Rosyjska propaganda o klimacie: szaleni aktywiści, broń klimatyczna i depopulacja planety

Greta Thunberg podróżuje po Ameryce Północnej (wideo archiwalne)Shutterstock

"Ulubienica elit Greta Thunberg", "pociski klimatyczne" czy tajny plan "Imperium Brytyjskiego" na depopulację planety - to przykłady narracji rosyjskich mediów w artykułach negujących bądź wyrażających wątpliwości wobec zjawisk zmian klimatu. Identyfikujący rosyjską propagandę portal EUvsDisinfo zwraca uwagę na rozbieżności między treściami przedstawianymi w mediach a stanowiskiem Kremla, które w ostatnich miesiącach przeszło ewolucję.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Rosyjskie media publikują materiały negujące istnienie kryzysu klimatycznego w formule przedstawianej w zagranicznych środkach przekazu, będących odzwierciedleniem konsensusu naukowego o wpływie człowieka na postępujące negatywne zmiany klimatyczne.

Wśród wyważonych materiałów pojawiają się również i takie zawierające absurdalne teorie o tajnym planie depopulacji planety bądź wykorzystywanych rzekomo przez Stany Zjednoczone "pociskach klimatycznych". Regularnie publikowane są również materiały krytyczne wobec środowisk zajmujących się ochroną przyrody. Najciekawsze przykłady rosyjskiej propagandy opublikował EUvsDisinfo - portal prowadzony przez unijny zespół zadaniowy East StratCom Task Force.

Szwedzka aktywistka solą w oku

"Nie ustają wysiłki w atakowaniu aktywistów, takich jak 16-letnia Greta Thunberg, znana ze strajków szkolnych na rzecz klimatu" - napisano w artykule EUvsDisinfo. Portal przytacza przykład rosyjskiej, nacjonalistycznej witryny "Zawtra", która nazywa Szwedkę "zdegenerowaną", a jej opinie uznaje za symbol "globalnego szaleństwa".

EUvsDisinfo zwraca także uwagę na "lawinę artykułów" publikowanych przez zależny od Kremla serwis RT (dawniej Russia Today). Już tytuły zdradzają nieprzychylny stosunek tego medium do szwedzkiej aktywistki.

"Ulubienica elit Greta Thunberg pozuje wraz z niemieckim eko-ekstremistą" "Dlaczego nienawidzą was Greta Thunberg i środowiskowa elita" "Podatek od mięsa odbierze posiłki ubogim, tak by bogaci eko-socjaliści mogli poczuć się cnotliwie" "Jestem przerażony 'dziecięcą krucjatą' Grety Thunberg - ty też powinieneś" Tłumaczenie tytułów artykułów RT

EUvsDisnifo zwraca również uwagę, że w kampanię niechęci pod adresem Grety Thunberg włącza się wpływowy think tank Rosyjska Rada Spraw Międzynarodowych (ros. Российский совет по международным делам).

Artykuł na stronie Russian International Affairs Council
Artykuł na stronie Russian International Affairs CouncilArtykuł na stronie Russian International Affairs Councilrussiancouncil.ru

"Jeśli poglądy Thunberg nie są wyrazem zachodniego liberalnego rasizmu, co nim jest?" - pyta autor artykułu na stronie think-tanku. Przekonuje również, że neoliberałowie i neokonserwatyści uważają się za uprawnionych do zarządzania interesami innych państw. W przeciwnym razie są gotowi uruchomić "armię dziecięcych aktorystów" (termin powstały z połączenia słów aktor i terrorysta).

Czym różnią się takie działania od wykorzystania dzieci-żołnierzy i żywych tarcz przez brutalnych bandytów i dżihadystów? - pyta autor artykułu.

Depopulacja planety

Rosyjskie media nie poprzestają na próbie skompromitowania aktywistów. W sieci można odnaleźć przykłady prób szerzenia teorii spiskowych wokół teorii globalnego ocieplenia. Według portalu Oriental Review, wysiłki na rzecz powstrzymania zmian klimatycznych to plan "Imperium Brytyjskiego" na zmniejszenie populacji planety.

W artykule portalu zawarto ocenę Zielonego Nowego Ładu (The Green New Deal), dokumentu wyznaczającego kierunki amerykańskiej gospodarki po 2020 r. Projekt nawiązujący do koncepcji Nowego Ładu Franklina D. Roosevelta zainicjowali politycy Partii Demokratycznej.

Zielony Nowy Ład to nic innego jak nowa forma eugeniki pod przykrywką świadomej społecznie reformy systemu (...) Efektem programu, którego celem jest redukcja globalnych emisji dwutlenku węgla do "akceptowalnych poziomów", zgodnie z wolą dzisiejszego Imperium Brytyjskiego, przyniosłoby ludzkości nic więcej poza chaosem, głodem i depopulacją. OrientalReview.org

Pociski klimatyczne

Deputowany rosyjskiej Dumy Aleksiej Żurawlew zasugerował, że przyczyną niekorzystnych warunków pogodowych w Rosji mogą być "klimatyczne pociski" wykorzystywane przez Amerykanów.

W artykule na stronie RIA Novosti sprawę komentował Jewgienij Tiszkowiec, główny specjalista centrum meteorologicznego "Fobos". Zdaniem Tiszkowica na Alasce i w Norwegii znajdują się specjalne stacje, z których okresowo "bombarduje się" górne części atmosfery. Uwalniana w ten sposób energia ma oddziaływać na klimat w niektórych regionach.

- Oni (USA - red.) oczywiście się tym bawią, ale nikt nie ma na to bezpośrednich dowodów. To najbardziej utajniona część programu Pentagonu - miał powiedzieć Tiszkowiec RIA Novosti.

Słoneczne minimum

Portal The New Eastern Outlook, działający pod auspicjami Rosyjskiej Akademii Nauk, opublikował artykuł pod tytułem "Ekstremalna pogoda na świecie: to człowiek czy coś innego?". W tekście zasugerowano, że przyczyną ekstremalnych zjawisk pogodowych może być "słoneczne minimum".

Najważniejsze pytanie dotyczy tego, czy można założyć, tak jak czyni to wiele osób, że to wszystko jest spowodowane globalnym ociepleniem wywołanym przez człowieka, dzisiaj przemianowanym na "zmiany klimatu", czy może jest to spowodowane przez coś trochę innej natury: Okresowe cykle aktywności słonecznej w ostatnich miesiącach weszły w "minimum słoneczne" - nazywane tak przez astronomów. Jeśli jest to drugi z powodów, wydajemy ogromne sumy odnosząc się do złego problemu". New Eastern Outlook

W artykule zasugerowano, że grupy wpływu i partie polityczne forsują narrację sugerującą, że przyczyną ocieplenia klimatu są między innymi emisje dwutlenku węgla. "Ostatnie badania sugerują, że byliśmy zbyt ograniczeni w naszej nauce i że ignorujemy coś o prawdopodobnie większym wpływie na pogodę na świecie i jej cykle niż jakiekolwiek emisje wywołane przez człowieka" - napisano w artykule. Autor tekstu jako czynnik, który w największym stopniu wpływa na pogodę, wskazał na "kapryśne słońce". Kapryśne, czyli o zmiennej aktywności.

Badania naukowe potwierdzają wpływ aktywności Słońca na zmiany klimatu na Ziemi. "Porównanie zachowania Słońca i klimatu w ciągu ostatnich 1150 lat pokazuje, że w znacznym stopniu zmiany temperatury powietrza podążały krok w krok za zmianami aktywności słonecznej" - można przeczytać na stronie Nauka o klimacie. Serwis zwraca jednak uwagę, że od lat 60. XX wieku spadała aktywność słoneczna, a w tym samym czasie rosła temperatura powierzchni Ziemi. "Od kilkudziesięciu lat zmiany klimatu postępują w kierunku odwrotnym niż wskazywałyby zmiany na Słońcu" - podsumowuje Nauka o klimacie.

Popkiewicz o walce ze zmianami klimatu: musimy zacząć myśleć systemowo
Popkiewicz o walce ze zmianami klimatu: musimy zacząć myśleć systemowotvn24

Propaganda a wypowiedzi władz

EUvsDisinfo zwraca uwagę na rozbieżności między narracją negującą wpływ człowieka na zmiany klimatu prezentowaną w mediach, a ostatnimi wypowiedziami rosyjskich władz. "Rosyjscy przywódcy państwowi rozumieją wyzwania związane ze zmianami klimatu" - podkreśla EUvsDisinfo.

Dowodem na nagłą woltę w stosunku Kremla do postępujących zmian klimatycznych jest decyzja premiera Dmitrija Miedwiediewa o podpisaniu rozporządzenia o ratyfikacji paryskiego porozumienia klimatycznego.

Szef rządu Rosji powiedział, że możliwe zmiany klimatyczne stanowią zagrożenie dla równowagi ekologicznej, rolnictwa i bezpieczeństwa osób zamieszkujących regiony wiecznej zmarzliny. Zagrożenie dla ludzi określił jako najważniejsze. "Będziemy musieli uwzględnić kroki związane z wywiązaniem się ze zobowiązań międzynarodowych, których celem jest zmniejszenie skali emisji gazów cieplarnianych" - podkreślił Miedwiediew.

Zgodnie z przyjętym w grudniu 2015 roku na konferencji klimatycznej ONZ w Paryżu porozumieniem, celem jest utrzymanie wzrostu globalnych średnich temperatur na poziomie znacznie mniejszym niż 2 stopnie Celsjusza w stosunku do epoki przedindustrialnej i kontynuowanie wysiłków na rzecz ograniczenia wzrostu temperatur do 1,5 stopnia.

Skąd nagła zmiana?

Jeszcze w 2017 r. prezydent Władimir Putin sugerował, że zmiany klimatyczne nie są wywoływane przez człowieka. "Ocieplenie rozpoczęło się jeszcze w latach 30." - mówił podczas Forum Arktycznego, które odbyło się w ostatnich dniach marca 2017 r. w Archangielsku. "To był czas, kiedy nie było takich antropogenicznych czynników, takich emisji, a ocieplenie już się rozpoczęło" - twierdził prezydent. Putin podkreślał również, że zadaniem nie jest powstrzymanie zmian klimatycznych, ale dostosowanie się do nich.

Jak zauważa Julian Lee, ekspert naftowy Bloomberg First Word, do niedawna ocieplenie i związane z tym topnienie szlaków w północnej Rosji było korzystne dla kraju z punktu widzenia poszukiwania nowych źródeł wydobycia ropy naftowej i gazu. Doświadczenia ostatnich lat dowiodły jednak, że wyższe temperatury są zagrożeniem dla już istniejących instalacji zlokalizowanych na wiecznej zmarzlinie.

Ekspert Bloomberga powołuje się na raport Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu IPCC "Ocean i kriosfera w zmieniającym się klimacie", którego autorzy ostrzegają, że zmiany klimatyczne zagrażają "strukturalnej stabilności" infrastruktury przemysłu naftowego.

Autor: kjab / Źródło: Konkret24, EUvsDisinfo, PAP; zdjęcie tytułowe: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Według Mariusza Błaszczaka, posła i szefa klubu PiS, jego ugrupowanie zostało wykluczone z Prezydium Sejmu i pozbawione stanowiska wicemarszałka. Przypominamy, jak przebiegały wybory marszałka i wicemarszałków oraz co się działo później.

Błaszczak: "zostaliśmy wykluczeni z Prezydium Sejmu". Przypominamy, jak wybierano wicemarszałków izby

Błaszczak: "zostaliśmy wykluczeni z Prezydium Sejmu". Przypominamy, jak wybierano wicemarszałków izby

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie ubranego w togę sędziego Waldemara Żurka rzekomo pokazującego środkowy palec wzburzyło jedną z organizacji prokuratorów i wielu internautów. Tyle że te zarzuty opierają się na manipulacji. Wyjaśniamy, co naprawdę pokazywał sędzia.

Sędzia Żurek "pokazuje obraźliwy znak"? Przypominamy, dlaczego nie

Sędzia Żurek "pokazuje obraźliwy znak"? Przypominamy, dlaczego nie

Źródło:
Konkret24, AFP Sprawdzam

"Cała UE i pseudoekologia", "to jest masakra" - tak internauci komentowali zdjęcie, które miało przedstawiać, jak łopaty wiatraka są odmrażane "helikopterem i wodą z olejem napędowym". Zdjęcie udostępnił też poseł PiS Michał Woś. Przypominamy, gdzie powstała fotografia i co przedstawia.

Wiatrak odmrażany "helikopterem i wodą z olejem napędowym"? Uwaga na powracające zdjęcie

Wiatrak odmrażany "helikopterem i wodą z olejem napędowym"? Uwaga na powracające zdjęcie

Źródło:
Konkret24

"Wysokość tego mandatu to absurd" - piszą internauci, komentując nagranie, którego autor twierdzi, że od nowego roku kara za przekroczenie prędkości o ponad 30 km/h jest wyższa niż minimalne wynagrodzenie. Informacja o podwyżkach mandatów została już jednak zdementowana w zeszłym roku.

Mandat za przekroczenie prędkości wyższy niż najniższa krajowa? Wyjaśniamy

Mandat za przekroczenie prędkości wyższy niż najniższa krajowa? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Przywódców innych państw nie zapraszano nigdy dotychczas na inaugurację prezydentury w Stanach Zjednoczonych, ale Donald Trump zmienia ten obyczaj. Na zaprzysiężenie zaprosił wybranych, wśród których nie ma polskiego prezydenta i premiera. Ekspert tłumaczy, dlaczego "nie jest to aż takie ważne".

Trump zmienia historię. Duda i Tusk nie dostali zaproszenia. Kto dostał

Trump zmienia historię. Duda i Tusk nie dostali zaproszenia. Kto dostał

Źródło:
Konkret24

Wiceminister obrony Cezary Tomczyk, broniąc uchwały rządu o bezpieczeństwie izraelskiej delegacji w Polsce, tłumaczył, że bez wpisania premiera Netanjahu na listę Interpolu i tak nie można go aresztować. Sprawdziliśmy.

Putin i Netanjahu: ścigani przez Międzynarodowy Trybunał Karny. Co ma do tego Interpol

Putin i Netanjahu: ścigani przez Międzynarodowy Trybunał Karny. Co ma do tego Interpol

Źródło:
Konkret24

"Zaczęła się inwigilacja chrześcijan", "nawet komuna tego nie wymagała" - oburzają się internauci, komentując pismo, które miała rozwiesić w swoich budynkach spółdzielnia mieszkaniowa w Mrągowie. Mieszkańcy chcący przyjąć księdza po kolędzie mają być wpisywani do Spółdzielczego Elektronicznego Rejestru Rodzin Katolickich. Taka informacja rzeczywiście pojawiła się na klatkach schodowych. Wyjaśniamy.

Przyjmiesz kolędę, będziesz w "Elektronicznym Rejestrze Rodzin Katolickich". Co się stało w Mrągowie

Przyjmiesz kolędę, będziesz w "Elektronicznym Rejestrze Rodzin Katolickich". Co się stało w Mrągowie

Źródło:
Konkret24

Od początku 2025 roku internet zalewa fala doniesień o tym, że Unia Europejska chce zakazać bawełnianych ubrań lub bawełny jako tkaniny. Jako podstawę informacji wymienia się dwie europejskie dyrektywy. Tylko że one żadnych zakazów nie wprowadzają, a cały ten przekaz jest fake newsem zbudowanym na insynuacjach.

Unia Europejska "chce zakazać" bawełny? Czego dotyczą nowe dyrektywy

Unia Europejska "chce zakazać" bawełny? Czego dotyczą nowe dyrektywy

Źródło:
Konkret24

"Robi się specjalne drogi dla Ukraińców"; "wymalowali 'buspasy' tylko dla nich" - oburzają się internauci, komentując informację, że na obwodnicy Wrocławia oznaczono jeden z pasów literami "UA". Tak właśnie powstaje fake news.

"Ukraiński pas" na obwodnicy Wrocławia. Jak powstał fałszywy przekaz

"Ukraiński pas" na obwodnicy Wrocławia. Jak powstał fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak rosyjski tankowiec przewożący ropę naftową uległ awarii i przez jakiś czas dryfował po wodach Bałtyku, poseł PiS Marek Gróbarczyk straszy "katastrofą polskiego wybrzeża". Według ostatnich informacji żadnego zagrożenia jednak nie ma. Wyjaśniamy.

Gróbarczyk straszy ''ruskim tankowcem''. A statek jest gdzie indziej

Gróbarczyk straszy ''ruskim tankowcem''. A statek jest gdzie indziej

Źródło:
Konkret24

Nagranie pokazujące dostojnika kościelnego niesionego w pozłacanej lektyce wywołało ostatnio dyskusję wśród internautów - i stało się pretekstem do krytyki przepychu Kościoła katolickiego. Tylko że ten film wcale nie pokazuje duchowych katolickich. Wyjaśniamy.

"Powiedzcie mi katolicy...". Tylko że to inny kościół

"Powiedzcie mi katolicy...". Tylko że to inny kościół

Źródło:
Konkret24

Popularny naturopata w kolejnym materiale szerzy tezę, jakoby strofantyna hamowała zawał serca, bo "wystarczy ją włożyć pod język i nagle zawał ustępuje" - a wielu internautów w to wierzy. Jednak to nieprawda. Lekarze tłumaczą, jak działa strofantyna i przestrzegają przed korzystaniem z porad Oskara Dorosza. Rzecznik Praw Pacjenta również.

Strofantyna na zawał serca? Uwaga na porady "pseudoedukatora"

Strofantyna na zawał serca? Uwaga na porady "pseudoedukatora"

Źródło:
Konkret24

Europoseł Koalicji Obywatelskiej Dariusz Joński stwierdził, że prezydent Andrzej Duda utrudnia pracę obecnemu rządowi, bo "żadnej ustawy nie podpisał". Co do pierwszej tezy, jest to ocena polityka, lecz w sprawie niepodpisywania w ogóle ustaw Joński nie ma racji.

Joński: prezydent "żadnej ustawy nie podpisał". Podpisał

Joński: prezydent "żadnej ustawy nie podpisał". Podpisał

Źródło:
Konkret24

Według posła PSL Marka Sawickiego rozliczenia nadużyć polityków Zjednoczonej Prawicy z okresu rządów tego ugrupowania postępują za wolno, a prokuratura nie przygotowała i nie złożyła żadnego aktu oskarżenia wobec nich. Sprawdziliśmy.

"Ani jednego aktu oskarżenia" dla polityków PiS? Pierwsze już są

"Ani jednego aktu oskarżenia" dla polityków PiS? Pierwsze już są

Źródło:
Konkret24

Jedni piszą o rzekomym "doliczaniu" 1 procenta płaconej kwoty na WOŚP, inni o "dopisywaniu bez pytania 5 zł" na rzecz WOŚP do każdego rachunku - co ma się rzekomo dziać w sklepach sieci Biedronka. Nie jest to prawda. Przestrzegamy przed rozpowszechnianiem tego fake newsa.

"Doliczają 1 procent na WOŚP"? To nieprawda

"Doliczają 1 procent na WOŚP"? To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Wśród publikowanych teraz w sieci obrazów pokazujących pożary trawiące Kalifornię nie wszystkie są prawdziwe. Szczególnie jedno wideo i kadr z niego stały się popularne - chodzi o płomienie zbliżające się już rzekomo do słynnego znaku "Hollywood" na wzgórzach Los Angeles.

Słynny znak "Hollywood" w płomieniach? Tak, ale nierzeczywistych

Słynny znak "Hollywood" w płomieniach? Tak, ale nierzeczywistych

Źródło:
Konkret24

Według posła PiS Marcina Horały działający od lat program Ministerstwa Spraw Zagranicznych "co do istoty, to się niczym nie różni z aferą willa plus". Poseł się myli i wprowadza w błąd.

Horała: willa plus "niczym się nie różni" od konkursu MSZ. Różnica jest zasadnicza

Horała: willa plus "niczym się nie różni" od konkursu MSZ. Różnica jest zasadnicza

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki przy każdej okazji powtarza, że nie jest kandydatem partyjnym na prezydenta, tylko obywatelskim. A teraz nawet twierdzi, że jest jedynym bezpartyjnym. To nieprawda.

Nawrocki: "jestem jedynym kandydatem bezpartyjnym". Nieprawda

Nawrocki: "jestem jedynym kandydatem bezpartyjnym". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Politycy PiS - a za nimi wielu internautów - rozpowszechniają informację, jakoby od początku 2025 roku wędkarz musiał płacić ponad pięć tysięcy złotych rocznie za możliwość łowienia w rzece czy jeziorze. Sprawdziliśmy więc.

Pięć tysięcy złotych "opłaty za wędkowanie?" Policzyliśmy

Pięć tysięcy złotych "opłaty za wędkowanie?" Policzyliśmy

Źródło:
Konkret24

Przed każdym finałem Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy uaktywniają się przeciwnicy tej wielkiej akcji pomocowej. Powracają nieudokumentowane zarzuty zarówno wobec Jerzego Owsiaka, jak i finansów WOŚP. W tym roku jednak pojawił się kolejny temat: pieniądze przeznaczone dla powodzian. Wyjaśniamy, ile z tych środków i na co już wydano.

WOŚP i "kasa dla powodzian". Jak jest wydawana

WOŚP i "kasa dla powodzian". Jak jest wydawana

Źródło:
Konkret24

Czy przewodnicząca Komisji Europejskiej użyła choroby jako wymówki, by nie wziąć udziału w inauguracji polskiej prezydencji w UE? Tak twierdzą internauci rozsyłający informację i zdjęcie, jakoby w tym samym czasie Ursula von der Leyen odwiedziła Grenlandię. Oto ile jest prawdy w tym przekazie.

Von der Leyen na Grenlandii, gdy w Warszawie "szopka Tuska"? Spotkania nie było

Von der Leyen na Grenlandii, gdy w Warszawie "szopka Tuska"? Spotkania nie było

Źródło:
Konkret24

Zbliża się 33. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, co aktywizuje krytyków tej wielkiej charytatywnej akcji do szerzenia kolejnych fałszywych tez na jej temat. Poseł Konfederacji Konrad Berkowicz oświadczył, że Fundacja WOŚP tylko dzierżawi szpitalom zakupiony sprzęt, zarabiając na tym. To nie jest prawda.

Berkowicz: WOŚP "sprzęt dzierżawi i zarabia na tym". Nieprawda

Berkowicz: WOŚP "sprzęt dzierżawi i zarabia na tym". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Nagranie, na którym kot strąca lecącego w jego kierunku rzekomego drona kamikadze, zdobywa dużą popularność w sieci, także wśród polskich internautów. Jak twierdzi autor zagranicznego wpisu - ma to być dron o przeznaczeniu wojskowym. Prawda jest jednak nieco inna.

"Kot w Ukrainie zneutralizował drona kamikadze"? Co widać na nagraniu

"Kot w Ukrainie zneutralizował drona kamikadze"? Co widać na nagraniu

Źródło:
Konkret24

Viktor Orban rozpoczyna procedurę wyprowadzenia Węgier z Unii Europejskiej - tak przynajmniej twierdzą polscy internauci. Dowodem ma być nagranie, na którym węgierski premier w towarzystwie innego polityka składa podpis na jakimś dokumencie. Wyjaśniamy, co przedstawia film.

"Pierwszy krok" Orbana do wyjścia z UE? Oto, co podpisał premier Węgier

"Pierwszy krok" Orbana do wyjścia z UE? Oto, co podpisał premier Węgier

Źródło:
Konkret24