Między wiarą a nauką: jak duchowni dezinformują o koronawirusie


Meksykański pastor zaleca przemysłowy wybielacz jako lek na COVID-19. Pastor w Brazylii sprzedawał fasolę rzekomo leczącą koronawirusa. Małżeństwo pastorów z Argentyny głosi, że szczepionka jest nośnikiem tajnego implantu. Religijne wspólnoty w Ameryce Łacińskiej - i nie tylko, bo także na przykład w Indiach - stały się celem dezinformacji szerzonej przez duchownych.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W religijnych wspólnotach Ameryki Łacińskiej rozpowszechniane jest wiele szkodliwych i błędnych informacji na temat koronawirusa - zwracają uwagę dziennikarze portalu First Draft, zajmującego się m.in. badaniem zjawiska fake newsów. Analizując zdobywające popularność teorie, doszli do wniosku, że w miarę rozprzestrzeniania się pandemii na kontynencie niektóre chrześcijańskie środowiska znalazły się między wiarą a nauką. Bo dezinformację szerzą przedstawiciele kościołów.

Koronawirus w Brazylii
Koronawirus w Brazyliitvn24

Pastor namawia do kuracji wybielaczem

Facebookowa strona meksykańskego pastora Oscara Gutierreza ma 219,4 tys. obserwatorów i 97,2 tys. polubień (stan z 20 września). Osoby takie jak pastor Gutierrez propagują niesprawdzone i potencjalnie niebezpieczne metody leczenia COVID-19 oraz wykorzystują strach do promowania postaw antyszczepionkowych - stwierdzają dziennikarze First Draft.

30 lipca pastor opublikował na Facebooku nagranie, w którym przekonuje, że roztwór chlorynu sodu, czyli przemysłowy wybielacz, leczy i zapobiega COVID-19. Gutierrez twierdził też, że roztwór ów, znany jako "cudowny roztwór mineralny" ("miracle mineral solution", MMS), jest zwalczany po to, by za pomocą szczepionki można było wprowadzić mikroczipy do kontroli DNA ludzi (MMS jest sprzedawany w wielu państwach jako rzekome lekarstwo na szereg poważnych chorób).

Pod koniec sierpnia portal fact-checkingowy Chequeado poinformował, że do tej pory roztwór chlorynu sodu spowodował co najmniej dwa zatrucia i dwa zgony w Argentynie. Zwolennicy terapii typ roztworem, do których należy pastor Gutierrez, twierdzą jednak, że środek jest bezpieczny.

Co ciekawe, pastor Gutierrez utworzył swoją stronę na Facebooku 7 maja - w środku pandemii i szybko zdobył tysiące obserwujących. Jego najpopularniejszy film promujący MMS miał ok. 2,2 mln wyświetleń i 57 tys. udostępnień. Facebook oznaczył materiał jako fałszywą informację.

Strona meksykańskiego pastora uczestniczy w programie Facebooka pozwalającym na monetyzację transmisji na żywo. Oglądający mogą kupować specjalne gwiazdki i wysyłać je nadawcom podczas transmisji.Za każdą otrzymaną gwiazdkę Facebook płaci twórcy 0,01 dolara.

Arcybiskup: szczepionka zrobiona z komórek płodów po aborcji

First Draft zwraca uwagę, że przywódcy religijni mogą wykorzystywać zaufanie społeczne, jakim się cieszą, by legitymizować potencjalnie niebezpieczne pomysły za pośrednictwem niezależnych chrześcijańskich sieci informacyjnych i mediów społecznościowych. Ale chrześcijańskie wspólnoty latynoamerykańskie nie są jedynymi, które padają ofiarą wprowadzających w błąd twierdzeń i nieprawdziwych informacji o pandemii.

W czerwcu hiszpański arcybiskup Antonio Cañizares Llovera podczas mszy Bożego Ciała oznajmił, że "diabeł znajduje się wewnątrz pandemii, próbując prowadzić badania nad szczepionkami i lekarstwami". "Mamy do czynienia z bardzo przykrą wiadomością: że jedna ze szczepionek jest zrobiona z komórek płodów pochodzących z aborcji" - stwierdził duchowny. Wypowiedź arcybiskupa szeroko komentowały hiszpańskie media, m.in. dziennik "La Vanguardia" i stacja RTVE.

Podobne obawy wobec szczepionki wyrażał publicznie arcybiskup Sydney Glenn Davies - informował australijski serwis News.com.au.

Jak przypomina redakcja First Draft, praktyka stosowania komórek wyhodowanych z płodu abortowanego w 1972 r. jest powszechna w rozwoju szczepionki od dziesięcioleci.

W Indiach hinduscy przywódcy religijni i polityczni promowali tezę, że mocz krów jest lekarstwem na COVID-19. Twierdzili ponadto, że koronawirus zniknie w Indiach po ukończeniu kontrowersyjnej świątyni hinduskiego bóstwa Rama. Zbudowana na miejscu meczetu, zniszczonego przez tłum w 1992 roku, jest ważnym symbolem hinduskiej nacjonalistycznej narracji promowanej przez premiera Indii Narendra Modi.

Stwierdzenie, że szczepionka przeciwko polio zawiera produkty wieprzowe lub składniki toksyczne jest często rozpowszechniane przez muzułmańskich duchownych. Te nieprawdziwe informacje o szczepionce utrudniły walkę z polio w większości muzułmańskim Pakistanie.

Na koronawirusa cudowna fasola i konsekrowane oleje

Niektórzy duchowni w Ameryce Łacińskiej w czasie pandemii promowali fałszywe i potencjalnie niebezpieczne preparaty mające rzekomo leczyć COVID-19 lub zapobiegać zakażeniu koronawirusem. W Brazylii ewangelicki pastor Valdemiro Santiago sprzedawał fasolę rzekomo leczącą COVID-19. Jedna sztuka kosztowała tysiąc brazylijskich realów (ok. 180 dolarów lub ok. 660 zł). Trwa dochodzenie prokuratora federalnego Brazylii w tej sprawie.

Koronawirus w Argentynie
Koronawirus w Argentynietvn24

Za to policja w brazylijskim mieście Porto Alegre bada sprawę pastora Sílvio Ribeiro podejrzanego o szarlataństwo. 1 marca Ribeiro zorganizował wydarzenie, które było reklamowane i transmitowane w mediach społecznościowych. "Przyjdźcie, ponieważ odbędzie się namaszczenie konsekrowanym olejem... by uodpornić się na jakąkolwiek epidemię, wirusa lub chorobę!" - informowała ulotka promująca wydarzenie.

Z kolei meksykański pastor Gutierrez spopularyzował pracę Andreasa Kalckera, rzekomego niemieckiego naukowca i znanego rzecznika ruchu antyszczepionkowego. Butelki CDS, które pastor promuje w swoich transmisjach na Facebooku, są oznaczone nazwiskiem Kalckera i wersetem z Ewangelii św. Jana 10:10: "Złodziej przychodzi tylko po to, aby kraść, zabijać i niszczyć. Ja przyszedłem po to, aby [owce] miały życie i miały je w obfitości".

Teorie spiskowe szerzone przez pastorów

Teorie spiskowe szerzone w globalnych społecznościach antyszczepionkowych zostały entuzjastycznie przyjęte przez niektórych działaczy religijnych we wspólnotach Ameryki Łacińskiej. 6 maja podczas transmisji na żywo na Instagramie dla ponad 390 tys. obserwatorów pastora Miguela Arrázola jeden z zaproszonych gości, ewangelicki pastor Ruddy Gracia, stwierdził, że "za obowiązkową szczepionką kryje się czip stworzony przez Billa Gatesa o nazwie ID2020".

Według teorii spiskowej o nazwie ID2020 Bill Gates zamierza przejąć kontrolę nad ludźmi poprzez wprowadzenie do ich organizmów mikroczipów. W Konkret24 opisaliśmy polskie przykłady szerzenia się tej teorii.

Według pastora Gracii za pomocą mikroczipa Gates stworzy globalny rejestr wszystkich, którzy zostali zaszczepieni. "To jest początek platformy Antychrysta, kiedy przyniesie on znak 666 i sprawi, że nie będziesz mógł otrzymać paszportu, podróżować, mieć licencji, kupować lub sprzedawać bez tego czipa" - przekonywał.

Natomiast małżeństwo ewangelickich pastorów z Argentyny - Fernando i Viviana Vienni - w maju opublikowało na Facebooku wpis wzywający do bojkotowania szczepień. Przekonywali m.in., że szczepionka jest nośnikiem tajnego implantu pochodzącego od rzekomych masonów takich jak Gates.

Szerzenie dezinformacji we wspólnotach chrześcijańskich Ameryki Łacińskiej jest korzystne dla niezależnych mediów chrześcijańskich - mogą wzmacniać narracje, które niekoniecznie przekażą inne media. W czerwcu hiszpańskojęzyczny chrześcijański portal Bibliatodo opublikował historię o burzy gradowej w Chinach, gdzie lód miał rzekomo kształt koronawirusa. Nietypowy kształt gradu połączono z końcem świata i cytowano rabina, który twierdzi, że burza była boską interwencją, związaną z siódmą plagą opisaną w Biblii - informuje First Draft.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24, First Draft; zdjęcie: Forum/Reuters

Pozostałe wiadomości

Na oskarżenia polityków Prawa i Sprawiedliwości o "bezprawnym odebraniu pieniędzy" przez rząd w wyniku decyzji PKW minister finansów odpowiada: w 2016 roku była "dokładnie analogiczna sytuacja". Chodzi o wstrzymanie wypłaty subwencji dla Nowoczesnej. Porównaliśmy więc oba przypadki.

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski podpisuje flagę ukraińskiej jednostki wojskowej, która podczas drugiej wojny światowej mordowała Polaków - z takim przekazem krąży w mediach społecznościowym pewne nagranie. To antyukraińska dezinformacja. Tłumaczymy, jaki naprawdę moment ten film pokazuje.

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz z Kancelarii Prezydenta RP - podkreślając zasługi Andrzeja Dudy - utrzymuje, że przed jego prezydenturą "nie stacjonowały w Polsce amerykańskie wojska", a tarcza w Redzikowie jest pierwszą stałą bazą wojsk USA w naszym kraju. Nie umniejszając dorobku obecnego prezydenta, wyjaśniamy, dlaczego przypisywanie mu tych wszystkich zasług nie jest jednak uprawnione.

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Źródło:
Konkret24

Czy rzeczywiście w tym roku do Polski "wjechało już więcej Rosjan" niż za poprzednich rządów? Tak twierdzi posłanka PiS Anna Gembicka. Przedstawiamy więc dane.

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Źródło:
Konkret24

Opieszałość w wypłatach rządowej pomocy dla powodzian wzmocniła krytykę opozycji wobec działań ministra Marcina Kierwińskiego. Politycy PiS zarzucają, że "obsługa pełnomocnika" ma kosztować budżet 25 milionów złotych. Sprawdziliśmy, o jakie pieniądze chodzi i na co rzeczywiście mogą zostać przeznaczone.

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

Źródło:
Konkret24

Analitycy NATO sprawdzili, w których serwisach społecznościowych najłatwiej i najtaniej można kupić fałszywe zaangażowanie - polubienia, wyświetlenia, udostępnienia, komentarze. Te mogą być używane do wzmacniania treści politycznych i operacji wywierania wpływu. Badacze ocenili też, jak radzą sobie z tym platformy. Wnioski nie są zachęcające.

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych rozchodzi się nagranie prezentujące budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zniszczony przez grafficiarzy. Nie jest to autentyczne wideo.

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

Po zatrzymaniu 14 listopada 2024 roku przez Centralne Biuro Antykorupcyjne prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka pojawiło się pytanie, czy politycy mogą pracować w spółkach Skarbu Państwa i w spółkach samorządowych. Wątek ten wzbudził wiele wątpliwości wśród posłów. Wyjaśniamy, co stanowią przepisy.

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Źródło:
Konkret24

Posłanka rządzącej koalicji mówi o "obstrukcji prac rządu" ze strony Andrzeja Dudy, a prezydencki minister utrzymuje, że to rządzący "żadnych ustaw nie kierują na biurko prezydenta". Kto ma rację? Sprawdziliśmy, ile ustaw Andrzej Duda dostał do podpisu i jaki był ich los.

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

Źródło:
Konkret24

Miliony odsłon w mediach społecznościowych generują wpisy z nagraniem, na którym Władimir Putin ma rzekomo mówić, że Rosja użyje broni jądrowej w przypadku masowego ataku rakietowego na jej terytorium. Nieprzypadkowo wideo to - z błędnym opisem - jest teraz rozpowszechniane przez prorosyjskie konta. Tłumaczymy, kiedy i co mówił rosyjski prezydent.

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Źródło:
Konkret24

Substancje chemiczne w wodzie powodują u dzieci homoseksualizm, fluor obniża inteligencję, wirus HIV nie jest przyczyną AIDS, a szczepionki powodują autyzm - z takich fałszywych tez słynie Robert F. Kennedy Jr. Ten wyznawca spiskowych teorii ma wkrótce zadbać o zdrowie Amerykanów. Moment ogłoszenia tej decyzji określono już "strasznym dniem dla zdrowia publicznego".

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

Źródło:
Konkret24

Czy wiceministra klimatu Urszula Zielińska mówiła o "kapsułach napędzanych energią kosmiczną" i "szlakach dla sterowców z bambusa"? Według rozpowszechnianego w sieci nagrania proponowała takie technologie jako ekologiczne rozwiązania transportowe. Brzmi niewiarygodnie - bo film nie jest wiarygodny. To przykład, jak wykorzystano sztuczną inteligencję do stworzenia fałszywki.

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

Źródło:
Konkret24

Poseł Paweł Jabłoński ma nadzieję, że Donald Trump po ponownym objęciu urzędu prezydenta USA będzie naciskał, by Niemcy przeznaczały więcej na obronność. Tylko że podane przez posła PiS dane nie są już aktualne.

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski "w Dzień Niepodległości pojechał po rogale do Poznania" - twierdzi poseł PiS Jacek Sasin. Gdy ogłosił to na swoim profilu, wielu zaprzeczało, na co on opublikował rzekomy "dowód". Co naprawdę 11 listopada robił prezydent Warszawy?

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Nagranie z tłumami muzułmanów modlących się na ulicach dużego miasta wzbudza dyskusję w mediach społecznościowych. Rozchodzi się z przekazem, że to sceny z Paryża i dowód na "islamizację Europy". W tle pojawia się krytyka polityki francuskiego rządu. Nie jest to jednak Paryż, choć rzeczywiście miasto w Europie.

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

Źródło:
Konkret24

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Po wygraniu wyborów w USA przez Donalda Trumpa w polskich mediach społecznościowych zaczęto rozpowszechniać rzekomy cytat z książki, którą napisał kiedyś J.D. Vance - teraz kandydat na wiceprezydenta. Miał to być niewybredny żart o Polakach. Jednak słowa te wcale nie pochodzą z jego książki "Elegia dla bidoków".

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

Źródło:
Konkret24

Opozycja oskarża rząd Donalda Tuska o fatalną politykę gospodarczą, której skutkiem ma być to, że wielkie międzynarodowe firmy wycofują się z planów dotyczących Polski. Jako przykłady podawane są najczęściej koncerny: Intel, Ford, Maersk, Beko. Tylko że ich decyzje mają inne podłoże. Wyjaśniamy.

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Dokąd zmierzamy jako naród?", "mogliby się zorganizować, zameldować się i przejąć władzę nad miastem" - tak internauci komentują wpis, jakoby 35 procent mieszkańców Rzeszowa stanowili Ukraińcy. Dane tego jednak nie potwierdzają, a fałszywy przekaz powstał na bazie starej informacji wyrwanej z kontekstu.

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz nie zrezygnował z zakupu samolotów tankujących w powietrzu, a Polska miała płacić za to, że będą one stacjonować w Holandii - twierdzi Jacek Sasin i broni decyzji rządu Zjednoczonej Prawicy. Jednak poprzedni szef MON wycofał się z programu międzynarodowego, w ramach którego latające cysterny miały stacjonować w Polsce. W rezultacie Wojsko Polskie wciąż ich nie ma.

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Franciszkanin został aresztowany w Nowym Jorku "za modlitwę w intencji nienarodzonych dzieci" - z taką informacją rozpowszechniany jest w sieci film z momentu zatrzymania księdza przez policję. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego opis już nie.

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Źródło:
Konkret24

Czy po próbnych eksperymentach związanych z krótszym czasem pracy Islandia zdecydowała, że "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? Internauci tak zrozumieli analizy raportu z badań na ten temat, ale to uproszczenie. Bo ani nie ma odgórnej decyzji rządu, ani krótszy czas pracy nie zawsze znaczy tam mniej dni roboczych.

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Źródło:
Konkret24