PO "w tych trudnych czasach" chce prywatyzować szpitale? Manipulacje w spocie Andrzeja Dudy


W spocie wyborczym prezydenta Andrzeja Dudy oskarżono Platformę Obywatelską, że "w tych trudnych czasach" chciałaby sprywatyzować szpitale. Z tym że dawne wypowiedzi polityków PO połączono z obecnym kryzysem w służbie zdrowia. To powrót do oskarżeń, które w poprzednich kampaniach wykorzystywał PiS.

Przedstawiciele sztabu wyborczego Andrzeja Dudy przedstawili 25 kwietnia nowy spot ubiegającego się o reelekcję prezydenta. W filmie zamieszczono fragmenty wypowiedzi polityków Platformy Obywatelskiej dotyczące komercjalizacji szpitali. W nagraniu zawarto sugestię, że odnoszą się one do bieżącej sytuacji politycznej i zdrowotnej.

Wykorzystane wypowiedzi pochodzą z wcześniejszych lat. Informacje o tym ukazują się w lewym dolnym rogu ekranu tak drobną czcionką, że widz może je przeoczyć.

"Czy wyobrażasz sobie, by w tych trudnych czasach szpitale były sprywatyzowane? Są tacy, którzy sobie wyobrażają" - od tych słów zaczyna się spot Andrzeja Dudy. Głos lektora nałożono na wideo z pracownikami służby zdrowia ubranymi w stroje ochronne i maski. Takie połączenie hasła i obrazu sugeruje, że przywołane wypowiedzi są aktualne i dotyczą obecnej sytuacji kryzysu zdrowotnego. Podobnie opis filmu na Twitterze: "Zobacz, co na ten temat mówią posłowie PO!" sugeruje odbiorcy, że wypowiedzi nagrano niedawno.

O wypowiedziach polityków Platformy Obywatelskiej na temat komercjalizacji i prywatyzacji służby zdrowia mówił sam Andrzej Duda podczas wystąpienia dla mediów 27 kwietnia. Również przywołał kontekst pandemii COVID-19. "Przypomnę, że te pomysły, przede wszystkim Platformy Obywatelskiej - jeszcze rządu Donalda Tuska - na to, żeby komercjalizować i prywatyzować służbę zdrowia, były bardzo silne" - mówił Andrzej Duda. Zastrzegł jednak, że ma na myśli pomysły z ostatnich kilkunastu lat.

Cytaty z lat 2008 - 2017

Najstarszy wykorzystany w spocie fragment wypowiedzi pochodzi sprzed 12 lat. W 2008 roku ówczesny minister skarbu Aleksander Grad w wywiadzie dla RMF FM powiedział: "Prywatyzacja szpitali (...) jeśli się zdecydują i uznają, że to dobre dla ich społeczności lokalnych, niech to zrobią". Warto zauważyć, że w usuniętym fragmencie wypowiedzi Grad podkreślił rolę samorządów lokalnych jako odpowiedzialnych za zmiany w placówkach służby zdrowia.

Najnowszy z cytowanych wypowiedzi jest fragment wywiadu obecnego marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego dla czasopisma "Menedżer Zdrowia" z 28 listopada 2017 roku. Mówił w tym wywiadzie, że "zakaz prywatyzacji szpitali i uniemożliwienie ich komercjalizacji poprzez przekształcenie w spółkę nie są właściwe". Podkreślił również, że kiedy PO odzyska władzę, zostaną podjęte działania na rzecz powrotu do rozwiązań to umożliwiających. W tym jednym urywku spotu wyeksponowano datę wypowiedzi Grodzkiego dodatkowo większą czcionką.

Wypowiedzi innych polityków związanych z Platformą Obywatelską - Bronisława Komorowskiego, Ewy Kopacz oraz Bartosza Arłukowicza pochodzą z lat 2009-2012 r. Odnoszą się do kwestii komercjalizacji szpitali, która w tych latach była jedną z ważniejszych w debacie publicznej. Wykorzystano też fragment podsłuchanej wypowiedzi Arłukowicza z restauracji Sowa i Przyjaciele - prawdopodobnie zarejestrowaną między lipcem 2013 roku, a czerwcem 2014 r. W nagraniu Arłukowicz relacjonuje rozmowę z jednym z wojewodów, w której namawiał go do "zamknięcia" szpitali.

Prywatyzacja a komercjalizacja

Nie po raz pierwszy kwestia prywatyzacji w służbie zdrowia wykorzystywana jest w walce wyborczej. Hasło "prywatyzacja szpitali" pojawiało się w kampaniach wyborczych PiS już w minionych latach - opisaliśmy to w Konkret24. W lutym tego roku podczas wystąpienia na konwencji wyborczej Andrzeja Dudy była premier Beata Szydło sugerowała, że politycy koalicji PO-PSL "przygotowali takie przepisy, które miały sprywatyzować szpitale, które miały odebrać Polakom prawo do bezpłatnej służby zdrowia".

Beata Szydło o prywatyzacji służby zdrowia przez rządy PO-PSL
Beata Szydło o prywatyzacji służby zdrowia przez rządy PO-PSL tvn24

"Mam wrażenie, że pani Beata Szydło myli prywatyzację szpitali z ich komercjalizacją" - komentował wówczas to wystąpienie ekspert Związku Miast Polskich Marek Wójcik. Wyjaśniał, że samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (SPZOZ) były komercjalizowane. Zasadniczym elementem wprowadzanych reform była zmiana formy organizacyjno-prawnej placówek.

W 2011 roku koalicja PO-PSL uchwaliła ustawę o działalności leczniczej. Jednym z jej podstawowych elementów było opisanie procedury przekształcania SPZOZ w spółki kapitałowe. Ustawa jednocześnie umożliwiała uzyskanie częściowego umorzenia długu placówki.

W 2016 roku, gdy większość w Sejmie miał już PiS, ustawę znowelizowano, wprowadzając zasadę, że samorządy i uczelnie medyczne powinny mieć co najmniej 51 proc. udziałów lub kapitału zakładowego spółki leczniczej. Wprowadzaniu tych zmian - podobnie jak w poprzednich latach - towarzyszyła ożywiona debata zaangażowanych stron i ekspertów. Kluczowym argumentem zwolenników nowelizacji była wola zatrzymania komercjalizacji. Kluczowym argumentem przeciwników - zadłużenie szpitali. Obie strony podkreślały jeden cel: zapewnienie dostępu obywatelom do świadczeń.

Prywatyzacja? Nie nastąpiła

Nie możemy zweryfikować intencji polityków Platformy Obywatelskiej, jakie przyświecały forsowaniu idei komercjalizacji szpitali. W 2015 roku w programie wyborczym PO nie było już ani słowa na temat przekształceń własnościowych placówek szpitalnych.

Możemy jednak przywołać skutki działań rządu PO-PSL. Dane, którymi dysponujemy dzisiaj, wskazują, że wprowadzone zmiany nie doprowadziły do przejęcia SPZOZ przez sektor prywatny. Z informacji udostępnionych Konkret24 przez Ministerstwo Zdrowia wynika, że w latach 2011-2016 przekształcono 97 SPZOZ, z czego 71 to szpitale. Natomiast w latach 2016-2019 (za rządów PiS) przekształcono 13 SPZOZ, w tym osiem szpitali.

Według informacji przekazanych nam w lutym tego roku przez Marka Wójcika, szpitale prywatne mają obecnie ok. 12 proc. udziału w rynku, w 2009 było to ok. 9 proc. Według Andrzeja Sokołowskiego, prezesa Ogólnopolskiego Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych, w kraju jest ok. 220 szpitali prywatnych. A ogółem, według danych Ministerstwa Zdrowia, w Polsce jest 926 szpitali stacjonarnych.

Partia Razem atakuje Andrzeja Dudę

Na przypomnienie w najnowszym prezydenckim spocie argumentów z debaty o komercjalizacji służby zdrowia zareagował Adrian Zandberg z partii Razem. "Czytam, że Andrzej Duda chce teraz oprzeć swoją kampanię na sprzeciwie wobec komercjalizacji szpitali" - napisał na Twitterze. "Jest to dosyć komiczne, ponieważ PiS właśnie otworzył furtkę do komercjalizacji szpitali. A Andrzej Duda tę ustawę podpisał" - dodał.

W jednym z komentarzy Zandberg odesłał do artykułu Jerzego Przystajko, członka władz partii Razem, farmaceuty i eksperta polityki lekowej. W opinii zamieszczonej w "Rzeczpospolitej" Przystajko twierdzi, że koncepcja prywatyzacji szpitali została poparta przez większość sejmową i podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę w ustawie z 31 marca o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 - tzw. tarczy antykryzysowej.

Autor tekstu wskazuje na dwa rozwiązania dodane do art. 59 ustawy o działalności leczniczej. Pierwszym jest możliwość zadłużania szpitali o rok dłużej niż jest to dozwolone obecnie. Drugą - możliwość zmiany formy organizacyjno-gospodarczej z SPZOZ na inną, jeżeli po upływie 12 miesięcy szpital będzie miał ujemny wynik finansowy. "W poprzednim wcieleniu, za rządów PO, podobny zapis służył do przekształcania szpitali w spółki prawa handlowego oraz do ich odsprzedaży prywatnym podmiotom" - komentował w "Rzeczpospolitej" polityk Razem.

"Kupić czas"

Warto zauważyć, że rozwiązania umożliwiające przekształcanie SPZOZ w spółki kapitałowe są możliwe już w obecnym stanie prawnym. Zapis w tarczy antykryzysowej nie wnosi zasadniczych zmian - daje jednak więcej czasu na nie. - Zapis ten pozwala jedynie "kupić czas" - mówi Konkret24 Adam Kozierkiewicz, ekspert do spraw ekonomiki zdrowia, i dodaje, że rozwiązanie pozwala na kontynuowanie działalności SPZOZ bez zmian przez rok od zamknięcia roku finansowego ze stratą. Zawiesza również obowiązek samorządów do pokrywania straty natychmiast.

- W dalszej części przepis mówi o restrukturyzacji i zmianie formy prawnej, ale nie o prywatyzacji - zauważa Kozierkiewicz. - Jak widać, kolejny polityk straszy prywatyzacją szpitali - dodaje i podkreśla, że obecna koalicja rządząca wydaje się daleka od tej koncepcji.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Paweł Supernak/PAP/Twitter

Pozostałe wiadomości

Specjalny zespół złożony z przedstawicieli trzech resortów pracuje nad tym, by do polskiego prawa wprowadzić karę za czyn określany jako zabójstwo drogowe. Jednak prawnicy wskazują na problem, który może być nie do przeskoczenia. Widać to po rozwiązaniach, jakie stosują już w przypadku takiego zabójstwa inne kraje w Europie. Wyjaśniamy.

Kara za zabójstwo drogowe. U nas problem, a w innych krajach?

Kara za zabójstwo drogowe. U nas problem, a w innych krajach?

Źródło:
Konkret24

"Co za cringe z tą koszulką", "rozumiem, że to fejk?", "udziela wsparcia Trumpowi?" - zastanawiali się internauci, komentując hasło na koszulce prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Nie wszyscy wierzą, że zdjęcie jest prawdziwe i prezydent Ukrainy wystąpił w takim T-shircie. Wyjaśniamy, jaki mógł być sens tego przekazu.

Zełenski z hasłem o "małej Rosji". Wyjaśniamy

Zełenski z hasłem o "małej Rosji". Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Jak ludzie mogą patrzeć obojętnie na takie sceny", "niestety takie jest życie i tego nie zmienimy" - piszą internauci, komentując popularne w sieci nagranie, które ma rzekomo przedstawiać dziecko uwięzione pod gruzami budynku w Strefie Gazy. Film ma miliony wyświetleń, chwyta za serce, więc wielu wierzy w ten opis. Ale to nieprawda.

"Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami"? Co pokazuje nagranie

"Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami"? Co pokazuje nagranie

Źródło:
Konkret24

Skąd się wzięło hasło "Chwała Ukrainie"? Wbrew informacji rozpowszechnianej teraz w polskich mediach społecznościowych jego autorem wcale nie był Stepan Bandera. Taką tezę forsują przeciwnicy Ukrainy, próbując wzbudzić niechęć Polaków do Ukraińców - ale się mylą.

"Chwała Ukrainie" wymyślił Bandera? Geneza jest inna

"Chwała Ukrainie" wymyślił Bandera? Geneza jest inna

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak ostatnio Ryszard Petru wypowiadał się na temat pracy w Wigilię, w internecie zaczęła krążyć informacja, jakoby kiedyś już "namawiał do wytężonej pracy na rzecz PZPR". Jako dowód pokazywane jest zdjęcie ze "Sztandaru Młodych" ze zdjęciem tego polityka na pierwszej stronie. To jednak powracający w sieci fake news.

Ryszard Petru, praca w Wigilię i gazeta z PRL. Zdjęcie znowu wróciło

Ryszard Petru, praca w Wigilię i gazeta z PRL. Zdjęcie znowu wróciło

Źródło:
Konkret24

Prezydencki minister Łukasz Rzepecki przekonywał w telewizyjnej dyskusji, że prezydent Andrzej Duda nigdy się nie angażował w żadną kampanię wyborczą, oprócz swoich. Niezupełnie ma rację. Przypominamy.

"Andrzej Duda nie angażował się w żadną kampanię, oprócz swoich"? Nieprawda

"Andrzej Duda nie angażował się w żadną kampanię, oprócz swoich"? Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Ustawiona w centrum Warszawy artystyczna instalacja "Aleja bohaterów" z sylwetkami ukraińskich żołnierzy oburzyła niektórych - co szybko wykorzystała rosyjska propaganda. Największe rosyjskie media przeinaczają przekaz, próbując wzmocnić podziały między Polakami i Ukraińcami. Jednak twórcami instalacji są Polak i Ukrainka.

"Pochowano mnie żywcem". Wystawa w Warszawie w trybach rosyjskiej propagandy

"Pochowano mnie żywcem". Wystawa w Warszawie w trybach rosyjskiej propagandy

Źródło:
Konkret24
Głosy na Trumpa w Pensylwanii niszczone? Nie, film to przykład "wysiłków Moskwy"

Głosy na Trumpa w Pensylwanii niszczone? Nie, film to przykład "wysiłków Moskwy"

Źródło:
Konkret24

Ubijanie masła kablem, wysypywanie ziemi na głowę, obsceniczne ruchy kobiet - nagrania z takich performance krążą w mediach społecznościowych z informacją, że można je było obejrzeć na otwarciu Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Placówka zaprzecza, a my wyjaśniamy, skąd pochodzą te filmy.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej "niezwykle nowatorskie"? Skąd są te nagrania

Muzeum Sztuki Nowoczesnej "niezwykle nowatorskie"? Skąd są te nagrania

Źródło:
Konkret24

Były premier Mateusz Morawiecki utrzymuje, że obecny rząd obniżył 14. emeryturę. Tylko nie dodaje, że wysokość tego świadczenia wynika z przepisów przyjętych w czasach jego rządu. Przypominamy, jak to było.

Morawiecki: rząd "obciął" czternastą emeryturę. Czego nie mówi?

Morawiecki: rząd "obciął" czternastą emeryturę. Czego nie mówi?

Źródło:
Konkret24

"Guten morgen" - takie powitanie mogli zobaczyć mieszkańcy Warszawy na tablicach przystanków tramwajowych na nowej linii do Wilanowa. Zdjęcia pokazujące taki komunikat obiegły sieć. Ale nie pokazały one, że tablice wyświetlały też powitanie w innych językach.

"Guten morgen" na przystankach w Warszawie. Wyjaśniamy

"Guten morgen" na przystankach w Warszawie. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24, tvnwarszawa.pl

Rząd i Platforma Obywatelska podkreślają, że w 2025 roku na ochronę zdrowia zostanie przeznaczone 6,5 procent PKB. To prawda - jeśli przyjąć metodę wprowadzoną za rządów Zjednoczonej Prawicy. Bo choć wydatki na zdrowie wzrosną, nastąpi spadek tych nakładów w relacji do PKB.

PO informuje: 6,5 procent PKB na ochronę zdrowia. Czego nie mówi?

PO informuje: 6,5 procent PKB na ochronę zdrowia. Czego nie mówi?

Źródło:
Konkret24

Rosja nasila działania dezinformacyjne mające wpłynąć na wynik wyborów prezydenckich w USA. Jedną z prokremlowskich grup wpływu jest formacja Storm-1516. Amerykańscy eksperci zidentyfikowali jej fałszywki i schemat działania - czyli jak sfabrykowane filmy trafiają do mainstreamu.  

Fałszywe ofiary, zmyślone zdarzenia. Grupa Storm-1516 manipuluje wyborcami w USA   

Fałszywe ofiary, zmyślone zdarzenia. Grupa Storm-1516 manipuluje wyborcami w USA   

Źródło:
Konkret24

"Jeden taki banknot to będzie cała wypłata", "to jest żart prawda?" - tak internauci komentują rozpowszechniane w sieci zdjęcie rzekomo nowego banknotu o nominale 1000 złotych. Widnieje na nim król Stanisław August Poniatowski. NBP wyjaśnia.

Tak ma wyglądać banknot tysiąc złotych? Wyjaśniamy

Tak ma wyglądać banknot tysiąc złotych? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie z rzekomym komunikatem, który ma być wyświetlany pasażerom Polregio, znowu podbija media społecznościowe. Internauci są rozbawieni, czytając, że pociągi tego przewoźnika "przejechały ok. 1,5 mld pasażerów". Tylko że prawdziwy komunikat Polregio brzmiał inaczej.

Pociągi tej sieci "przejechały ok. 1,5 mld pasażerów"? Zwróć uwagę na dwie kropki

Pociągi tej sieci "przejechały ok. 1,5 mld pasażerów"? Zwróć uwagę na dwie kropki

Źródło:
Konkret24

Posłanka PSL Urszula Pasławska stwierdziła w telewizyjnym wywiadzie, że polowania z noktowizorami dotyczą tylko działań "związanych z ASF-em" - sugerując, że obejmują one tylko dziki. Przyjrzeliśmy się przepisom. Prawo pozwala na znacznie więcej.

Polowania z noktowizorami tylko w celu zwalczania ASF? Nie tylko

Polowania z noktowizorami tylko w celu zwalczania ASF? Nie tylko

Źródło:
Konkret24

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek przypomniał w TVN24, że wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zobowiązał Polskę, by wprowadziła możliwość zawierania formalnych związków osób tej samej płci. "To jest obowiązek państwa i ten obowiązek powinien być wykonany" - mówił. Objaśniamy, o co chodziło w tamtym orzeczeniu i co z niego wynika.

RPO o związkach partnerskich: jest orzeczenie i istnieje obowiązek państwa. O jaki wyrok chodzi i co oznacza?

RPO o związkach partnerskich: jest orzeczenie i istnieje obowiązek państwa. O jaki wyrok chodzi i co oznacza?

Źródło:
Konkret24

Krytycy propozycji zawieszenia prawa do azylu w Polsce argumentują, że wówczas białoruscy opozycjoniści nie będą mogli znaleźć u nas schronienia. W odpowiedzi na to wiceministra rodziny Aleksandra Gajewska twierdzi, że w ostatnich latach wniosków o azyl "od tych prześladowanych przez reżim było zero". Sprawdziliśmy.

Azyl w Polsce. "Zero wniosków" od obywateli Białorusi? Ministra Gajewska się myli

Azyl w Polsce. "Zero wniosków" od obywateli Białorusi? Ministra Gajewska się myli

Źródło:
Konkret24

W kolejnym szczycie fali zachorowań i tuż przed rozpoczęciem szczepień przeciw nowym wariantom COVID-19 wróciły fałszywe przekazy o pandemii. W rozpowszechnianych teoriach spiskowych "bohaterem" jest znowu Światowe Forum Ekonomiczne, a w szczepionkach tym razem rzekomo wykryto "nanoboty".

"Test publicznego posłuszeństwa" i "nanoboty" w szczepionkach. Wirus wrócił, teorie spiskowe też

"Test publicznego posłuszeństwa" i "nanoboty" w szczepionkach. Wirus wrócił, teorie spiskowe też

Źródło:
Konkret24

Posłanka PiS Joanna Lichocka poinformowała na Facebooku, że "właściciel polskiej marki Sokołów ogłosił zwolnienia 500 pracowników". Wpis wywołał falę krytyki - wielu komentujących uznało, że redukcje dotyczą Polaków i obwiniło za tę sytuację polski rząd. Tylko że posłanka PiS swoim enigmatycznym postem wprowadza opinię publiczną w błąd.

Lichocka: "właściciel polskiej marki ogłosił zwolnienia". Czego posłanka nie napisała?

Lichocka: "właściciel polskiej marki ogłosił zwolnienia". Czego posłanka nie napisała?

Źródło:
Konkret24

Minister Marcin Mastalerek przekonywał w TVN24, że prezydent Andrzej Duda ogłaszał inwestycje takie jak elektrownie atomowe czy CPK "i dążył do tego, żeby były one zrobione". Przeanalizowaliśmy archiwum wypowiedzi głowy państwa na te tematy - wystąpień ogłaszających te inwestycje, o których mówił Mastalerek, nie znaleźliśmy.

Mastalerek: "prezydent ogłaszał" CPK i elektrownie atomowe. Niezupełnie

Mastalerek: "prezydent ogłaszał" CPK i elektrownie atomowe. Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

W lokalu w centrum Warszawy ma powstać nowy meczet - pisał Sebastian Kaleta z Prawa i Sprawiedliwości. "Muzułmanie dostaną MDM za grosze!" - straszył z kolei Witold Tumanowicz z Konfederacji. Nieruchomość w centrum miasta miał zostać bowiem wynajęta muzułmańskiej fundacji. Według polityków to element akcji przyjmowania w kraju migrantów. Okazuje się jednak, że sprawa wynajmu lokalu nie jest wcale rozstrzygnięta, a wpisy posłużyły do rozsiewania antyimigranckich i antymuzułmańskich przekazów.

"Ratusz wynajmie część słynnego MDM pod meczet". Jak prawicowi politycy rozkręcili antymuzułmańską akcję

"Ratusz wynajmie część słynnego MDM pod meczet". Jak prawicowi politycy rozkręcili antymuzułmańską akcję

Źródło:
Konkret24

We wpisie zamieszczonym w mediach społecznościowych sędzia Kamil Zaradkiewicz, powołany do Sądu Najwyższego w wadliwej procedurze, sugeruje, że niedawna opinia Komisji Weneckiej wpłynęła na sposób podpisywania sędziów z udziałem neo-KRS na antenie TVN i TVN24. Tyle że sam manipuluje.

Jeden sędzia, dwa podpisy pod zdjęciami. "Manipulacja na najwyższym poziomie"

Jeden sędzia, dwa podpisy pod zdjęciami. "Manipulacja na najwyższym poziomie"

Źródło:
Konkret24

Politycy obecnej opozycji straszą, że powstające Centra Integracji Cudzoziemców posłużą do wdrożenia paktu migracyjnego i relokacji migrantów do Polski. Tyle że pomysł na 49 placówek powstał i był rozwijany za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości, wtedy też otwierano centra pilotażowe. Wyjaśniamy, skąd wziął się plan ich utworzenia, na jakim jest etapie i dlaczego wiele tez na temat centrów powielanych w mediach społecznościowych nie jest prawdziwych.

Centra Integracji Cudzoziemców to "realizacja paktu migracyjnego"? Nie, to kontynuacja pomysłu PiS

Centra Integracji Cudzoziemców to "realizacja paktu migracyjnego"? Nie, to kontynuacja pomysłu PiS

Źródło:
Konkret24