FAŁSZ

BBC potwierdza, że w szczepionkach na COVID-19 wykorzystują wirusa HIV? To stary fejk

Źródło:
Konkret24
Dr Grzesiowski o problemach ze szczepieniami nową szczepionką przeciw COVID-19
Dr Grzesiowski o problemach ze szczepieniami nową szczepionką przeciw COVID-19TVN24
wideo 2/5
Dr Grzesiowski o problemach ze szczepieniami nową szczepionką przeciw COVID-19TVN24

Według popularnych wpisów z mediów społecznościowych brytyjska telewizja publiczna BBC podała, że ​​do produkcji szczepionek na COVID-19 wykorzystuje się wirusa HIV. To wprowadzająca w błąd teza, która krąży w sieci od prawie dwóch lat.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

"BBC przyznaje, że do produkcji szczepionki na covid wykorzystują wirusa HIV!!" - czytamy w poście z opublikowanym 1 grudnia w serwisie X.com. Podobne posty pojawiły się tego samego i następnego dnia nw kilku wpisach na Facebooku. "BBC informuje że do produkcji szprycy na covid wstrzykują wirusa HIV" - czytamy w jednym ze wpisów (pisownia wszystkich postów oryginalna).

Obu wpisom towarzyszy to samo krótkie nagranie. Wideo wygląda na fragment filmu dokumentalnego. Zaczyna się od krótkiej wypowiedzi mężczyzny. "Utrzymuje go razem i pozwala mu pozostać w 100 procentach w tej strukturze, która jest obecna na powierzchni wirusa" - mówi do kamery, gestykulując (tłum. z angielskiego - red.).

Następnie widzimy animację pokazująca wirusa SARS-CoV-2 i jego białko kolca. W tle słyszymy głos lektorki: "Kształt białka kolca koronawirusa przed zetknięciem się wirusa z naszymi [ludzkimi] komórkami wywołuje najsilniejszą reakcję ochronną przeciwciał. Keith musi więc stworzyć białko kolca w laboratorium, nadając mu dokładnie ten sam kształt poprzez dodanie innego białka, które działa trochę jak zacisk. To białko jest niewielkim fragmentem wirusa HIV". W lewym górnym rogu kadru od początku do końca materiału widać logo brytyjskiego nadawcy BBC.

Wprowadzające w błąd posty opublikowane 1 grudnia 2023 roku w serwisach X.com i Facebook x.com, facebook.com

Niektórzy internauci byli sceptyczni wobec przekazu. "Podaj zrodlo"; "Niestety, ale w czasach AI żaden materiał video nie jest już dowodem. Teraz, przynajmniej zanim możemy, to podawajmy źródła do źródeł" - pisali.

"Wiele tłumaczy"; "W Rosji odnotowano znaczny wzrost zakażeń HIV, zwłaszcza w nowych republikach Donieckiej oraz Luganskiej, a tam ponoć elixir był obowiązkowy dla wszystkich"; "A jak o tym trąbiliśmy na prawo i lewo,to się z nas śmiali i mówili że jesteśmy nienormalni , więc teraz wcale mi nie jest żal,tych wszystkich którzy się zaszprycowali. Żal mi tylko dzieci bo to rodzice zgotowali im to piekło" - komentowali nagranie inni.

Przekaz i materiał wideo nie są nowe - krążyły w polskich i anglojęzycznych mediach społecznościowych w lutym 2022 roku. Wtedy weryfikowały je redakcje fact-checkingowe - brytyjski Full Fact i Logically Facts w Irlandii. Amerykańska agencja Reuters, opisała sprawę w październiku 2023 roku. Według ich oceny przekaz jest nieprawdziwy.

Fragment dokumentu BBC z 2021 roku o szczepionce, która nigdy nie trafiła do masowej produkcji

Okazuje się, że wideo z postów to prawdziwy fragment dokumentu BBC pt. "Horizon Special: The Vaccine" ("Horyzont. Odcinek specjalny: Szczepionka"), który miał premierę w czerwcu 2021 roku. Opowiada o tym jak pięć różnych zespołów badawczych z całego świata pracowało nad stworzeniem skutecznej szczepionki przeciwko COVID-19. Byli to naukowcy stojący za szczepionkami Moderny, AstraZeneki, Pfizera, chińskiej Sinopharm i Uniwersytetu Queenslandu (UQ) w Australii.

Mężczyzna z nagrania krążącego w mediach społecznościowych to prof. Keith Chappell z Uniwersytetu Queenslandu. W dokumencie BBC prof. Chappell tłumaczył, jak jego zespół opracował swoją szczepionkę przeciw COVID-19. Zastosowano w niej białko kolca podobne do tych znajdujących się na powierzchni koronawirusa. Białko kolca zostało ustabilizowane małym kawałkiem białka wirusa HIV, którego zadaniem było utrzymanie białka kolca w nadanej mu formie, aby wywołać silniejszą odpowiedź immunologiczną.

Szczepionka opracowana przez naukowców z australijskiego uniwersytetu nigdy nie trafiła do masowej produkcji. W grudniu 2020 roku okazało się, że uczestnicy badań, którzy otrzymali szczepionkę, uzyskali dodatnie wyniki testu na obecność wirusa HIV, czyli ludzkiego wirusa niedoboru odporności. Stało się tak, ponieważ dzięki szczepionce wytworzyły się u nich przeciwciała przeciwko wirusowi HIV. Takie wyniki były fałszywie pozytywne, a uczestnicy badania nie byli zakażeni wirusem HIV. Następnie zespół UQ porzucił dalsze prace i badania nad szczepionką, a rząd Australii postanowił odwołać jej produkcję (we wrześniu 2020 roku podpisał kontrakt na produkcję 51 mln dawek szczepionki).

O problemie, jak i o porzuceniu prac nad australijską szczepionką w grudniu 2020 roku informowały światowe media w tym agencja Reuters, redakcje "The New York Times", "The Guardian" i BBC News, a w Polsce "Rzeczpospolita", Polsat News i Polska Agencja Prasowa. Zostało to także omówione w dokumencie BBC.

W szczepionkach na COVID-19 dopuszczonych do użytku w Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych nie ma fragmentów wirusa HIV.

Prace nad nową wersją australijskiej szczepionki bez białka HIV

W marcu 2023 roku australijski publiczny serwis informacyjny ABC News informował o tym, że badacze z Uniwersytetu Queenslandu szukają ochotników do badań drugiej fazy testów nowej wersji szczepionki. Profesor Chappell wyjaśnił ABC, że w nowej wersji szczepionki fragmenty białka wirusa HIV zostały zastąpione "niewielką sekwencją aminokwasów o podobnych właściwościach".

HIV to ludzki wirus niedoboru odporności. Nieleczone zakażenie HIV może doprowadzić do AIDS, czyli zespołu nabytego niedoboru odporności. HIV można się zarazić na trzy sposoby: poprzez naruszenie ciągłości tkanek (np. przez niesterylny sprzęt medyczny taki jak igły i strzykawki używane wcześniej przez inne osoby zakażone HIV); kontakty seksualne z zakażonym bez zabezpieczenia lub jako dziecko od matki podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią.

Przypomnijmy, że w maju 2023 roku redakcja Konkret24 weryfikowała wprowadzające w błąd twierdzenie o tym, że rzekomo wycofano 50 milionów dawek szczepionki na COVID-19, bo dawały fałszywie pozytywne wyniki testów na HIV. Ten przekaz również dotyczył australijskiej szczepionki.

W grudniu 2021 roku opisywaliśmy nieprawdziwą teorię o tym, że ​​szczepionki na COVID-19 powodują rzekomo nową chorobę zwaną "VAIDS", czyli "zespół nabytego niedoboru odporności po szczepieniu".

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Cisza wyborcza nie spowodowała, że dezinformacja w mediach społecznościowych na temat prezydenckich wyborów ustała. Fake newsy dotyczyły zarówno samego głosowania, jak i niektórych polityków.

Obcięta karta, kserowanie zaświadczeń, fałszywe zdjęcia. Wyborcza dezinformacja

Obcięta karta, kserowanie zaświadczeń, fałszywe zdjęcia. Wyborcza dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Komentarze w sieci wywołuje informacja, jakoby we Włoszech miały zostać zakazane małżeństwa osób tej samej płci. Trudno jednak zakazać czegoś, co i tak nie jest dozwolone. Wyjaśniamy, na co pozwala włoskie prawo.

Włochy "zakazały małżeństw homoseksualnych"? Duża nieścisłość

Włochy "zakazały małżeństw homoseksualnych"? Duża nieścisłość

Źródło:
Konkret24

Węgierskie wojsko przemieszcza się w stronę granicy z Ukrainą - informują internauci, a jako "dowód" publikują nagranie kolumny ciężkiego sprzętu wojskowego jadącej przez jakieś miasto. To klasyczna rosyjska dezinformacja, której celem jest potęgowanie napięć między Węgrami a Ukrainą, ale także wzbudzanie niepokoju obywateli innych państw.

"Węgierskie czołgi przy granicy z Ukrainą"? Co pokazuje mapa

"Węgierskie czołgi przy granicy z Ukrainą"? Co pokazuje mapa

Źródło:
Konkret24

Nie wszystko, co mówili kandydaci podczas kończącej się kampanii przed pierwszą turą wyborów, było zgodne z prawdą. I nie tylko o pomyłki tu chodzi, lecz o całe narracje zbudowane na błędnych tezach. 

10 tematów kampanii opartych na fałszu. Warto wiedzieć

10 tematów kampanii opartych na fałszu. Warto wiedzieć

Źródło:
Konkret24

Po jednej z ostatnich blokad trasy S8 w Warszawie organizowanych przez aktywistów Ostatniego Pokolenia w sieci zaczęło krążyć zdjęcie mężczyzny, który rzekomo uczestniczył w proteście. Internauci twierdzili, że to Wojtek - jeden z aktywistów klimatycznych, którzy przykleili się do asfaltu. Mylili się.

Wojtek z Ostatniego Pokolenia? Inny znany aktywista

Wojtek z Ostatniego Pokolenia? Inny znany aktywista

Źródło:
Konkret24

Wybory już za trzy dni, więc zwolennicy poszczególnych kandydatów nasilają w mediach społecznościowych swoje wsparcie dla nich - niejednokrotnie publikując fake newsy. Tak właśnie jest z plakatem zachęcającym do głosowania na Karola Nawrockiego.

"Patrioci za Nawrockim". A kto jest na zdjęciu?

"Patrioci za Nawrockim". A kto jest na zdjęciu?

Źródło:
Konkret24

Na trzy dni przed wyborami prezydenckimi internauci pokazują w mediach społecznościowych otrzymywane SMS-y mające zachęcać do głosowania na Rafała Trzaskowskiego. Sztab kandydata zaprzecza i nazywa to "masową akcją dezinformacji wyborczej". Ostrzegamy przed oszustami.

"Agitacja wyborcza PO"? Nie, uwaga na oszustów

"Agitacja wyborcza PO"? Nie, uwaga na oszustów

Źródło:
Konkret24

Administracja Trumpa nie wprowadzi jednak ograniczeń eksportu chipów stosowanych w systemach sztucznej inteligencji. Miały dotyczyć sporej grupy krajów, w tym Polski. Politycy PiS twierdzą, że to "sukces" niedawnej wizyty Karola Nawrockiego w USA. Fakty, które przeanalizowaliśmy, nie potwierdzają tej tezy.

USA znoszą restrykcje na chipy AI, PiS ogłasza "sukces Nawrockiego". Jak było naprawdę?

USA znoszą restrykcje na chipy AI, PiS ogłasza "sukces Nawrockiego". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Rozsyłając nagranie, na którym kongresmen prezentuje wejście do tajemniczego tunelu pod amerykańskim Kapitolem, internauci twierdzą, że był on wykorzystywany przez siatkę pedofili. Oto jak poglądowy filmik połączono ze znaną teorią spiskową.

Siatka pedofili i tunel pod Kapitolem? Co pokazuje kongresmen

Siatka pedofili i tunel pod Kapitolem? Co pokazuje kongresmen

Źródło:
Konkret24

W polskiej sieci krąży nagranie z przekazem, jakoby władze Holandii zniosły pomoc socjalną dla Ukraińców. To miało wywołać protesty ukraińskich uchodźców na holenderskich ulicach. Ten przekaz jednak niewiele ma to wspólnego z prawdą.

Ukraińcy protestują "po odcięciu socjalu"? Co to za marsz

Ukraińcy protestują "po odcięciu socjalu"? Co to za marsz

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń generuje nagranie, które jakoby pokazuje, jak papież Leon XIV "sprytnie uniknął" flagi społeczności LGBT+, którą powiewał jeden z wiernych. Tyle że to wcale nie była "flaga dumy".

Papież "odwraca się" od flagi LGBT? To inna flaga

Papież "odwraca się" od flagi LGBT? To inna flaga

Źródło:
Konkret24

Tusz z długopisów w lokalach wyborczych można usunąć za pomocą zapalniczki - sugerują internauci, pokazując jako "dowód" pewne nagranie. Zalecają, by na wybory zabrać własny długopis. Uwaga: to jedna z odsłon dezinformacji o planowanym fałszerstwie wyborczym. Wyjaśniamy.

"Weź długopis na wybory"? Uwaga: dezinformacja

"Weź długopis na wybory"? Uwaga: dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Ostatnia debata prezydencka przed wyborami, która odbędzie się 12 maja, wywołuje dodatkowe emocje z powodu przekazu polityków PiS. W mediach społecznościowych sugerują, jakoby losowanie kolejności wypowiedzi zostało ustawione na korzyść kandydata KO Rafała Trzaskowskiego. Podobnie mówili na porannej konferencji prasowej. To nieprawda.

PiS o "skandalicznym losowaniu" kolejności w debacie. Bezpodstawny zarzut

PiS o "skandalicznym losowaniu" kolejności w debacie. Bezpodstawny zarzut

Źródło:
Konkret24

Paczuszka z białym narkotykiem i łyżeczka do jego zażywania - to według internautów miało leżeć na stole, przy którym w pociągu do Kijowa spotkali się Emmanuel Macron, Friedrich Merz i Keir Starmer. Przestrzegamy, to prorosyjska dezinformacja.

Macron, Merz, Starmer w pociągu. Co ukryto przed kamerami?

Macron, Merz, Starmer w pociągu. Co ukryto przed kamerami?

Źródło:
Konkret24

Internauci z oburzeniem komentują rzekomy nowy zakup Wołodymyra Zełenskiego - ma to być willa na Florydzie warta 20 milionów dolarów. Twierdzą, że zapłacono za nią środkami przekazanymi Ukrainie na walkę z Rosją. To nieprawda, kolejny fake news prorosyjskiej propagandy.

Willa Zełenskiego na Florydzie? To nie jego

Willa Zełenskiego na Florydzie? To nie jego

Źródło:
Konkret24

Podczas ostatniej telewizyjnej debaty prezydenckiej marszałek Sejmu Szymon Hołownia oznajmił, że w Sejmie nie ma projektu ustawy o asystencji osobistej. W sieci oburzyli się politycy PiS, twierdząc, że projekt jest już od dawna, tylko został zamrożony. Wyjaśniamy, o co chodzi.

Hołownia asystencji osób z niepełnosprawnościami: projektu nie mamy w Sejmie. Opozycja: jest. Tłumaczymy

Hołownia asystencji osób z niepełnosprawnościami: projektu nie mamy w Sejmie. Opozycja: jest. Tłumaczymy

Źródło:
Konkret24

Masz swoje hipotezy, dobierasz do nich pasujące ci zdarzenia, podkręcasz emocje - i teoria gotowa. To nic, że nieprawdziwa, byle znalazła zwolenników. Tak się właśnie stało z blackoutem w Hiszpanii i Portugalii. Przeciwnicy zielonej energii obarczyli winą Europejski Zielony Ład, a politycy stali się pasem transmisyjnym tej nowej teorii spiskowej. Zadział efekt potwierdzenia.

Blackout w Hiszpanii a Zielony Ład. Jak działa "efekt potwierdzenia"

Blackout w Hiszpanii a Zielony Ład. Jak działa "efekt potwierdzenia"

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski w kampanii prezydenckiej wielokrotnie odwoływał się do swoich doświadczeń i sukcesów jako prezydenta Warszawy. Chwalił się 14 tysiącami mieszkań - raz były "wybudowane", raz "oddane", a innym razem "nowe". Kandydat ze swoich wypowiedzi tłumaczy się brakiem precyzji. Wyjaśniamy, ile mieszkań komunalnych powstało w Warszawie za kadencji polityka KO.

Trzaskowski i 14 tysięcy mieszkań w Warszawie. O jakie lokale chodzi

Trzaskowski i 14 tysięcy mieszkań w Warszawie. O jakie lokale chodzi

Źródło:
Konkret24

Do tegorocznej parady w Dzień Zwycięstwa w Moskwie rosyjskie wojsko miało się przygotowywać, ćwicząc na czołgach "wypożyczonych w Kazachstanie" - twierdzą internauci, pokazując jako "dowód" pewnie nagranie. To, co na nim widać, przeczy jednak ich tezie.

Czołgi "wypożyczone z Kazachstanu" na paradzie w Moskwie?

Czołgi "wypożyczone z Kazachstanu" na paradzie w Moskwie?

Źródło:
Konkret24

Szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka broni Andrzeja Dudy jako strażnika konstytucji. Według niej "nie było żadnego wyborów sędziów dublerów". Przypominamy więc, jak w 2015 roku wybrano sędziów do Trybunału Konstytucyjnego.

Nieprawda minister Paprockiej. Dotyczy sędziów dublerów

Nieprawda minister Paprockiej. Dotyczy sędziów dublerów

Źródło:
Konkret24

Kilka godzin po tragedii na Uniwersytecie Warszawskim w mediach społecznościowych zaczęła krążyć informacja, jakoby sprawcą ataku był Ukrainiec. Przestrzegamy przed rozpowszechnianiem takich pogłosek, nie są prawdziwe.

Tragedia na uniwersytecie. Dezinformacja o sprawcy

Tragedia na uniwersytecie. Dezinformacja o sprawcy

Źródło:
Konkret24

Niedługo po ataku Indii na Pakistan zaczęto rozpowszechniać w sieci nagrania mające przedstawiać moment ataku. Jak często bywa w przypadku konfliktów zbrojnych, nie wszystkie publikowane teraz nagrania są aktualne. Przestrzegamy.

Indie bombardują Pakistan? To inne zdarzenie

Indie bombardują Pakistan? To inne zdarzenie

Źródło:
Konkret24

Jedni straszą hordami migrantów; drudzy twierdzą, że Polska jest wyłączona z lokowania migrantów. Jedni alarmują, że pakt migracyjny już działa; drudzy uspokajają, że nie wejdzie w życie. Wyborca może odnieść wrażenie, że Unia Europejska właśnie decyduje w sprawie paktu migracyjnego - nic bardziej mylnego. To kampanijna gra. Ekspert tłumaczy, dlaczego się opłaca.

Pakt migracyjny w ogniu kampanii. Faulują obie strony

Pakt migracyjny w ogniu kampanii. Faulują obie strony

Źródło:
TVN24+

"Ukraińcy masowo ruszyli po polskie obywatelstwo" - ogłosił na nagraniu europoseł Konfederacji Marcin Sypniewski. Według niego w 2024 roku 40 tysięcy z nich dostało polski paszport. Nieprawda, o wiele mniej.

40 tysięcy Ukraińców z polskim paszportem w ciągu roku? Polityk Konfederacji zmyśla

40 tysięcy Ukraińców z polskim paszportem w ciągu roku? Polityk Konfederacji zmyśla

Źródło:
Konkret24

Czy premier kiedykolwiek zapowiadał, że będzie obchodził polskie prawo? Tak w kontekście dyskusji o przestrzeganiu konstytucji twierdzą posłowie PiS Zbigniew Bogucki i Michał Wójcik. Tylko że manipulują głośną już wypowiedzią Donalda Tuska.

Politycy PiS: Tusk zapowiadał "łamanie prawa". Manipulują cytatem

Politycy PiS: Tusk zapowiadał "łamanie prawa". Manipulują cytatem

Źródło:
Konkret24

Pożar kościoła, do którego doszło w Walii, wywołał kolejną falę antyimigranckich komentarzy - także w polskiej sieci. Powodem jest stworzony na bazie tego wydarzenia fake news, jakoby ogień podłożyło dwoje Pakistańczyków. Policja jednak zaprzecza.

Pożar kościoła w Walii. Internauci winią migrantów, policja dementuje 

Pożar kościoła w Walii. Internauci winią migrantów, policja dementuje 

Źródło:
Konkret24

Pismo jednego z polskich dowódców wojskowych ma być dowodem, że Polska wyśle "korpus interwencyjny" na Ukrainę - tak twierdzą posłowie Roman Fritz i Konrad Berkowicz. Dowództwo operacyjne zaprzecza tym informacjom i pisze o "pożywce dla rosyjskich ośrodków propagandowych".

Posłowie dezinformują o polskich żołnierzach na Ukrainie. Wyjaśniamy

Posłowie dezinformują o polskich żołnierzach na Ukrainie. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Temat bykowego, czyli podatku dla osób bezdzietnych, wrócił w publicznej debacie za sprawą petycji, która trafiła do Sejmu. Ten pomysł forsuje również kandydujący na prezydenta Marek Jakubiak. Jako wzór wskazuje Niemcy. Porównanie jest niewłaściwe, a ekspert tłumaczy, dlaczego bykowe kłóci się z konstytucją.

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Źródło:
TVN24+