej 'wiarygodnej' informacji "; "Dlaczego siejesz propagandę Kremla? Kacapom się sprzedałeś?"; "Ile płacą teraz za powielanie za sputnikiem?"; "Kolejna bzdura... Po co to robisz?"; "Ruski fejk. Identyczne juz byly" - pisali z dezaprobatą.

Informacja o rzekomym kupnie kasyna przez Zełenskiego rozchodzi się w ostatnich dniach po mediach społecznościowych. Anonimowi użytkownicy serwisu X wrzucają ją w dyskusjach na temat wydarzeń w Ukrainie - próbując w ten sposób dyskredytować prezydenta Ukrainy.

"Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski kupił jeden z największych hoteli-kasyn w Europie. Kasyno znajduje się w Kyrenii, w Tureckiej Republice Cypru Północnego. Proszę o komentarz Pana" - napisał np. 12 czerwca anonimowy użytkownik X w odpowiedzi na post Bartosza Węglarczyka, redaktora naczelnego portalu Onet, który informował o bojkocie przemówienia Zełenskiego przez niemieckich polityków.

"Zelenski kupił kasyno z hotelem więc musi pan się więcej przyłożyć" - stwierdził 10 czerwca internauta w reakcji na post Mateusza Wodzińskiego, znanego jako Exen, który napisał, że równo od dwóch lat organizuje pomoc dla ukraińskiego wojska.

"Zełenski ostatnio kupił sobie kasyno na Cyprze, może was wspomoże"; "Twoj bohater Zelenski wlasnie kupil kasyno i hotel w Turcji za 191 milionow dolarow. Tak sie walczy z Rosjanami wlasnie, szczekasz pod niewlasciwym drzewem" - pisali kolejni użytkownicy X w dyskusjach dotyczących Ukrainy.

Historia o kasynie nie jest prawdą. Przekaz ten zweryfikowały m.in. amerykańska redakcja fact-checkignowa Snopes, amerykański Newsweek.com. Pojawiły się też publiczne dementi.

Hotel z kasynem, który rzekomo miał kupić Zełenski, istnieje. Vuni Palace and Hotel & Casino rzeczywiście leży w mieście Kyrenia w Tureckiej Republice Cypru Północnego (Cypr Północny), kraju uznawanym jedynie przez Turcję.

1 czerwca 2024 roku turecki portal informacyjny OdaTV opublikował tekst pt. "Tak wygląda ukraińska wojna... Zełenski uprawia hazard... Ale naprawdę". Artykuł został już usunięty ze strony OdaTV, obecnie dostępna jest jego archiwalna wersja. Treść pokrywa się z tekstem podanym w omawianym wyżej nagraniu. Według autora artykułu dowodem na zakup kasyna i hotelu przez Zełenskiego miała być informacja na stronie kompleksu: Casinohotelvunipalace.com. W stopce tej strony widnieje, że wszystkie prawa autorskie należą do firmy Film Heritage.

I tu warto zauważyć: tak samo nazywa się firma, której powiązania z Zełenskim wykazało międzynarodowe śledztwo dziennikarskie Pandora Papers z 2021 roku. Dziennikarze opisali, że z Zełenskim i jego bliskimi współpracownikami jest powiązana sieć spółek z rajów podatkowych - Brytyjskich Wysp Dziewiczych, Belize i Cypru - które to spółki służyły do kupna nieruchomości w Londynie. Przed wyborami prezydenckimi w 2019 roku Zełenski miał przekazać udziały w kluczowej spółce swojemu przyjacielowi Serhijowi Szefirowi (po wyborach został pierwszym doradcą prezydenta). Według dziennikarzy rodzina Zełenskiego nadal jednak miała otrzymywać środki pochodzące z działalności spółek. W tamtym śledztwie nie pojawiała się jednak sprawa kupna hotelu i kasyna na Cyprze - ale sam fakt takiego śledztwa posłużył jako uwiarygodnienie do stworzonego fake newsa o kasynie Zełeńskiego.

Tylko że witryna Casinohotelvunipalace.com była fałszywą stroną tego hotelu i kasyna. Została założona 29 maja 2024 roku, czyli na krótko przed tym, jak informacje o rzekomym zakupie kasyna przez Zełenskiego zaczęły krążyć w sieci.

Prawdziwa strona hotelu i kasyna ma adres Vunipalacehotel.com. Nie ma na niej informacji sugerującej, by jego właścicielem była firma powiązana z prezydentem Ukrainy. W dodatku podczas gdy fałszywa witryna miała tylko jedną wersję językową - angielską - to prawdziwa ma trzy wersje językowe: angielską, turecką i niemiecką (głównym językiem w tym regionie jest turecki).

4 czerwca 2024 roku ambasada Ukrainy na Cyprze wydała komunikat w sprawie doniesień o rzekomym zakupie kasyna przez prezydenta Ukrainy. "Wspomniana fałszywa informacja jest kolejnym kłamstwem mającym na celu zdyskredytowanie Ukrainy i jej przywódców w oczach światowej społeczności" - napisała. Zwróciła uwagę na to, że brak dowodów potwierdzających to twierdzenie, które jest rozpowszechniane przez rosyjską propagandę. Ukraińska placówka zauważa ponadto, że rozpowszechnianie tej nieprawdziwej historii "ma również na celu stworzenie napięć dyplomatycznych między Ukrainą a Cyprem".

Do sprawy odniósł się także prezydent Cypru Nikos Christodoulides. "Władze Republiki Cypryjskiej zbadały tę sprawę. Powtarzam, jak dotąd nic takiego się nie wydarzyło" - stwierdził (cyt. za portalem In-Cyprus).

Do internetowych pogłosek o sprzedaży kasyna i hotelu odniósł się też jego prawdziwy właściciel - Grupa Oscar, założona w latach 70. przez cypryjskiego Turka Erdema Oskara. 4 czerwca jej rzecznik prasowy potwierdził portalowi cypryjskiego dziennika "Cyprus Mail", że firma nadal jest właścicielem hotelu i kasyna Vuni Palace, a Zełenski nie jest jej akcjonariuszem.

Nie jest to pierwsza nieprawdziwa historia o kosztownych zagranicznych nieruchomościach, które miała nabyć rodzina prezydenta Zełenskiego podczas wojny. Tego typu przekazy szerzone przez kremlowską propagandę mają zniechęcić do pomocy Ukrainie - w ich podtekście tkwi bowiem teza, jakoby pieniądze przekazywane temu krajowi trafiały na prywatne konta prezydenta.

Tak np. w 2023 roku rozchodził się przekaz, że teściowa Zełenskiego miała kupić willę w Egipcie za prawie 5 milionów dolarów. Źródłem "doniesień" był nieistniejący dziennikarz śledczy, co sprawdziła redakcja The New Arab. Potwierdziła, że cała historia została sfabrykowana. W kwietniu tego roku krążyła historia o tym, że żona Zełenskiego Olena miała kupić rezydencję brytyjskiego króla Karola III. To również okazało się nieprawdą.

CZYTAJ WIĘCEJ W KONKRET24: Zełenski "nabywa byłą rezydencję króla Karola"? Rosyjski schemat dezinformacji