FAŁSZ

Nie, Finlandia nie planuje wprowadzić 4-dniowego tygodnia pracy


W polskich i zagranicznych mediach spore zainteresowanie wzbudziła informacja, że rząd Finlandii planuje przeprowadzić testy, a nawet wprowadzić czterodniowy tydzień pracy, w wymiarze sześciu godzin dziennie. Doniesienia te są jednak oparte na wypowiedzi Sanny Marin z sierpnia 2019, kiedy nie była jeszcze premierem. W programie jej rządu nie ma takiej obietnicy.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Wybrana 10 grudnia zeszłego roku nowa szefowa rządu Finlandii Sanna Marin od początku swojej kadencji podjęła już kilka decyzji, które szeroko komentowały krajowe i zagraniczne media. Między innymi 12 spośród 19 resortów w jej rządzie kierowanych jest przez kobiety.

Wiele osób mogło więc także uwierzyć w rozpowszechnianą przez niektóre media informację, że Marin planuje wprowadzić testy czterodniowego tygodnia pracy. Zgodnie z tymi przekazami Finowie mieliby dodatkowo w tym czasie pracować po sześć, a nie jak dotąd, po osiem godzin dziennie.

Poziom pewności publikowanych informacji co do takich doniesień był różny. "Finlandia przetestuje możliwość wprowadzenia 4-dniowego tygodnia pracy" - informował tytuł na stronie tvp.info. "Finlandia kolejnym krajem, który wprowadzi krótszy dzień pracy" - zwracał uwagę londynek.net. "Praca tylko przez 4 dni w tygodniu? Premierce Finlandii podoba się taki pomysł" - zapowiadał swój artykuł portal noizz.pl.

Nawiązując do ostatniego z tytułów, można ustalić, że Sannie Marin rzeczywiście w przeszłości podobał się taki pomysł. Nie była jednak wtedy szefową rządu.

Informacyjny głuchy telefon

O sprawie rzekomego skrócenia czasu pracy w Finlandii informował także szereg zagranicznych portali informacyjnych, m.in. "Guardian", "Daily Mail" czy CNBC. Portal tvp.info powołał się na artykuł londyńskiego dziennika "Evening Standard". Analizując jego treść, można ustalić, skąd nieprawdziwa informacja.

Dziennik napisał, że Marin o swoim pomyśle powiedziała belgijskiemu tygodnikowi "New Europe". Na jego stronie tekst na ten temat został opublikowany 2 stycznia.

Rzeczywiście omawia on pomysł Sanny Marin na zredukowanie liczby dni roboczych. Cytuje również jej słowa, które posłużyły potem wszystkim mediom do napisania artykułów na ten temat. Marin powiedziała:

"Wierzę, że ludzie zasługują na więcej czasu z rodziną, bliskimi, hobby i na inne aspekty życia, takie jak kultura. To [wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy - red.] może być dla nas kolejny krok w życiu zawodowym".

Z treści artykułu wynika jednak jasno, że nie jest to wypowiedź udzielona tygodnikowi, a cytat z debaty zorganizowanej z okazji 120-lecia założenia Socjaldemokratycznej Partii Finlandii, w której udział wzięła należąca do partii obecna premier.

Pięć miesięcy przed wyborem na premier

Kluczem do wyjaśnienia tej historii jest data zorganizowania tego wydarzenia. Partia świętowała swój jubileusz 17 sierpnia 2019 roku. Kiedy więc Marin brała udział w towarzyszącej imprezie debacie, pełniła jeszcze wyłącznie funkcję minister transportu.

Nagranie z dyskusji w całości znajduje się na oficjalnym profilu SDP na Facebooku. Pełna wypowiedź ówczesnej członkini rządu, dotycząca czterech dni roboczych, brzmiała następująco:

"Czterodniowy tydzień, sześciogodzinny dzień. Dlaczego to nie może być kolejny krok? Osiem godzin to prawda ostateczna? Moim zdaniem ludzie zasługują na więcej czasu ze swoimi rodzinami, krewnymi i hobby, a także na inne aspekty życia, takie jak kultura. To może być dla nas kolejny krok w życiu zawodowym".

12.02.2018 | Polacy wśród najbardziej przepracowanych narodów Europy
12.02.2018 | Polacy wśród najbardziej przepracowanych narodów EuropyMarcin Masewicz | Fakty z zagranicy TVN24 BiS

Marin wyraziła także nadzieję, że taki pomysł "mógłby stać się rzeczywistością w bliskiej przyszłości". Dwa dni później zamieściła na ten temat także dwa wpisy na swoim twitterowym koncie.

"Należy kontynuować wysiłki w celu poprawy wydajności pracy i korzyści dla przeciętnego człowieka. Można i należy rozmawiać o krótszych godzinach pracy. 4-dniowy tydzień lub 6-godzinny dzień z godziwą płacą dziś może być utopią, ale w przyszłości może być prawdą" - napisała w drugim z nich.

Warto zwrócić uwagę, że Marin postulowała wprowadzenie czterotygodniowego tygodnia LUB sześciogodzinnego dnia pracy. W artykułach, które w ostatnich dniach napisano na ten temat, błędnie podaje się, że socjaldemokratka chciała lub chce zaimplementowania obu pomysłów naraz.

Po grudniowym wyborze na stanowisko premiera Finlandii członkini SDP nie podejmowała już jednak tego tematu. Z tego powodu tytuł tekstu w "New Europe" mógł być mylący, ponieważ na początku stycznia tego roku informował, że "Fińska premier Marin domaga się czterodniowego tygodnia i sześciogodzinnego dnia pracy w swoim kraju". W rzeczywistości wypowiadała się na ten temat w luźnej dyskusji pięć miesięcy przed objęciem szefostwa w rządzie i postulowała wprowadzenie jednego lub drugiego rozwiązania.

"Przykład tego, jak szybko rozprzestrzeniają się błędne informacje"

Dowodem na brak planów realizacji pomysłu skrócenia roboczego tygodnia jest także brak jakiejkolwiek wzmianki na ten temat w oficjalnym programie rządu Sanny Marin, opublikowanym na początku jej kadencji.

Mimo że ona sama nie odniosła się do doniesień, zaprzeczenie planom zmiany czasu pracy Finów na swoim twitterowym profilu opublikował Ville Cantell - Dyrektor Departamentu Komunikacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych Finlandii. "Warto zauważyć, że premier #Finlandii @MarinSanna nie zaproponowała tego jako premier, ale przedstawiła ten pomysł na partyjnej konferencji 5 miesięcy temu. Dokładniej mówiąc, był to 4-dniowy tydzień pracy LUB 6-godzinny dzień pracy" - wyjaśnił, odnosząc się do wpisu ze zrzutami ekranu artykułu "Daily Mail".

"Bardzo interesujący przykład tego, jak szybko rozprzestrzeniają się błędne informacje. To fałszywe twierdzenie zyskało teraz wiarygodność przez szanowane #media w #UK przedstawiające je jako wiadomość bez sprawdzania faktów" - dodał.

Autor: Michał Istel / Źródło: Konkret24; Zdjęcie tytułowe: JULIEN WARNAND/EPA/PAP

Pozostałe wiadomości

Najpierw za spłatę przez Polskę ukraińskich odsetek oberwało się premierowi Donaldowi Tuskowi. Potem tłumaczyć się z tego musiał były premier Mateusz Morawiecki. Zamieszanie - i jednocześnie akcję dezinformacyjną w internecie - wywołał jeden z posłów Konfederacji, ukrywając istotny szczegół w swoim przekazie.

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

Źródło:
TVN24+

Rząd przygotowuje rzekomo ustawę, dzięki której nielegalni migranci będą przejmować mieszkania komunalne - tak twierdzą politycy PiS. Ministerstwo rozwoju ocenia ten przekaz dosadnie: jako "oderwany od rzeczywistości", nastawiony na "wzbudzanie niepokoju Polaków".

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Źródło:
Konkret24

Ukraiński rzekomo ma zostać wprowadzony jako drugi język obcy do szkół podstawowych. Miałby zastąpić hiszpański, niemiecki czy francuski. Byłby przedmiotem obowiązkowym. W dodatku stałby się częścią egzaminu ósmoklasisty.... Takie nieprawdziwe twierdzenia rozpowszechniają politycy i internauci. Przestrzegamy przed ich powielaniem, bo to fake newsy.

Ukraiński obowiązkowy? Zamiast niemieckiego czy francuskiego? Trzy nieprawdy

Ukraiński obowiązkowy? Zamiast niemieckiego czy francuskiego? Trzy nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Z informacji Sądu Najwyższego przekazanych we wtorek po południu wynika, że wówczas zarejestrowano już ponad pięć tysięcy protestów wyborczych i wciąż były "worki do otwarcia". Politycy PO przekonują, że liczba protestów wskazuje na konieczność dokładnego sprawdzenia przebiegu głosowania. A europoseł PiS na to, że teraz "jest mniej protestów niż w poprzednich wyborach". Sprawdziliśmy.

Protesty wyborcze. Mniej czy więcej niż dawniej? Jeden rok się wybija

Protesty wyborcze. Mniej czy więcej niż dawniej? Jeden rok się wybija

Źródło:
Konkret24

"Obrzydliwe"; "hajs od sponsorów"; "sprzedaliście się" - tak internauci komentują wpis, który jakoby napisali organizatorzy Parady Równości. W poście mieli oni wyrazić swoją sympatię do deweloperów i zachęcać do ich wspierania. Ale jedna rzecz się nie zgadza.

Parada Równości przychylnie o deweloperach? To już nie ich konto

Parada Równości przychylnie o deweloperach? To już nie ich konto

Źródło:
Konkret24

Według europosłanki KO Marty Wcisło możemy się pochwalić najniższą inflacją w Europie. Ale według europosła PiS Michała Dworczyka Polska ma jeden z najgorszych wyników w UE. Kto ma rację? Dane pokazują, jak narracje polityków z dwóch obozów rozjeżdżają się z rzeczywistością.

Inflacja w Polsce. "Najniższa w Europie" czy jedna z najwyższych?

Inflacja w Polsce. "Najniższa w Europie" czy jedna z najwyższych?

Źródło:
Konkret24

Ataki Izraela na Iran oraz te odwetowe spowodowały, że w mediach społecznościowych pojawiło się mnóstwo zdjęć i nagrań mających dokumentować ten konflikt. Są prawdziwym poligonem dla ludzkiej inteligencji - bo wiele z nich zostało wygenerowanych przez tę sztuczną. Która wygra w tej wojnie na fake newsy?

"Zestrzelony" F-35 czy "duży samolot"? Nasila się wojenna dezinformacja

"Zestrzelony" F-35 czy "duży samolot"? Nasila się wojenna dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Europoseł Michał Szczerba przekonuje, że protest wyborczy sztabu Rafała Trzaskowskiego jest zasadny. Między innymi dlatego, że na ponad stu tysiącach kart do głosowania postawiono dwa znaki "x". Według Szczerby to "gigantyczna liczba".

"Gigantyczna liczba" kart z dwoma krzyżykami? Jak było wcześniej

"Gigantyczna liczba" kart z dwoma krzyżykami? Jak było wcześniej

Źródło:
Konkret24

Polska inwestuje w rozwój odnawialnych źródeł energii, a mimo to ceny prądu nie spadają. Ministra klimatu nie potrafiła podać powodów takiej sytuacji, dlatego zamiast niej zrobili to eksperci.

Mamy więcej energii z OZE, a cena prądu nie spada. Dlaczego?

Mamy więcej energii z OZE, a cena prądu nie spada. Dlaczego?

Źródło:
TVN24+

Trzy raporty wskazują na poważne problemy TikToka podczas kampanii prezydenckiej w Polsce: od stronniczości algorytmu, po niedostateczne oznaczanie wprowadzających w błąd treści. Prezentujemy kluczowe ustalenia, opinię eksperta oraz stanowisko samej platformy.

TikTok a wybory: trzy raporty o dezinformacji i wpływie na kampanię

TikTok a wybory: trzy raporty o dezinformacji i wpływie na kampanię

Źródło:
Konkret24

Cena prądu ma się jakoby zwiększyć aż o 100 zł miesięcznie - twierdzą niektórzy internauci. Zestawiają to z rzekomą podwyżką płacy minimalnej o 3,70 zł albo 4,70 zł. Ale żadna z tych kwot nie jest prawdziwa. Wyjaśniamy.

"Podwyżka cen prądu o 100 zł, podwyżka płacy minimalnej o 4,70 zł". Dwie nieprawdy

"Podwyżka cen prądu o 100 zł, podwyżka płacy minimalnej o 4,70 zł". Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

"Kalifat w Polsce Tuska"; "zaczyna się" - tak wzburzeni internauci komentują wideo rzekomo nakręcone w Łodzi. Widać na nim modlący się tłum muzułmanów. Mieli do Polski przyjechać w ramach paktu migracyjnego. To nieprawda.

"Beneficjenci paktu migracyjnego Tuska" w Łodzi? Nieprawda

"Beneficjenci paktu migracyjnego Tuska" w Łodzi? Nieprawda

Źródło:
Konkret24

"Komuna atakuje!"; "cyfrowy kaganiec"; "inwigilacja" - tak internauci komentują doniesienia o aplikacji opracowywanej przez Komisję Europejską. Według nich już od 1 lipca nie będzie można bez niej używać mediów społecznościowych. Podobnie podały też niektóre media, co tylko wzmogło chaos informacyjny. Wyjaśniamy więc.

Od lipca "weryfikacja wieku" na platformach obowiązkowa? Dezinformacja o aplikacji

Od lipca "weryfikacja wieku" na platformach obowiązkowa? Dezinformacja o aplikacji

Źródło:
Konkret24

Oburzenie w sieci. "To jest kpina i nieszanowanie wyborców"; "wyjątkowo szybkie orzekanie" - komentują internauci przekazywaną informację, jakoby posiedzenia izby Sądu Najwyższego rozstrzygającej protesty wyborcze miały trwać zaledwie minutę. Wyjaśniamy.

Sąd Najwyższy i plany posiedzeń. "Minuta na protest wyborczy"?

Sąd Najwyższy i plany posiedzeń. "Minuta na protest wyborczy"?

Źródło:
Konkret24

Przez ostatnie lata to Polska spośród krajów UE wydawała najwięcej pierwszych zezwoleń na pobyt dla cudzoziemców. Najnowsze dane Eurostatu - za 2024 rok - pokazują duży spadek takich pozwoleń wydanych przez nasz kraj. Było ich najmniej od dziesięciu lat. Widać też zmianę, jeśli chodzi o narodowość obcokrajowców, którzy je najczęściej otrzymywali.

Pozwolenia dla cudzoziemców na pobyt w Polsce. Znaczący spadek

Pozwolenia dla cudzoziemców na pobyt w Polsce. Znaczący spadek

Źródło:
Konkret24

Przed głosowaniem nad wotum zaufania dla rządu premier Donald Tusk wygłosił w Sejmie godzinne exposé. Sprawdziliśmy istotne tezy i dane z tego wystąpienia - nie wszystkie się potwierdzają, niekiedy brak kontekstu powodował, że premier wprowadzał w błąd.

Exposé Donalda Tuska. Nie wszystko się zgadza

Exposé Donalda Tuska. Nie wszystko się zgadza

Źródło:
Konkret24

Internauci prześcigają się w domysłach, dlaczego podczas drugiej tury przybyło ponad pół miliona wyborców. Pretekstem są nagrania sprzed głosowania i już po nim, gdy przewodniczący PKW podał znacząco różniące się liczby wyborców. Dla części komentujących to dowód na "skręcenie wyborów". Poprosiliśmy PKW o wyjaśnienia.

Zmiany liczby wyborców "w trakcie głosowania". Mamy wyjaśnienie PKW

Zmiany liczby wyborców "w trakcie głosowania". Mamy wyjaśnienie PKW

Źródło:
Konkret24

W środę, 11 czerwca, głosowanie nad wotum zaufania, które zdecyduje o przyszłości rządu Donalda Tuska. Niektórzy posłowie Koalicji Obywatelskiej chcieli pokazać, że krytykowany za opieszałość rząd ma sukcesy i opublikowali ich listę. Problem w tym, że zawiera ona liczne nieścisłości i nie wszystko, co na niej jest, to wyłączna zasługa obecnego rządu.

Oto "co rząd zrobił w tej kadencji"? Sprawdzamy

Oto "co rząd zrobił w tej kadencji"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

O "anomaliach wyborczych" i "cudach nad urną" dyskutują od kilku dni internauci, komentując różne publikowane w sieci "analizy przepływów" elektoratów między pierwszą a drugą turą wyborów prezydenckich. Przestrzegamy przed ich powielaniem, bo mają błędy metodologiczne. Specjalnie dla Konkret24 ekspert sporządził analizę fachową - na tyle, na ile pozwalają dostępne dane.

"Cuda przy urnach", "anomalie"? Co pokazują wyniki głosowania

"Cuda przy urnach", "anomalie"? Co pokazują wyniki głosowania

Źródło:
TVN24+

Były minister obrony przekonuje, że potencjał chętnych do armii "jest marnowany". Mariusz Błaszczak mówi już wręcz o "zapaści" wśród ochotników. Sprawdziliśmy. Dane Ministerstwa Obrony Narodowej nie potwierdzają żadnej z tych tez.

"Zapaść" wśród chętnych do armii? Mamy najnowsze dane

"Zapaść" wśród chętnych do armii? Mamy najnowsze dane

Źródło:
Konkret24

Przestrzegamy: w mediach społecznościowych rozpowszechniane jest pismo nakazujące zatrudniać Ukraińców jako tłumaczy w warszawskich komisariatach policji. Rzekomy dokument opublikował między innymi poseł Marek Jakubiak. To fałszywka. Sprawę dementują zarówno warszawski ratusz, jak też sama policja.

Warszawa "nakazuje komisariatom policji" zatrudniać Ukraińców? To fałszywka

Warszawa "nakazuje komisariatom policji" zatrudniać Ukraińców? To fałszywka

Źródło:
Konkret24

Dyskusja o aplikacji do sprawdzania numerów zaświadczeń o prawie do głosowania rozgrzała internet w dniu drugiej tury wyborów prezydenckich. Politycy PiS alarmowali, że korzystanie z niej przez członków komisji wyborczych pozwoli uniknąć sfałszowania wyborów. Cała ta akcja wygląda jednak na wyborczą dezinformację.

Aplikacja do "sprawdzania zaświadczeń". Wyborcza dezinformacja PiS

Aplikacja do "sprawdzania zaświadczeń". Wyborcza dezinformacja PiS

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci przekaz głosi, jakoby Niemcy spowodowały, że Polska "nie została dopuszczona" do nowego europejskiego projektu rakietowego. Tłumaczymy: ani nas nie zablokowano, ani Niemcy nie podejmowały decyzji w tej sprawie.

Niemcy "zablokowały wejście Polski" do programu rakietowego? Dwa razy fałsz

Niemcy "zablokowały wejście Polski" do programu rakietowego? Dwa razy fałsz

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS Dariusz Stefaniuk zamieścił wpis z rzekomą wypowiedzią szwedzkiej polityczki. Ta miała stwierdzić, że Polska i Węgry powinny zostać wykluczone z Unii Europejskiej, bo do niej nie pasują. Polityk manipuluje.

Ciemnoskóra szwedzka polityczka o wykluczeniu Polski z UE? Manipulacja posła PiS

Ciemnoskóra szwedzka polityczka o wykluczeniu Polski z UE? Manipulacja posła PiS

Źródło:
Konkret24

Przemysław Czarnek twierdzi, że Karol Nawrocki w obu turach wyborów prezydenckich miał duże poparcie wyborców i członków Polskiego Stronnictwa Ludowego. Według niego oddali na kandydata PiS więcej głosów niż na kandydata KO. Jednak żadne dostępne ogólnopolskie sondaże tego nie potwierdzają. Mamy też reakcję samego PSL.

Czarnek: "większość PSL głosowała na Nawrockiego". Brak dowodów

Czarnek: "większość PSL głosowała na Nawrockiego". Brak dowodów

Źródło:
Konkret24

Miały być ważne ustawy w ramach "100 konkretów" obiecanych przez Koalicję Obywatelską, miało być ponad 100 ustaw deregulacyjnych "do końca maja". Jednak teraz przedstawiciel rządu przekonuje, że "liczby nie są takie ważne", a koalicjanci obiecują "wrzucić szósty bieg". Przeanalizowaliśmy, na jakim jechali dotychczas.

"Gdzie ta ustawa?" Co rząd zapowiadał, co już uchwalono, co wciąż czeka

"Gdzie ta ustawa?" Co rząd zapowiadał, co już uchwalono, co wciąż czeka

Źródło:
TVN24+