Anna Zalewska, komentując obecny kryzys energetyczny, skrytykowała politykę inwestowania w źródła energii odnawialnej, a jako przykład tej "drogi donikąd" wskazała Niemcy i Kalifornię. Tłumaczymy, dlaczego porównanie europosłanki jest błędne i co jest nieprawdą w jej wypowiedzi o Kalifornii.

Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości, stwierdził na Twitterze, że nauczyciel w Irlandii trafił do więzienia, bo nie chciał stosować "odpowiednich zaimków" wobec transpłciowego ucznia. Jednak powód ukarania pedagoga był inny.

Niemieccy żołnierze rzekomo od jesieni będą odpowiedzialni "za poziom wyszczepienia ludności" - twierdzi artykuł w niszowym serwisie, na który powołują się liczni internauci. Tymczasem niemieckie ministerstwo obrony zaprzecza tym doniesieniom.

Francuski prezydent miał w niedawnym przemówieniu nazwać Polskę i inne kraje regionu "podżegaczami", ryzykującymi przedłużenie wojny. Taki przekaz rozpowszechnia na Twitterze tajemnicze konto @visegrad24. Podchwycili go prawicowi politycy i komentatorzy. Tłumaczymy, co mówił Emmanuel Macron.

Rzekoma sprawczyni zamachu na córkę prokremlowskiego ideologa została zasztyletowana - głosi przekaz w sieci, który przyszedł z rosyjskiego Telegrama. Dowodem jest zdjęcie, pokazujące jednak zupełnie inną osobę.

"A co z tym Winnetou nie tak jest?" - brzmiało jedno z pytań internautów pod postem Marka Jakubiaka informującym, że w Niemczech wycofuje się książki i filmy o Winnetou. Lecz choć słynne opowieści o wodzu Apaczów budzą teraz kontrowersje, bohater Karola Maya nie zniknie z niemieckich bibliotek i ekranów.

Światowe Forum Ekonomiczne miało stwierdzić, że wszczepianie mikroczipów dzieciom to racjonalny ruch - informują teksty na polskich stronach internetowych. Przekaz ten rozpowszechniają między innymi politycy Konfederacji. WEF ostrzega: to celowa manipulacja zbudowana na teoretycznych rozważaniach naukowych byłej prelegentki WEF.

Anglojęzyczna broszura, która "promuje i przyzwyczaja" do pedofilii, ma być rzekomo rozdawana w brytyjskich przedszkolach. Jej zdjęcie szeroko krąży w sieci - również polskiej. To prawdopodobnie fałszywka, a rosyjskie media wykorzystują ją do propagandy o "moralnie zepsutym Zachodzie".

Wideo, na którym widać element turbiny wiatrowej z zębatą nakładką, wzbudza dyskusje w mediach społecznościowych. Internauci sugerują, że ten element został specjalnie tak zaprojektowany, by "skuteczniej unicestwiać ptaki". Sprawdziliśmy, ile w tym prawdy.

Według niektórych internautów Loara kompletnie wyschła, a w jej korycie straszą łachy piachu i przewrócone łodzie. Zdjęcia i nagrania najczęściej jednak pokazują kilka najbardziej suchych odnóg rzeki, w innych woda wciąż płynie. Jednak jest jej bardzo mało.

Jeden z internautów na Twitterze przekonuje, że była kanclerz Niemiec miała związki ze Stasi, służbą bezpieczeństwa NRD. Dowodem ma być grafika z prawem jazdy Angeli Merkel z początku lat 80. i zestawienie z Władimirem Putinem, pracownikiem radzieckich służb. To kolejna próba zdyskredytowania niemieckiej polityczki.

Na ukraińsko-rumuńskim przejściu granicznym celnicy mieli wbić do paszportu Rosjanina pieczątkę z hasłem "Russkij wojennyj korabl, idi na ch**". Dotarliśmy do właściciela paszportu, który potwierdza, że do takiego zdarzenia doszło. Rumuni zaprzeczają, że to ich celnicy, a służby ukraińskie milczą.

Kilkadziesiąt krów we Włoszech miało paść po zaszczepieniu - twierdzi użytkowniczka Twittera i na dowód pokazuje nagranie. Szczepienie zwierząt zaś ma być częścią kampanii mającej wywołać głód na świecie. Przyczyna śmierci zwierząt jest jednak związana z panującą we Włoszech suszą.

Unijny zespół EUvsDisinfo przestrzega przed uleganiem rosyjskim przekazom o odpowiedzialności Ukraińców za działania wojenne wokół elektrowni atomowej w Zaporożu. Niektóre fałszywe narracje docierają także do Polski.

"Tak trzymać", "brawo Estończycy" - wielu internautów chwali władze Estonii za to, że rzekomo po zorganizowanych tam protestach Rosjan zdecydowano o ich deportacji. Jednak to fake news wygenerowany w rosyjskim komunikatorze Telegram.

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie, na którym widać wojskowy pojazd na placu apelowym ozdobiony wielkimi makietami jednorożca. Ma to być moment zmiany dowództwa w jednostce Bundeswehry - ale internauci nie wierzą. "Fake", "żart", "animacja komputerowa", "fotomontaż" - piszą. Tym razem się mylą.

Internauci oburzają się nagraniem pewnej tiktokerki, która opowiada, że pozwała swoich rodziców za to, że "urodzili ją bez jej zgody". Nagranie stało się wiralem - ale, jak sprawdziliśmy, kobiecie nie należy wierzyć.

"Zdolnych mają propagandystów" - komentują polscy internauci nagranie, na którym widać ekipę filmową pracującą w zniszczonej dzielnicy miasta. Oskarżają Ukraińców, że kręcą film propagandowy, by oczernić Rosjan. To nieprawda. Opisujemy, co pokazuje to nagranie.

Przekaz z anglojęzycznego portalu, jakoby rząd Wielkiej Brytanii przyznał, że dzieci zaszczepione na COVID-19 są o 4423 procent bardziej narażone na śmierć niż nieszczepione, rozchodzi się też w polskim internecie. To nieprawda: wyliczenia podane w tekście są błędne i polegają na manipulacji danymi. Wyjaśniamy.

Jako "tanią podróbkę Hitlera" komentują internauci porównanie zdjęcia Ołeny i Wołodymyra Zełenskich ze zdjęciem Adolfa Hitlera i Ewy Braun - oba miał rzekomo opublikować magazyn "Vogue". To nieprawda. Grafikę wypromowała w sieci znana rosyjska propagandystka. Ekspert od dezinformacji tłumaczy: - Tu nie ma przypadków.

"Chwyty marketingowe", "manipulacja umysłem" - tak internauci komentują krążące szeroko w internecie zestawienie dwóch telewizyjnych map prognoz pogody, zarzucając manipulację kolorami i temperaturami. Ma to być dowód, że media nakręcają strach przed globalnym ociepleniem, którego nie ma. Wyjaśniamy, z czego wynikają te kolory map.

Emerytowani żołnierze chińskich sił specjalnych mieli przybyć do Donbasu, by walczyć z Ukrainą po stronie Rosji - taki przekaz, ilustrowany zdjęciem mężczyzn w mundurach, krąży w polskim i zagranicznym internecie. Lecz choć fotografia jest z tego roku, powstała przy innej okazji i z innymi Chińczykami.

Według przekazu rozpowszechnianego na Twitterze dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia Tedros Adhanom Ghebreyesus miał unikać odpowiedzi na pytanie, czy jest zaszczepiony na COVID-19 - a nawet przyznać, że się nie zaszczepił. Sugestie internautów są nieprawdziwe. Wyjaśniamy.

Internauci rozpowszechniają informację, którą rzekomo miała podać stacja CNN, że "Rosjanie zbadają DNA skazanej amerykańskiej koszykarki", by zbadać jej płeć i wtedy zdecydować, do jakiego wysłać ją więzienia. Nie ma to dowodów, a kadr z logo CNN jest fotomontażem.

Na Twitterze, Facebooku i TikToku rozpowszechniana jest informacja, jakoby aktorka Barbara Kurdej-Szatan została nominowana do nagrody "Osobowość roku" na Białorusi. To nieprawda.

Internauci żartami komentują ostatnie wypowiedzi europosłanki Anny Zalewskiej o tym, jak kraje Europy Zachodniej nakazują oszczędzać energię. Mówiła między innymi o Hiszpanii, gdzie "będą karać, jeśli ktoś będzie miał włączony klimatyzator poniżej 27 stopni". Sprawdziliśmy, o jakie przepisy chodzi i kogo te kary mają dotyczyć.

"Włoscy rolnicy też zaczęli swoje protesty" - informują internauci, komentując rozpowszechniany w sieci film pokazujący kilkaset traktorów na ulicy. Ma to być protest rolników w Piemoncie. Nagranie powstało jednak w innych okolicznościach.

Ponad trzy miliony wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie pokazujące sceny atakowania motocyklistów przez kierowców samochodów. Krąży w sieci z informacją, jakoby brazylijski rząd miał pozwolić obywatelom zabijać członków gangów motocyklowych. Nie ma na to żadnych dowodów, a filmik jest zbitką nagrań pokazywanych wcześniej przy różnych okazjach.

Napięcie na kosowsko-serbskiej granicy spowodowało, że w sieci pojawiają się przekazy mające wzbudzać nastroje antykosowskie - na przykład dotyczące obecności zachodnich wojsk w tym kraju. W dyskusjach przewija się teza, że właśnie w Kosowie jest "największa zagraniczna baza wojsk NATO". To nieprawda.

Doniesienia o rzekomym aresztowaniu przez Interpol sekretarza generalnego Światowej Organizacji Zdrowia nie są prawdziwe. To przykład, jak satyrę wykorzystano do dezinformacji.