Żołnierze NATO stali się bólem głowy dla Litwinów; ćwiczenia NATO w Pribałtyce zamieniły się w pośmiewisko – informowały w ostatnich tygodniach litewskie, łotewskie i estońskie wersje rosyjskich portali. Wykorzystując pandemię COVID-19, próbują osłabiać pozycję Sojuszu wśród mieszkańców krajów bałtyckich.

Wprowadzony do Kodeksu wyborczego w 2011 roku przepis o głosowaniu korespondencyjnym był kilkakrotnie zmieniany. Na argument, że dzięki tej formie "prawo wyborcze będzie bardziej przystępne dla obywateli", wysuwano tezę, że "dopuszcza manipulacje wyborcze, dosypywanie głosów do urn". Przeanalizowaliśmy, jak następowały te zmiany.

Naukowcy przedstawiają dowody na naturalne pochodzenie SARS-CoV-2 i podkreślają, że teorie o celowym bądź przypadkowym stworzeniu wirusa w laboratorium są mało prawdopodobne. Prawie trzech na dziesięciu Amerykanów uważa jednak, że wirus jest dziełem człowieka.

Policja, próbując ująć napastnika, potrąca go radiowozem. Popularne w sieci wideo, które ma ponad pół miliona wyświetleń, nie pochodzi jednak z Wielkiej Brytanii - jak twierdzą internauci. Wydarzenie to sfilmowano w Australii.

Zgodnie z treścią masowo rozpowszechnianych wiadomości, w sobotę i niedzielę nad Polskę miała dotrzeć "radioaktywna chmura ze wschodu" lub "radioaktywny pył znad Czarnobyla". Dodatkowo w sieci krąży filmik z jej rzekomą wizualizacją. Państwowa Agencja Atomistyki stanowczo zaprzecza, że istnieje jakiekolwiek zagrożenie. "Sytuacja radiacyjna pozostaje w normie" – uspokajają eksperci.

Mobilny dom wart 100 tysięcy dolarów czy koszyk produktów na czas epidemii. Takie nagrody oferowały w konkursach sieci fałszywych stron i grup na Facebooku. Tworzyli je ludzie z Kosowa, celując głównie w Amerykanów. Zaufanie tysięcy internautów zdobyli m.in. dzięki wpisom chwalącym amerykańską policję i wojsko. Motywacją do tworzenia fałszywych profili mogła być chęć zarobku na farmach fanów.

W przyjętym przez Sejm i skierowanym do podpisu prezydenta pakiecie antykryzysowym znalazł się jeden przepis, który zdaniem części prawników oznacza, że 10 maja wybory prezydenckie w lokalach wyborczych się nie odbędą. Głównie dlatego, że nie byłoby wtedy kart do głosowania.

W pierwszym dniu obowiązywania nakazu noszenia maseczek profil PiS Lubuskie na Twitterze opublikował zestawienie aktualnego zdjęcia Jarosława Kaczyńskiego w masce na twarzy i archiwalnego zdjęcia Donalda Tuska bez maski. Internauci szybko wykryli manipulację. Lokalne władze Prawa i Sprawiedliwości odcinają się od profilu i wskazują, że nie jest on autoryzowany przez PiS.

W okresie świątecznym w Polsce wykonywano codziennie mniej testów na koronawirusa niż wcześniej. Ministerstwo Zdrowia tłumaczyło, że podobnie było w innych krajach Europy. Oficjalne statystyki m.in. w Czechach, Wielkiej Brytanii czy Włoszech pokazują, że rzeczywiście raportowano mniej. Po świętach liczba wykonywanych testów rośnie. Zgodnie ze stanem na 16 kwietnia, w Polsce wykonano 4402 testy na 1 mln mieszkańców.

Polscy handlowcy chcą, by godziny zakupów dla seniorów były rano, po otwarciu sklepu. Tak jest w innych krajach dotkniętych epidemią, m.in. w USA, Wielkiej Brytanii czy Hiszpanii – sprawdził Konkret24. Jednym z podawanych powodów jest to, że rano sklepy są czystsze i lepiej zaopatrzone.

W Szwecji starzy lub ciężko chorzy na COVID-19 pacjenci nie mogą otrzymać pomocy lekarskiej; pacjenci powyżej 80. roku życia mogą nie zostać przyjęci na OIOM, a nawet z niego usunięci, by zwolnić miejsce - takie tezy krążą w polskim internecie. Powstały po upublicznieniu instrukcji ze sztokholmskiego szpitala, czytanej wybiórczo.

Nie ma zakazu nagrywania interweniujących policjantów, lecz trzeba przy tym pamiętać o kilku warunkach. Podobnie, chcąc opublikować takie nagranie. Nieprzestrzeganie zasad może sprowadzić kłopoty na autora wideo.

Polska strona na Facebooku opublikowała film, na którym widać ekipę mającą zdezynfekować klatkę schodową. Jeden z mężczyzn pozoruje mycie, drugi robi mu zdjęcia - po czym wychodzą. "Dezynfekcja klatek schodowych po olsztyńsku" - opisano wideo. Ale to ani nie Olsztyn, ani nie Polska - scenę nagrano w Moskwie.

"Głupota", "wyjątkowe tchórzostwo", "okrucieństwo" - komentowali w sieci internauci decyzję o tym, że Sejm w czasie pandemii zajmuje się projektem ustawy antyaborcyjnej. Kobiety zorganizowały strajk pod hasłem "Walczcie z wirusem, nie z kobietami". Jednak pomimo epidemii Sejm musi się teraz zająć tym projektem - to wynika z ustawy.

Na pokładzie największego transportowca świata przyleciało do Polski z Chin pięciokrotnie mniej sprzętu medycznego, niż zapowiadali m.in. wicepremier Jacek Sasin, PAP i TVP Info. Zamiast 400 ton, samolot przywiózł ok. 80 ton ładunku. Bo załadowanie 400 ton byłoby niemożliwe.

Czy na nowym 20-funtowym banknocie widać wieżę z nadajnikiem 5G i symbol koronawirusa? Tak twierdzi część internautów. Tymczasem to wizerunek latarni morskiej z Margate i widok klatki schodowej w galerii Tate Britain. Oba elementy są związane z angielskim malarzem Williamem Turnerem, którego wizerunek zdobi banknot.

Falę krytyki pod adresem Unii Europejskiej wywołały wpisy w mediach społecznościowych o tym, że Unia chce karać polski rząd za import sprzętu medycznego do walki z koronawirusem. Lecz reakcję Komisji Europejskiej wzbudził nie import, tylko ograniczenia eksportu leków i wyrobów medycznych - niezgodne z prawem UE. Od 2 kwietnia Polska już się częściowo z nich wycofała.

Sieć fałszywych profili na Bliskim Wschodzie w ramach dezinformacji stworzyła hasztag uderzający w premiera Libii i tak go wypromowała, że trafił do portali informacyjnych. Nazywa się to praniem hasztagu. Tę oraz inne techniki dezinformacji na Twitterze opisują badacze ze Stanford Internet Observatory.

Tarcza antykryzysowa 2.0 to nie tylko przepisy o pomocy dla firm dotkniętych epidemią. Wprowadza zmiany 62 ustaw. Zawiera np. przepisy umożliwiające zwalnianie urzędników Służby Cywilnej czy przeprowadzenie wyborów prezydenckich w sobotę 23 maja.

Na dostarczonych do PKW listach z podpisami poparcia dla kandydatów w wyborach prezydenckich jest informacja, że poparcie dotyczy wyborów zarządzonych na 10 maja. Czy w razie przesunięcia wyborów w wyniku ustawy o głosowaniu korespondencyjnym te listy będą nieważne? Zdaniem pytanych przez Konkret24 prawników - nie.

"Ratownicy medyczni poddani kwarantannie nie mają wynagrodzeń" - informuje krążący w sieci mem ze zdjęciem ministra zdrowia Łukasza Szumowskiego. To prawda, ale tylko częściowo. Zależy, czy ratownik jest zatrudniony na umowę o pracę, czy na kontrakcie.

Kilka tygodni na złożenie wniosku o chęci głosowania korespondencyjnego, podpisy świadków o zachowaniu tajności głosowania, możliwość wcześniejszego oddania głosu. Sprawdziliśmy, jak inne państwa zapewniają obywatelom w wyborach korespondencyjnych skorzystanie z prawa wyborczego, a także równość i powszechność wyborów.

Doktor Paweł Grzesiowski alarmował na Twitterze, że procent zakażonych koronawirusem pracowników służby zdrowia w Polsce to "jeden z najwyższych odsetków w Europie". Nie ma publicznych statystyk na ten temat w każdym kraju - sprawdziliśmy na podstawie dostępnych informacji, jak wygląda Polska na tle innych krajów.

Fakt, że rośnie procentowy udział pozytywnych wyników testów na koronawirusa wśród wszystkich wykonanych w Polsce może wskazywać, że zachorowań w populacji tak samo przybywa. Ale do analiz opartych na liczbie testów pozytywnych należy podchodzić ostrożnie. Szczególnie, gdy nie wiemy, kto i kiedy jest poddawany testom.

Nowe przepisy dotyczące głosowania korespondencyjnego w wyborach prezydenckich likwidują kontrolę nad oddawaniem głosu, grożą wykluczeniem pewnych grup wyborców, nie dają gwarancji, że oddany głos dotrze do komisji wyborczej. Pytani przez Konkret24 prawnicy punktują niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą nowe prawo.

Wbrew twierdzeniom posłów opozycji i internautów poseł PiS nie "zagłosował za kolegę" - wynika z informacji przekazanych przez Centrum Informacyjne Sejmu. I nie był to poseł - chodziło o wiceministra rozwoju. Broniący swojego polityka działacze Porozumienia twierdzą jednak, że w czwartym rzędzie rządowych ław, gdzie minister podszedł podczas głosowania, nie ma urządzeń do głosowania. To nie jest prawda.

Gruzja narusza granicę z Osetią Południową? Unia Europejska zostanie zlikwidowana? Włosi z wdzięczności grają na ulicach hymn Rosji? Unijny raport o światowej dezinformacji wokół koronawirusa pokazuje nowe wątki, jakie w ostatnich tygodniach pojawiły się w takich działaniach.

"Państwo polskie osiągnęło stan pełnej gotowości"; "Mamy poczucie bezpieczeństwa"; "Jesteśmy przygotowani niezależnie od skali". Sprawdzamy, co mówili rządzący i urzędnicy, zanim stwierdzono w Polsce pierwszy przypadek zakażenia koronawirusem.

W europejskich krajach trwa dyskusja o niewliczaniu do statystyk zgonów tych osób, które były zakażone koronawirusem, ale zmarły poza szpitalami. We Francji i Wielkiej Brytanii wprowadzono już zmiany, w Hiszpanii wszczęto postępowanie prokuratorskie po odkryciu ciał zmarłych w domach opieki.

Spółka P4 i BIG nie informowały o wpisie do rejestru długów, InPost nie pobierał dopłaty za dezynfekcję przesyłki, a Bank Millennium nie rozdawał po 900 zł nagrody. Internetowi oszuści tworzą kampanie nawiązujące do stanu epidemii - wykorzystują fałszywe witryny lub bramki płatnicze, podszywając się pod znane marki.