Umowa rządowa czy międzynarodowa? Eksperci oceniają, co podpisał Tusk z Zełenskim

Źródło:
Konkret24
Zełenski: Polska przekazała 44 pakiety sprzętu wojskowego
Zełenski: Polska przekazała 44 pakiety sprzętu wojskowegoTVN24
wideo 2/5
Zełenski: Polska przekazała 44 pakiety sprzętu wojskowegoTVN24

Politycy Konfederacji zarzucają premierowi złamanie konstytucji i domagają się postawienia Donalda Tuska przed Trybunałem Stanu. Chodzi o podpisanie porozumienia między Polską a Ukrainą. Konstytucjonaliści, z którymi konsultował się Konkret24, w większości nie dostrzegają w tym przypadku złamania prawa - choć mają uwagi.

Między stroną rządową a będącą w opozycji Konfederacją powstał spór dotyczący porozumienia podpisanego przez Donalda Tuska z Wołodymyrem Zełenskim. 8 lipca prezydent Ukrainy przyjechał do Warszawy; było to dzień przed pierwszym dniem szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego w Waszyngtonie w 75. rocznicę utworzenia tej organizacji. Ze względów bezpieczeństwa wizyta ukraińskiego przywódcy w Polsce była trzymana w tajemnicy. Zełenski spotkał się z Donaldem Tuskiem, a potem z Andrzejem Dudą. Z polskim premierem podpisał ukraińsko-polską umowę w dziedzinie bezpieczeństwa.

Treść dokumentu była od razu szeroko komentowana. Największe kontrowersje wzbudziły dwa zapisy: o tym, że w szkoleniu personelu sił bezpieczeństwa i obrony Ukrainy na terytorium Polski będą mogli uczestniczyć obywatele Ukrainy czasowo przebywający w Polsce i innych państwach oraz zapis o konieczności kontynuowania dwustronnego dialogu "w celu oceny zasadności i wykonalności ewentualnego przechwytywania w przestrzeni powietrznej Ukrainy pocisków rakietowych i bezzałogowych statków powietrznych wystrzelonych w kierunku terytorium Polski, z zachowaniem niezbędnych procedur uzgodnionych przez zaangażowane państwa i organizacje". Rosyjska propaganda wykorzystała to do rozpowszechniania fałszywego przekazu, że Polska już bezpośrednio przystępuje do wojny w Ukrainie - co weryfikowaliśmy w Konkret24.

Porozumienie Polski z Ukrainą

Dokument nosi tytuł "Porozumienie o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą". W preambule przywołano szereg aktów prawnych podpisanych przez Polskę i Ukrainę, w tym traktat o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy z 18 maja 1992 roku oraz umowę ogólną w sprawie wzajemnej współpracy w dziedzinie obronności z 2 grudnia 2016 roku.

Dalej czytamy: "Niniejsze Porozumienie ma na celu uzupełnienie postanowień Wspólnej Deklaracji G7 w sprawie wsparcia Ukrainy przyjętej w Wilnie dnia 12 lipca 2023 r., a następnie podpisanej przez Polskę. Poprzez niniejsze Porozumienie Polska i Ukraina postanowiły potwierdzić i zacieśnić dotychczasową współpracę i partnerstwo. Uczestnicy będą kontynuować poszukiwanie sposobów dalszego umacniania relacji w długoterminowej perspektywie, w szczególności w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony".

Porozumienie ma 24 strony. Oba kraje zobowiązują się w nim do współpracy w wielu obszarach, m.in. obronnym, wojskowym, politycznym, szkoleniowym, infrastruktury krytycznej, w ochronie ludności, cyberbezpieczeństwie, transformacji cyfrowej, bezpieczeństwie informacyjnym, wywiadzie i kontrwywiadzie, terroryzmie, w walce z przestępczością zorganizowaną, w obszarze nielegalnej migracji, odbudowy i rekonstrukcji, pomocy humanitarnej czy reform.

Konfederacja: nie było ratyfikacji, złamano konstytucję

Dokument w obu językach, a także po angielsku został opublikowany przez kancelarie obu premierów. Jednak zdaniem Konfederacji jego treść i tryb przyjęcia naruszają polską rację stanu, a porozumienie jest dla Polski niekorzystne. Politycy Konfederacji domagają się postawienia premiera Donalda Tuska przed Trybunałem Stanu. Jednym z argumentów jest, że dokument nie został ratyfikowany przez parlament, co ma być złamaniem Konstytucji RP.

"Umowa, którą premier Tusk zawarł z prezydentem Zełenskim, jest w naszej opinii zawarta w sposób nieważny. Wynika to wprost z polskiej konstytucji. (…) Przede wszystkim umowa taka powinna być przedstawiona w parlamencie, powinna być ustawa i normalny proces ratyfikacyjny z udziałem prezydenta" - komentował 10 lipca w Radiu Zet Krzysztof Bosak. "Premier wprost złamał polską konstytucję" – oceniał wicemarszałek Sejmu i przywołał art. 89 konstytucji, który stanowi:

Ratyfikacja przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy: 1) pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych, 2) wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji, 3) członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej, 4) znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, 5) spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy. 2. O zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej do ratyfikacji umów międzynarodowych, których ratyfikacja nie wymaga zgody wyrażonej w ustawie, Prezes Rady Ministrów zawiadamia Sejm. 3. Zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych określa ustawa.

"Doszło do sytuacji absolutnie skandalicznej ze strony premiera - nie wiadomo, czy jeszcze Polski - Donalda Tuska. Została ogłoszona umowa Polski z Ukrainą, która składa się niemal wyłącznie ze zobowiązań Polski wobec Ukrainy. W tym jest zobowiązanie, że przez 10 lat państwo polskie ma finansować wojska Ukrainy i, co gorsza, uczestniczyć w formowaniu wojska ukraińskiego na terytorium Polski. Nie ma za to ani słowa o sprawie tak oczywistej, zwłaszcza dziś, w rocznicę zbrodni wołyńskiej, jak odblokowanie ekshumacji ofiar ukraińskiego ludobójstwa. Co więcej, umowa ta została zawarta bez poinformowania nawet Rady Bezpieczeństwa Narodowego w dniu, w którym została zawarta, bez debaty publicznej, parlamentarnej, bez ustawy i bez ratyfikacji z udziałem prezydenta, co jest oczywistym złamaniem artykułu 89 konstytucji. Domagamy się Trybunału Stanu dla Donalda Tuska. Przestańcie być sługami narodu ukraińskiego. Zacznijcie być sługami narodu polskiego" - grzmiał z sejmowej mównicy 11 lipca poseł Konrad Berkowicz.

Czy rzeczywiście podpisanie tego porozumienia było złamaniem prawa? Czy uprzednia ratyfikacja przez parlament była konieczna? Skonsultowaliśmy to z prawnikami - większość nie podziela zdania Konfederacji.

Umowy ratyfikowane a umowy międzyrządowe

Ratyfikacja to jeden ze sposobów wyrażenia ostatecznej zgody na związanie się umową międzynarodową przez upoważniony do tego organ państwa. Zgodnie z art. 133 ust. 1 pkt. 1 Konstytucji RP umowy międzynarodowe ratyfikuje prezydent. W polskim systemie prawnym obowiązują trzy tryby ratyfikacji umów międzynarodowych: 1) ratyfikacja za zgodą wyrażoną w formie ustawy ratyfikacyjnej – tzw. duża ratyfikacja (art. 89 ust. 1 konstytucji); w tym przypadku konieczna jest uprzednia uchwała Sejmu; 2) ratyfikacja bez zgody ustawowej – tzw. mała ratyfikacja (art. 89 ust. 2 konstytucji); nie ma potrzeby wyrażenia stanowiska przez parlament; 3) ratyfikacja w trybie szczególnym (art. 90 konstytucji) - chodzi o umowy międzynarodowe, na mocy których można przekazać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach. Wtedy wymagana jest specjalna ustawa, którą uchwala Sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i przez większość 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.

Uszczegółowienie art. 89 Konstytucji RP odnoszącego się do konieczności ratyfikowania umów międzynarodowych znajduje się w art. 12 ustawy o umowach międzynarodowych. Brzmi on tak:

1. Związanie Rzeczypospolitej Polskiej umową międzynarodową wymaga zgody wyrażonej w drodze ratyfikacji lub przez zatwierdzenie. 2. Ratyfikacji podlegają umowy międzynarodowe, o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, oraz inne umowy międzynarodowe, które przewidują wymóg ratyfikacji albo ją dopuszczają, a szczególne okoliczności to uzasadniają. 2a. Ratyfikacji podlegają akty prawne Unii Europejskiej, o których mowa w art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej oraz w art. 25, art. 218 ust. 8 akapit drugi zdanie drugie, art. 223 ust. 1, art. 262 lub art. 311 akapit trzeci Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. 3. Umowa międzynarodowa, która nie podlega ratyfikacji, wymaga zatwierdzenia przez Radę Ministrów.

Prawnicy: umowa mieści się w dotychczasowej praktyce, jest skuteczna. Lecz jest głos odrębny

"O obowiązku ratyfikacji przesądza treść umowy" - podkreśla w przesłanej Konkret24 analizie dr Marcin Krzemiński, konstytucjonalista z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Z zastrzeżeniem, że jednak tylko umowy ratyfikowane mogą być źródłem prawa powszechnie obowiązującego. "Samo porozumienie nie zawiera wymogu ratyfikacji i możliwe jest zawarcie takiej umowy międzynarodowej, która nie jest ratyfikowana - to są tzw. porozumienia międzyrządowe określone w art. 12 ust. 3 ustawy o umowach międzynarodowych" - wyjaśnia dr Krzemiński. Informuje, że obligatoryjna ratyfikacja dotyczy m.in. umów dotyczących sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych - co wynika z art. 12 ust. 2 ustawy o umowach międzynarodowych i art. 89 ust. 1 pkt 1 Konstytucji RP.

"Konstytucja RP nie została złamana" - ocenia w analizie dla nas Monika Haczkowska, konstytucjonalistka i adwokatka. Zwraca uwagę, że już na początku dokumentu jest mowa o wdrażaniu porozumienia zgodnie z prawem międzynarodowym i krajowym. "Jednocześnie w dalszych punktach mowa jet o przygotowaniu umów dwustronnych, a także umów o charakterze wykonawczym i technicznym dotyczących konkretnych obszarów współpracy w ramach wdrażania porozumienia. Oznacza to, że to porozumienie traktować należałoby jako swego rodzaju list intencyjny zapowiadający dopiero podpisanie szczegółowych umów, które faktycznie będą wymagały ratyfikacji w trybie art. 89 Konstytucji" - uważa prawniczka.

Pewne wątpliwości ma z kolei dr Mateusz Radajewski, konstytucjonalista z Uniwersytetu SWPS. "Odpowiedź na pytanie, czy porozumienie z 8 lipca 2024 r. powinno zostać ratyfikowane za uprzednią zgodą parlamentu, jest niełatwe, co wynika z bardzo dużej ogólności art. 89 Konstytucji RP regulującego tę kwestię" - pisze ekspert w przesłanej nam analizie. Zwraca uwagę, że w porozumieniu są bowiem postanowienia, które potencjalnie mogłyby się mieścić w pojęciu "układ wojskowy" (art. 89 ust. 1 pkt 1 konstytucji), czy też wywołujące skutki, które hipotetycznie można uznać za "znacząco obciążające państwo pod względem finansowym" (art. 89 ust. 1 pkt 5). Na koniec jednak zauważa: "Interpretacja tych terminów była jednak do tej pory zwykle dość liberalna, tzn. przyjmowano, że mieszczą się w nich tylko najpoważniejsze umowy wojskowe oraz umowy, które trwale generują znaczące koszty finansowe po stronie państwa. Wydaje się, że porozumienie z Ukrainą takich cech nie posiada".

"Podzielając więc wątpliwości co do braku zgody parlamentu na związanie tą umową, podkreśliłbym jednak, że takie działanie mieści się raczej w dotychczasowej praktyce dotyczącej tego typu umów. Istotne jest przy tym, że uwag do przyjętego sposobu działania nie zgłosił Prezydent RP, który również bierze udział w procedurze ratyfikacyjnej, o której mowa w art. 89 Konstytucji. Pamiętać również należy, że wszelkie wątpliwości dotyczące tej kwestii mógłby rozstrzygnąć Trybunał Konstytucyjny, do którego można zaskarżyć tego typu umowę. Póki się to nie stanie, należy domniemywać, że umowa została zawarta w prawidłowy sposób. Podobnie nie ma wątpliwości, że jest ona skuteczna w świetle prawa międzynarodowego" - ocenia dr Radajewski.

- To nie jest umowa międzynarodowa, a międzyrządowa, ponieważ ma charakter jedynie ramowy. Nie ma tam konkretnych zobowiązań po stronie Polski - ocenia w rozmowie z Konkret24 dr hab. Piotr Uziębło, prof. Uniwersytetu Gdańskiego, konstytucjonalista. Dodaje, że jeśli jednak w przyszłości chciano by zapisy tego porozumienia przekuć w konkrety, wówczas byłby potrzebny nowy akt wymagający już ratyfikacji.

Również konstytucjonalista dr Kamil Stępniak pisze w odpowiedzi dla Konkret24 (cytując treść swojej analizy zamieszczonej na Instagramie), że jego zdaniem Krzysztof Bosak nie ma racji, wysuwając oskarżenia pod adresem premiera. "Jego zarzutem było to, że porozumienie dotyczy sojuszy, układów wojskowych lub znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym. W związku z czym potrzebna miałaby być ustawa ratyfikująca. Istnieją moim zdaniem znaczne wątpliwości, czy podpisana umowa jest umową międzynarodową wymagającą ratyfikacji, o której mowa w art. 89 ust. 1 Konstytucji" - uważa ekspert. Według niego "porozumienie nie zawiera cech charakterystycznych dla typowej umowy międzynarodowej, która ma być przyjęta w 'dużej ratyfikacji'". "W komentarzu do Konstytucji red. M. Haczykowskiej wskazano, że obowiązek z art. 89 ust. 1 należy odczytywać łącznie z art. 116 i 117 Konstytucji RP. Czyli m.in. użycia sił zbrojnych poza granicami RP, pobytu obcych wojsk na terytorium RP czy stanu wojny. Podpisane porozumienie nie wypełnia także definicji układu wojskowego, a obciążenia fiskalne w nim przewidziane są już realizowane. Nie ma tutaj faktoru nowości normatywnej, która przesądzałaby konieczności dużej ratyfikacji. Wiele postanowień porozumienia ma charakter deklaratoryjny, porozumienie raczej nie zawiera norm generalnych i abstrakcyjnych" - ocenia.

Doktor Stępniak przypomina w swojej analizie, że art. 9 Konstytucji RP zezwala na podejmowania innych zobowiązań międzynarodowych niż te wymienione w art. 87 ust. 1. konstytucji. "Poza tym z art. 146 ust. 4 pkt. 9 i 10 Konstytucji wynika upoważnienie Rady Ministrów do kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi państwami, którego emanacją może być podpisywanie właśnie takich porozumień" - pisze.

A dalej: "Jak podaje Piotr Radziewicz: 'materia umowy międzynarodowej, która przesądza o włączeniu organów władzy ustawodawczej w tryb ratyfikacyjny, jest zróżnicowana i w znacznym stopniu ukształtowana za pomocą pojęć nieostrych. Nominalnie katalog spraw wymienionych w art. 89 ust. 1 pkt. 1-5 ma formułę zamkniętą, niemniej sposób ujęcia jego treści otwiera go na interpretację i może budzić spory'. Autor podaje, że w razie wątpliwości powinno się przyjąć tryb ratyfikacyjny. Jednakże pytanie czy w tym wypadku były uzasadnione wątpliwości. W moim przekonaniu rozstrzygnięcie podjęte przez premiera, biorąc materię samego porozumienia, było dozwolone".

Na koniec jednak dr Stępniak zauważa, że "to jest typowa sytuacja, w której jeden prawnik powie tak, a drugi powie nie". Na dowód, że ma rację, przytaczamy opinię prof. Ryszarda Piotrowskiego, konstytucjonalisty z Uniwersytetu Warszawskiego. On ma bowiem przeciwne zdanie niż wyżej cytowani eksperci.

- To porozumienie jest niejednoznaczne - ocenia prof. Piotrowski w rozmowie z Konkret24. I dodaje: - Choć są tam konkrety mówiące o tym, że Polska będzie ponosić znaczne obciążenia finansowe na rzecz Ukrainy, jednak nieprecyzyjnie określone. Gdy w umowie międzynarodowej są postanowienia dotyczące znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, a także dotyczące sojuszu, układu politycznego lub wojskowego, to w myśl konstytucji umowa wymaga uprzedniej ratyfikacji za zgodą udzieloną w ustawie - ocenia prof. Piotrowski. - Można powiedzieć, że to porozumienie jest nieważne w zakresie, w jakim zostało przyjęte bez zachowania konstytucyjnie wymaganego trybu - uważa.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Epidemia odry w Teksasie i teorie amerykańskiego sekretarza zdrowia Roberta F. Kennedy'ego Jr. na temat szczepionek spowodowały, że w polskiej sieci wraca dyskusja, czy warto się szczepić. Przypominamy, dlaczego nie można dopuścić do przekroczenia "czerwonej linii" - i sprawdzamy, jak jest obecnie w Polsce.

Szczepienia na odrę. Ile brakuje do przekroczenia "czerwonej linii"?

Szczepienia na odrę. Ile brakuje do przekroczenia "czerwonej linii"?

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu wiceprezydent USA J.D. Vance miał powiedzieć, że Stany Zjednoczone dla dobra Europy "muszą trwale zneutralizować Niemcy". To manipulacja.

J.D. Vance powiedział: "Ameryka musi zneutralizować Niemcy"?

J.D. Vance powiedział: "Ameryka musi zneutralizować Niemcy"?

Źródło:
Konkret24

"Zmarła po pięciu godzinach przesłuchania"; "zginęła z rąk naszych przeciwników", "zapłaciła najwyższą cenę" - tak w dwa dni po śmierci Barbary Skrzypek politycy PiS zbudowali narrację o tym, że jej zgon jest wynikiem przesłuchania w prokuraturze. Przedstawiamy kalendarium wydarzeń.

Śmierć Barbary Skrzypek. Jak zbudowano przekaz "pierwsza ofiara reżimu"

Śmierć Barbary Skrzypek. Jak zbudowano przekaz "pierwsza ofiara reżimu"

Źródło:
Konkret24

"Demokracja to ułuda", "u nas też musi do tego dojść" - tak internauci komentują nagranie z Grecji, gdzie obywatele starli się z policją. Według popularnego przekazu protesty wywołała polityka rządu wobec Ukrainy. Tymczasem powód protestów był inny.

Zamieszki w Grecji z powodu wsparcia dla Ukrainy? Co to za protesty

Zamieszki w Grecji z powodu wsparcia dla Ukrainy? Co to za protesty

Źródło:
Konkret24

Oddano Unii Europejskiej kontrolę nad Wojskiem Polskim, odebrano państwom decyzyjność w sprawach obrony - tak europosłowie PiS tłumaczą, dlaczego głosowali przeciw rezolucji Parlamentu Europejskiego dotyczącej między innymi Tarczy Wschód. Twierdzą też, że projekt nie jest realizowany. Ich tezy wprowadzają w błąd opinię publiczną.

Tarcza Wschód: co już zrobiono. Manipulacje PiS po głosowaniu w PE

Tarcza Wschód: co już zrobiono. Manipulacje PiS po głosowaniu w PE

Źródło:
Konkret24

"Propaganda", "inscenizacja", "reżim kijowski" - to komentarze internautów do filmu, który ma być dowodem na to, że Ukraina zatrudnia aktorów do tworzenia antyrosyjskich treści. Jednak prawda jest zupełnie inna, a metoda dezinformacji oskarżająca Ukrainę o tworzenie propagandówek - powszechna.

Aktorzy zamiast żołnierzy? Jak do prokremlowskiej tezy wykorzystano teledysk

Aktorzy zamiast żołnierzy? Jak do prokremlowskiej tezy wykorzystano teledysk

Źródło:
Konkret24

"Telewizja uczy dzieci nienawiści!", "spot propagandowy uczy najmłodszych donosicielstwa" - komentują internauci, oburzeni rzekomą reklamą, która miała się ukazać w ukraińskiej stacji dla dzieci. Przestrzegamy: to fałszywka. I kolejny przykład rosyjskiej dezinformacji uderzającej w Ukrainę.

"Zgłoś zdradę", donieś na rodzinę. Uwaga: rosyjska fałszywka

"Zgłoś zdradę", donieś na rodzinę. Uwaga: rosyjska fałszywka

Źródło:
Konkret24

Nienaturalnie wykręcone dłonie, znikające ręce i palce - tak wyglądają na zdjęciu kobiety, które rzekomo wspierają kampanię Karola Nawrockiego. Politycy PiS rozsyłają fotografię, a internauci zachwycają się akcją wyborczyń. Tylko że one nie istnieją.

"Polskie dziewczyny za Nawrockim". Wygenerowane komputerowo

"Polskie dziewczyny za Nawrockim". Wygenerowane komputerowo

Źródło:
Konkret24

Plotka o rzekomej konsultacji Wołodymyra Zełenskiego z politykami amerykańskiej Partii Demokratycznej obiegła internet. Prezydent Ukrainy jakoby był namawiany do twardej postawy wobec Donalda Trumpa. Wyjaśniamy, jaką drogę pokonała ta nieprawdziwa informacja, która dotarła do ludzi z najbliższego otoczenia prezydenta Stanów Zjednoczonych.

Plotka o spotkaniu Trump-Zełenski. Jak otoczenie prezydenta USA tworzy fikcję

Plotka o spotkaniu Trump-Zełenski. Jak otoczenie prezydenta USA tworzy fikcję

Źródło:
Konkret24

Jak to jest z produkcją amunicji w Polsce? Zdaniem polityków Konfederacji "nie mamy produkcji amunicji", według innych polityków - mamy, tylko zbyt małą. Sednem sporu jest posiadanie własnych surowców. Wyjaśniamy.

"Polska nie produkuje amunicji"? Jest pewien problem

"Polska nie produkuje amunicji"? Jest pewien problem

Źródło:
Konkret24

"Jak jesteś chory przewlekle, to się ciebie nie leczy, tylko trafiasz na listę do 'odstrzału'" - straszą internauci. W szpitalnych oddziałach ratunkowych rzekomo segregowani są pacjenci, którzy "kwalifikują się do wręczenia protokołu zapobiegania terapii daremniej". To przekaz towarzyszący popularnemu nagraniu, które krąży w mediach społecznościowych. To całkowita nieprawda i szerzenie dezinformacji. Wyjaśniamy.

"Segregacja pacjentów na SOR-ach"? Kłamstwa o terapii daremnej

"Segregacja pacjentów na SOR-ach"? Kłamstwa o terapii daremnej

Źródło:
Konkret24

Zdaniem wicemarszałka Sejmu Piotra Zgorzelskiego nastały czasy, gdy Rosja wróciła do realizacji doktryny Primakowa, a Stany Zjednoczone ożywiły doktrynę Monroego. Dwa wielkie mocarstwa i dwie metody prowadzenia polityki zagranicznej - o co chodzi? Eksperci oceniają, czy teza wicemarszałka jest trafna.

Trump kontra Putin. Doktryny dwóch mocarstw znowu żywe? "Widać echa"

Trump kontra Putin. Doktryny dwóch mocarstw znowu żywe? "Widać echa"

Źródło:
Konkret24

"Czas się zastanowić, komu naprawdę warto pomagać", "zamiast wdzięczności aroganckie komentarze" - reagują internauci na masowo rozpowszechniany film. W nim rzekomo "niewdzięczna Oksana" krytykuje bowiem paczkę pomocową otrzymaną z Polski. Uwaga: to rosyjska i antyukraińska dezinformacja. Film zmanipulowano, prawdziwa autorka mówiła coś odwrotnego.

Ukrainka "pogardza żywnością z Polski"? Nie wierzcie w ten film

Ukrainka "pogardza żywnością z Polski"? Nie wierzcie w ten film

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie ukraińskiego nagrobka ma być dowodem na to, że ojciec obecnego ministra sprawiedliwości Adama Bodnara rzekomo miał powiązania z ukraińską organizacją UPA. Wyjaśniamy.

"Grób ojca Adama Bodnara"? Minister wyjaśnia

"Grób ojca Adama Bodnara"? Minister wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Internauci zachwycają się postawą Jacka Nicholsona, oglądając filmik rzekomo pokazujący scenę, jak aktor ten solidaryzuje się z Ukrainą. Lecz nie jest to ani nowy film, ani znany aktor.

Jack Nicholson wspiera Ukrainę? Wyjaśniamy

Jack Nicholson wspiera Ukrainę? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Polityk Konfederacji przestrzega, że w Unii Europejskiej może zostać wprowadzony zakaz środków do walki z gryzoniami. Internauci reagują na to oburzeniem. Komisja Europejska uspokaja.

Unia Europejska "zakaże trutek na szczury"? Mamy odpowiedź

Unia Europejska "zakaże trutek na szczury"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział plany na zwiększenie obronności, w tym szkolenia wojskowe i potencjalne wycofanie Polski z konwencji ottawskiej i dublińskiej. Wywołało to wiele komentarzy, szczególnie w kontekście konwencji dublińskiej. Wyjaśniamy, co to za umowy i czego dotyczą.

Konwencja ottawska i dublińska. Tusk wypowiedział? Niezupełnie

Konwencja ottawska i dublińska. Tusk wypowiedział? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

"Niemcy będą zwozić imigrantów autobusami", "już w tym tygodniu pierwszy transport nielegalnych migrantów" - alarmują internauci, twierdząc, że takie są ustalenia międzyrządowe. Przekaz ten jest szeroko rozpowszechniany w sieci, między innymi przez Konfederację. Nie jest prawdziwy. To manipulacja stworzona na bazie tekstu niemieckiego serwisu.

"Autobusy z imigrantami" przyjadą z Niemiec? "Kampanijne kłamstwo"

"Autobusy z imigrantami" przyjadą z Niemiec? "Kampanijne kłamstwo"

Źródło:
Konkret24

Wobec zapowiedzi administracji Donalda Trumpa, że warto postawić na reset relacji z Rosją, przypominane są kontakty obecnego prezydenta USA z ludźmi Kremla w przeszłości. W ten sposób nową odsłonę zyskał przekaz, jakoby w latach 80. Trump miał zostać zwerbowany przez radzieckie KGB. Wyjaśniamy, ile w tym prawdy.

Trump, agent "Krasnov" i KGB. Co to za historia

Trump, agent "Krasnov" i KGB. Co to za historia

Źródło:
Snopes

Toronto wstrzymało dopłaty dla kierowców samochodów marki Tesla, a internauci rozpowszechniają przekaz, jakoby w ogóle wprowadzono zakaz wjazdu tych aut do Kanady. Służby graniczne uspokajają: Kanadyjczycy posiadający tesle mogą spokojnie wracać do kraju.

"Brawo Kanada"? No niezupełnie

"Brawo Kanada"? No niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki wciąż mówi o "trzykrotnym spadku przyjęć" do wojska. Według szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w razie konfliktu Polska może stworzyć półmilionową armię. A jak jest naprawdę z liczebnością naszej armii i rekrutacją do niej? Prezentujemy dane Ministerstwa Obrony Narodowej.

Ilu mamy "żołnierzy pod bronią", a ilu rekrutujemy co roku. Najnowsze dane

Ilu mamy "żołnierzy pod bronią", a ilu rekrutujemy co roku. Najnowsze dane

Źródło:
Konkret24

Po kłótni w Białym Domu w sieci pojawiają się teorie dotyczące umów podpisywanych przez Ukrainę z innymi państwami za plecami Donalda Trumpa. Według jednej Ukraina zawarła wcześniej porozumienie z Wielką Brytanią także co do złóż surowców. Wyjaśniamy.

Zełenski "potajemnie podpisał umowę z Wielką Brytanią" i rozgrywał Trumpa? O co tu chodzi

Zełenski "potajemnie podpisał umowę z Wielką Brytanią" i rozgrywał Trumpa? O co tu chodzi

Źródło:
Konkret24

Kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki mówił, że rezygnacja z dotacji do aut elektrycznych to sposób na niższe ceny prądu. "My wszyscy płacimy za kilkadziesiąt tysięcy samochodów elektrycznych" - twierdził. Pokazujemy, na ile dokładnie pojazdów wypłacono dotacje i jakie to były kwoty.

Nawrocki chce likwidacji dopłat do elektryków. Sprawdziliśmy, ile wyniosły i kto je otrzymał

Nawrocki chce likwidacji dopłat do elektryków. Sprawdziliśmy, ile wyniosły i kto je otrzymał

Źródło:
Konkret24

Joe Biden miał specjalnie doprowadzić do wzrostu cen jaj, miliony osób powyżej 100. roku życia miały pobierać emerytury, a przy budowie Kanału Panamskiego miało umrzeć tysiące Amerykanów - takie rewelacje wygłaszał prezydent Donald Trump w Kongresie USA. Mijał się też z prawdą, opowiadając o migrantach czy o pomocy dla Ukrainy.

Jak Trump przed Kongresem mijał się z prawdą

Jak Trump przed Kongresem mijał się z prawdą

Źródło:
Konkret24, CNN

Według jednej wersji są to mieszkańcy Kijowa, którzy niedawno wyszli na ulicę protestować przeciwko prezydentowi Zełenskiemu. Według innego przekazu są to mieszkający w Polsce Ukraińcy, domagający się większego wsparcia socjalnego. Tymczasem popularne w sieci nagranie pokazuje zupełnie inną manifestację.

Ukraińcy wyszli na ulice. Kiedy?

Ukraińcy wyszli na ulice. Kiedy?

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu Norwegia w ramach solidarności z Ukrainą miała zaprzestać dostarczania paliwa dla okrętów amerykańskiej marynarki wojennej. To nieprawda - choć faktem jest, że jedna z firm postanowiła okazać Ukraińcom "moralne wsparcie". Wyjaśniamy.

Norwegia "odmawia paliwa okrętom USA"? Kto naprawdę odmówił

Norwegia "odmawia paliwa okrętom USA"? Kto naprawdę odmówił

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski odwołuje wybory w Ukrainie, zabił amerykańskiego dziennikarza i nie wie, gdzie są pieniądze, które otrzymał jako wsparcie ze Stanów Zjednoczonych - to tylko niektóre z fałszywych przekazów, które Elon Musk wykorzystywał do dyskredytacji prezydenta Ukrainy i jego otoczenia.

Elon Musk o Zełenskim i Ukrainie. Nieprawdy i manipulacje

Elon Musk o Zełenskim i Ukrainie. Nieprawdy i manipulacje

Źródło:
Konkret24