Walka z rakiem szyjki macicy i szczepienie chłopców przeciwko HPV? Nie ma powodu do żartów

Wiceprezydent Warszawy Paweł Rabiej napisał w światowy dzień walki z rakiem, że w Warszawie dzieci w wieku 12 lat będą szczepione przeciwko HPV, "by zmniejszyć ryzyko raka szyjki macicy". Był to jego komentarz do wypowiedzi dr Grzegorza Luboińskiego z Polskiej Unii Onkologii o tym, że 20 lat po wprowadzeniu szczepionek przeciwko HPV, jak udowodnili australijscy naukowcy, istotnie zmalała zachorowalność na tego raka.

HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, jest najczęściej przenoszony drogą płciową. Jak można przeczytać na stronie Państwowego Zakładu Higieny, do zakażenia dochodzi zazwyczaj w początkowym okresie po rozpoczęciu aktywności seksualnej. Dostaje się do organizmu poprzez otarcia, rozdarcia czy inne uszkodzenia naskórka, niekoniecznie widoczne gołym okiem. Przypuszczalnie poziom przeciwciał ochronnych, dzięki prewencyjnym szczepieniom, może utrzymywać się kilkadziesiąt lat.

Wirus jest odpowiedzialny za rozwój raka w wielu częściach ciała. Przede wszystkim - szyjki macicy. Ten, po raku piersi, jest drugim najczęściej występującym nowotworem występującym u kobiet. Jak szacuje Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, w 2018 r. na świecie wykryto około 570 tysięcy nowych przypadków, a 311 tysięcy kobiet z jego powodu zmarło. Ostatnie zbiorcze dane PZH dotyczące Polski z 2016 r. mówią o liczbie 1570 zgonów w ciągu roku z powodu raka szyjki macicy.

W przypadku raka szyjki macicy, współczynnik pięcioletnich przeżyć w Polsce w latach 2010-2014 wynosił 55 proc. To o 4,5 punktów procentowych więcej niż w latach 2000-2004, ale sytuacja w Polsce jest nadal najgorsza w porównaniu do pozostałych europejskich krajów. W nich pięcioletnie przeżycia wynoszą na ogół od 60 proc. do ok. 80 proc. Poziom umieralności kobiet z powodu raka szyjki macicy jest dla ogółu kobiet w Polsce wyższy o 97 proc. od średniej unijnej. Szacuje się, że potrzeba jeszcze co najmniej dziesięciu lat, by poprawić statystyki i dogonić inne państwa członkowskie.

W raporcie "Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania" Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, tę dotyczącą raka szyjki macicy określa się dwoma słowami: "wybitnie niekorzystna".

Jednak rak szyjki macicy nie jest jedynym, za który odpowiadać może wirus HPV. Mogą to być również: rak sromu, odbytu, jamy ustnej, gardła, głowy i szyi. Może także odpowiadać za raka prącia.

Jednym słowem, zakażenia HPV dotyczą nie tylko kobiet, lecz także mężczyzn. Negatywne efekty dla zdrowia, jakie on ze sobą niesie, także dotyczą obydwu płci.

Jednak szereg internautów, komentujących pod wpisem Pawła Rabieja, miało na ten temat inne zdanie. "Chłopcy mają macicę..no popatrz Pan.." głosił popularny tweet. "Którzy chłopcy mają macicę Panie Rabiej, bo coś jestem nie na bieżąco z postępem w nauce?", pytał inny użytkownik.

Media społecznościowe wypełniły się "żartami" i prześmiewczymi komentarzami. "Nowocześni chłopcy szczepieni przeciwko rakowi szyjki macicy", "Chyba jakiś wybrakowany syn mje się urodził, bo macicy ani śladu!", "Prawo do posiadania macicy jest niezbywalne zarówno dla kobiet jak i mężczyzn i powinno być zagwarantowane w #OTUA. Chłopcy już od najmłodszych lat powinni zadbać o swoje macice i się zaszczepić!", to tylko kilka z nich (pisownia oryginalna).

Wynikały one najprawdopodobniej z kojarzenia w powszechnej świadomości wirusa HPV tylko i wyłącznie z jednym schorzeniem - rakiem szyjki macicy. Oraz nieświadomością roli mężczyzn w jego rozpowszechnianiu, a co za tym idzie - związku z poziomem zachorowań na nowotwory także wśród kobiet.

Szczepów wirusa HPV jest ponad 100 (mówi się o 150, nawet 200), z czego ponad 14 onkogennych. Większość ludzi w czasie życia zachoruje na któryś z nich, ale wyleczy się z niego samoistnie w kilka miesięcy. 90 proc. po dwóch latach.

Ocenia się, że dwa typy HPV: 16 i 18 - uznane przez Światową Organizację Zdrowia za czynnik rakotwórczy dla człowieka - odpowiadają za 70 proc. wszystkich zachorowań na raka szyjki macicy.

Ginekologiczne towarzystwa naukowe zalecają powszechne szczepienia przeciw HPV. Polski Zakład Higieny zaleca szczepienie

• dziewcząt w wieku 11 – 12 lat

• dziewcząt w wieku 13-18 lat, które nie zostały wcześniej zaszczepione

• chłopców w wieku powyżej 11-12 lat

• młodych mężczyzn utrzymujących kontakty homoseksualne, którzy nie zostali wcześniej zaszczepieni

• nosiciele wirusa HIV obydwu płci w wieku 9-26 lat, którzy nie zostali wcześniej zaszczepieni.

PZH informuje również, że najwyższą skuteczność szczepionki obserwuje się w grupie młodych nastolatek przed inicjacją seksualną. Przypuszczalnie poziom przeciwciał ochronnych może utrzymywać się kilkadziesiąt lat. "Po 10 latach programów szczepień przeciw HPV, kraje prowadzące szczepienia odnotowały 90 proc. redukcję infekcji wirusem HPV typu 6, 11, 16 i 18 oraz 90 proc. zmniejszenie zachorowalności na brodawki narządów płciowych", informuje Zakład.

Amerykańska rządowa agencja Centers for Disease Control and Prevention CDC także zaleca szczepienie zarówno dziewczynek, jak i chłopców. Rozstrzygająca wątpliwości internautów argumentacja mieści się tu w jednej ramce:

Szczepionki nie są lekiem na już rozwiniętego raka.

Autor: Oskar Breymeyer-Darski / Źródło: Konkret24