"Jedz, pij i ciesz się życiem" - przekonuje rozsyłany w sieci przekaz, którego autor "udowadnia", że osoby uprawiające sport umierały młodo, podczas gdy wynalazca opium czy producent papierosów dożyli sędziwego wieku. Fakty pokazują, że nie ma takiej prawidłowości.

Wykorzystując komentarze internautów pod tekstami na portalu Interia.pl i w brytyjskim serwisie MailOnline, rosyjskie ośrodki stworzyły artykuły deprecjonujące polskie wojsko i polskie władze. Teksty te ukazały się w rosyjskojęzycznych serwisach. To coraz częstszy mechanizm stosowany w rosyjskiej dezinformacji.

"Nic się nie dzieje w Indiach, to propaganda", "straszą nas jak zwykle" - piszą internauci, podważając doniesienia o dramatycznej sytuacji epidemicznej w Indiach. Na dowód rozsyłają wideo, w którym mieszkająca w tym kraju kobieta opowiada, że nikt w Indiach nie umiera na ulicach i "wszyscy na zewnątrz mają się dobrze". Fakty są inne.

Ponad 46 proc. wszystkich podanych dawek szczepionek na COVID-19 na świecie przyjęli mieszkańcy Azji. Na obywateli Europy przypada 20 proc. Natomiast na Afrykę - zaledwie 1,6 proc. Najwięcej zaszczepionych mieszkańców jest teraz na Gibraltarze i w Izraelu. Najszybsze tempo szczepień mają małe terytoria zależne.

Podczas gdy Unia Europejska dyskutuje nad uniwersalnym certyfikatem potwierdzającym prawo do swobodnego przemieszczania się w Europie podczas pandemii, niektóre kraje już teraz proponują własne rozwiązania. Przyjrzeliśmy się najciekawszym z nich.

"Oj Greta ucz się, ucz" - skomentował jeden z internautów informację, jakoby Greta Thunberg namawiała Chińczyków do zrezygnowania z używania pałeczek do jedzenia w celu ochrony lasów. Post tej treści w kwietniu stał się popularny na Facebooku. Szwedzka aktywistka takiego apelu do Chińczyków nie wystosowała, a fejk krąży w internecie, w różnych językach, od 2020 roku.

Tempo szczepień w Polsce przyspieszyło - awansowaliśmy do pierwszej dziesiątki państw Unii Europejskiej ze względu na liczbę wykorzystanych w tygodniu dawek szczepionki na 100 mieszkańców. Jednak biorąc pod uwagę odsetek obywateli, którzy dostali już wszystkie wymagane dawki, zajmujemy w UE siódme miejsce od końca.

Od połowy kwietnia Polska jest trzecim krajem wśród państw Unii Europejskiej z najwyższą tygodniową średnią liczbą zgonów z COVID-19 na milion mieszkańców - wyższy wskaźnik niż my mają tylko Węgry i Bułgaria. Wśród monitorowanych państw na świecie zajmujemy szóste miejsce.

"Okazuje się, że udostępniłem fake newsa" - przyznał na Facebooku internauta, który podał dalej wiadomość, jakoby w Serbii upadł program szczepień na COVID-19 i ogłoszono koniec pandemii. Jak pisze: pojechał do Serbii i sam się przekonał, że to nieprawda. Bo Serbia wiosną stała się wręcz jednym z liderów szczepień w Europie. Blisko jedna piąta mieszkańców kraju jest już zaszczepiona.

Tempo szczepień w Polsce przyspiesza - informują przedstawiciele rządu. Rzeczywiście w ciągu tygodnia wyprzedziliśmy pod tym względem m.in. Portugalię, Rumunię i Chorwację. Natomiast w światowych zestawieniach ze względu na liczbę wykonanych szczepień i odsetek osób zaszczepionych nasza pozycja spada.

W ciągu niespełna miesiąca Polska "awansowała" w zestawieniu państw na świecie z największą tygodniową średnią liczbą zgonów z COVID-19 na milion mieszkańców - zajmujemy dziewiątą pozycję. Wśród samych krajów Unii Europejskiej Polska jest na piątym miejscu. Gorzej niż u nas jest na Węgrzech, w Bułgarii, na Słowacji i w Czechach.

W Polsce trzecia fala pandemii jest najsilniejsza, ale we Francji czy w Szwecji mocniejsza była druga. Za to Słowacja jeszcze trzeciej fali nie doświadczyła, bo dopiero co wyszła z drugiej. Są też kraje, w których po drugiej fali pandemia już wyhamowała. Kolejne wzrosty krzywych zakażeń zależą bowiem od kilku czynników.

Zarówno pod względem liczby dawek szczepionek przypadających na sto mieszkańców, jak i tempa szczepień Polska spadła w ciągu tygodnia na dalsze miejsca wśród krajów Unii Europejskiej. Ze względu na odsetek w pełni zaszczepionej populacji Polska wypadła poza pierwszą trzydziestkę państw na świecie.

Niektóre kraje zamknęły się za późno, a inne za wcześnie. Epidemiczne obostrzenia mają sens, gdy są wprowadzane odpowiednio szybko i intensywnie - stwierdzili naukowcy Uniwersytetu Oksfordzkiego po analizie przyjętych w różnych krajach strategii walk z COVID-19. Dla Konkret24 porównali restrykcje w Polsce z tymi w innych krajach Europy.

Czas dojrzewania jest u nastolatków szczytowym okresem wierzenia w teorie spiskowe - wynika z badań przeprowadzonych wśród brytyjskiej młodzieży. Około 14. roku życia wiara w spiski osiąga szczyt i pozostaje mocna do wczesnej dorosłości. Pandemia COVID-19 tylko pogarsza sytuację.

"Tak media kreują korona panikę" - napisał jeden z internautów pod zdjęciem reporterki stojącej podczas nagrania przed kamerą w kombinezonie mającym ją chronić przed zakażeniem. Operator kamery już tego stroju nie ma. Zdaniem komentujących ta fotografia dowodzi, że dziennikarze wyolbrzymiają niebezpieczeństwo pandemii COVID-19. Sprawdziliśmy, skąd pochodzi zdjęcie.

Za 65 procent fałszywych treści o szczepionkach i pandemii COVID-19 rozpowszechnianych w anglojęzycznych mediach społecznościowych odpowiada zaledwie 12 kont. Amerykańsko-brytyjska organizacja pozarządowa w swoim raporcie ujawnia "dwunastkę dezinformacji" i wyjaśnia skuteczność działania tej grupy internautów.

Wideo z "ciężarówką pełną trupów", które rozpowszechniają internauci, ma być dowodem na to, że ofiary COVID-19 to wymysł "pandemicznego mainstreamu". Tylko że ten filmik nie dotyczy pandemii, a scena jest rzeczywiście zaaranżowana.

Dziesiąte miejsce w Europie zajmuje Polska pod względem odsetka populacji zaszczepionej już dwoma dawkami szczepionki na COVID-19. Na świecie jesteśmy w pierwszej trzydziestce analizowanych państw i terytoriów zależnych. W ciągu ostatniego tygodnia tempo szczepień u nas przyspieszyło - pod względem dziennie wykorzystanych dawek szczepionki średnio na 100 mieszkańców awansowaliśmy z 23. na 13. miejsce w Unii Europejskiej.

Według premiera Mateusza Morawieckiego w Niemczech konieczne jest zakładanie maseczek nawet w samochodach prywatnych. Jak sprawdziliśmy, nie we wszystkich 16 landach taki obowiązek wprowadzono.

Czy w Izraelu, gdzie tempo szczepień na COVID-19 jest duże, przybywa zakażeń równie szybko jak w Niemczech, gdzie szczepią dużo wolniej? Pytania o wpływ kampanii szczepień na rozwój pandemii w danym kraju padają coraz częściej. Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Przedstawiamy, jak to wygląda w trzech krajach realizujących różne strategie szczepień.

W ostatnim tygodniu spadała w Polsce liczba wykorzystywanych dziennie dawek szczepionki na COVID-19 przypadająca na 100 mieszkańców - pod tym względem jesteśmy blisko końca w zestawieniu krajów Unii Europejskiej. Natomiast ze względu na liczbę wszystkich wykorzystanych do tej pory dawek przypadającą na 100 mieszkańców Polska zajmuje 14. miejsce w UE.

Miliony odtworzeń i tysiące komentarzy ma popularne na TikToku nagranie z przemówienia przywódcy Korei Północnej Kim Dzong Una. Według angielskiego tłumaczenia dyktator obraża prezydenta USA Joe Bidena i podkreśla dobre relacje z Donaldem Trumpem. Część internautów mu przyklasnęła, inni wątpią w prawdziwość tłumaczenia.

W prokremlowskich przekazach forsowana jest teza, że Europejska Agencja Leków "od miesięcy odkładała ocenę Sputnika V". W rosyjskiej dezinformacji dominują: oskarżenia o niesprawiedliwe traktowanie rosyjskiej szczepionki w Unii Europejskiej, stawianie się Rosji w roli ofiary, dyskredytowanie szczepionek innych producentów.

Falę hejterskich i kpiarskich komentarzy wywołało krótkie wideo z wypowiedzią Nancy Pelosi, które pojawiło się w polskich mediach społecznościowych. Część internautów uważa, że szefowa amerykańskiej Izby Reprezentantów jest pijana. Nagranie zostało jednak zmanipulowane.

"Plandemia", "Kpina na resorach" - tak internauci komentują wideo pokazujące szpital w Izraelu, które rozsyłane jest w mediach społecznościowych. Sugerują, że jest ono dowodem na produkcję fałszywych filmów o pandemii. Wyjaśniamy, gdzie powstało nagranie i w jakim celu.

Tempo szczepień na COVID-19 w Polsce słabnie w porównaniu z krajami Unii Europejskiej. Pod względem liczby dawek szczepionki przypadającej na 100 mieszkańców jesteśmy teraz poza pierwszą dziesiątką państw. W ciągu tygodnia wyprzedziły nas Hiszpania, Finlandia i Słowenia.

23,5 proc. wyniósł w Polsce odsetek nadmiarowych zgonów w czasie pandemii w porównaniu z latami 2016-2019 - wynika z danych Eurostatu. To najwięcej w krajach Unii Europejskiej. Choć wyliczenia czysto arytmetyczne nie oddają w pełni rzeczywistego obrazu, bo nie uwzględniają między innymi lokalnych uwarunkowań i stanu populacji - pokazują pewne prawidłowości. Dla Polski mało optymistyczne.

Polska jest w pierwszej dwudziestce państw na świecie z najwyższą tygodniową średnią liczbą zgonów z COVID-19 na milion mieszkańców - i od kilku tygodni awansujemy w tym smutnym zestawieniu. Wyższy wskaźnik od nas mają między innymi Czechy, Słowacja, Węgry, Czarnogóra, Bułgaria.

Dzik w mieście śpiący na materacu porzuconym koło śmietnika - taką fotografię rozpowszechniają internauci na Twitterze i Facebooku, pisząc, że to scena z Sopotu. Zdjęcie nie pochodzi jednak z Polski.