Politycy PiS: rząd Tuska "sięga do kieszeni kierowców". Jak oni manipulują

Od 7 grudnia 2024 roku w mediach społecznościowych politycy PiS i anonimowi użytkownicy informują, że "rząd Tuska podnosi opłatę paliwową" o ponad 3 proc. od 2025 roku. Przy okazji niektórzy przypominają, że w kampanii wyborczej przed wyborami do Sejmu w 2023 roku Donald Tusk obiecywał paliwo za nieco ponad 5 zł, tak więc decyzja ministra infrastruktury Dariusza Klimczaka oddala rząd od realizacji tej obietnicy.

"Paliwo po 5,19 zł? Zapomnij! Rząd Tuska znów sięga do kieszeni kierowców, podnosząc opłatę paliwową o ponad 3 proc. Drożyzna na stacjach to ich 'wizja rozwoju'" - napisał na Facebooku poseł PiS Michał Woś (pisownia postów oryginalna). "Zmniejszenie cen paliwa miało być takie proste, a tymczasem na Mikołajki minister infrastruktury 'obdarował' Polaków – podniósł opłatę paliwową. Może się nie obudził i nadal jeździ po 5,19?" - komentował również na Facebooku poseł PiS i były wicepremier Jacek Sasin. Zaś były wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł w serwisie X stwierdził ironicznie: "Rząd Donalda Tuska dał Polakom w Mikołajki prezent - podwyższył opłatę paliwową. Droższy transport to wyższe ceny w sklepach".

O "podnoszeniu opłaty paliwowej przez rząd" szeroko pisały też prawicowe portale. "Nie będzie paliwa po 5,19! Rząd podnosi opłatę paliwową" - to tytuł tekstu na portalu wpolityce.pl. "Paliwo po 5,19? Rząd Tuska 'po cichu'… podnosi opłatę paliwową" - pisano na Fronda.pl. "Rząd Donalda Tuska znowu okłamał Polaków. Paliwo miało kosztować 5,19 zł, a tymczasem od nowego roku wzrośnie stawka opłaty paliwowej" - informował w tytule tekst portalu Radia Maryja.

Sam Klimczak w 2021 roku pisał na Twitterze, że "można obniżyć opłatę emisyjną, opłatę paliwową, marżę rafineryjną", żeby obniżyć ceny paliw - co mu się teraz wytyka. Jednak obecny przekaz PiS "rząd podnosi" jest manipulacją, jeśli nie doda się, dlaczego musi tak zrobić - każdy rząd, nie tylko Tuska, dopóki nie zmienią się przepisy.

Obwieszczenie ministra infrastruktury Dariusza Klimczaka dotyczące opłaty paliwowej pojawiło się w "Monitorze Polskim" 6 grudnia. Minister informował, że zgodnie z zapisami ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym w 2025 roku opłata paliwowa wyniesie: - 202,20 zł za 1000 litrów benzyn silnikowych, - 436,07 zł za 1000 litrów olejów napędowych, - 246,87 zł za 1000 kilogramów gazów.

W tym roku jest to odpowiednio: 195,74 zł; 422,13 zł i 238,98 zł. To oznacza, że w przyszłym roku wzrost opłaty dla wszystkich typów paliw wyniesie około 3,3 proc. Ta wartość nie jest jednak pomysłem ministrem infrastruktury, ponieważ to nie on decyduje o wysokości podwyżki opłaty paliwowej. Wzrost zależy od wskaźnika inflacji.

Jak wskazał w obwieszczeniu minister infrastruktury, zmieniając wysokość opłaty paliwowej, wykonuje on obowiązek nałożony na niego w ustawie o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. Tam w art. 37m ust. 2 zapisano, że "stawki opłaty paliwowej (...) ulegają podwyższeniu na następny rok w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku". Prościej: zgodnie z ustawą opłata paliwowa rośnie o wskaźnik inflacji z pierwszych trzech kwartałów poprzedniego roku.

A jak podał 15 października 2024 roku Główny Urząd Statystyczny, w pierwszych trzech kwartałach 2024 roku w stosunku do analogicznego okresu rok wcześniej ceny wzrosły o 3,3 proc. O tyle wzrosła więc też opłata paliwowa. Rzeczywiście obwieszczenie o jej podniesieniu podpisuje minister infrastruktury, jednak nie on decyduje o wysokości tej zmiany.

Opłatę paliwową o wskaźnik inflacji podnosił też poprzednik Dariusza Klimczaka na stanowisku ministra infrastruktury - Andrzej Adamczyk z PiS. W 2023 roku wzrost ten wyniósł aż 13,2 proc., bo tyle wynosiła wtedy inflacja, a w 2024 roku - już za kadencji Klimczaka - o 13,3 proc. Już wtedy politycy PiS obwiniali nowo powstały rząd Donalda Tuska o podniesienie opłaty, nie wyjaśniając, że wykonuje on zapisy ustawy - tak jak robił to minister w ich rządzie.

CZYTAJ WIĘCEJ W KONKRET24: "Opłata paliwowa w górę". PiS wini rząd Tuska. Czego nie mówi?

Poboczną kwestią jest to, czy wzrost opłaty paliwowej rzeczywiście pociągnie za sobą wzrost cen paliw na stacjach. Na portalu e-petrol.pl obliczono, że ta opłata w zależności od rodzaju paliwa stanowi od 3,3 proc. (benzyna Pb95) do 6,8 proc. (olej napędowy) ceny końcowej. Znacznie większy wpływ na ceny paliw na stacjach niż opłata paliwowa mają więc ceny ropy na rynkach międzynarodowych, kursy walut czy opłata akcyzowa.

Sama opłata w przeliczeniu na litr paliwa w 2025 roku wzrośnie natomiast o niecały 1 grosz (0,01 zł) dla wszystkich typów paliw. Już w zeszłym roku, kiedy opłatę paliwową podnoszono o 13,3 proc., portal e-petrol prognozował, że nie powinno przełożyć się to na ceny na stacjach paliw, ponieważ pod koniec roku spadają ceny hurtowe paliw, co miałoby zrekompensować wzrost stawek opłaty paliwowej. Także teraz ceny hurtowe paliw, począwszy od połowy listopada 2024 roku, są coraz niższe.