Ponad 160 tysięcy uczniów z Ukrainy, którzy uciekli przed wojną, chodzi już do szkół w Polsce. Ponad trzy czwarte z nich jest w podstawówkach. Wśród powiatów, w których ukraińskich dzieci uczy się najwięcej, przeważają duże miasta.

Ukraiński "profesor" krytykował na Twitterze polski rząd, chwalił opozycję i pisał o zabieraniu ukraińskich miast przez Polaków. Jak sprawdziliśmy, autor wpisów nie istnieje: fikcyjną tożsamość połączono ze zdjęciem ukraińskiego polityka.

Masakra w Buczy to fałsz, obrazy zwłok na ulicach zostały zainscenizowane - to przekaz rosyjskiej dezinformacji rozpowszechniany w kanałach internetowych. Dowodem mają być ujęcia, na których rzekomo widać, jak aktorzy udający ofiary poruszają się. To nieprawda, nic takiego na filmach z Buczy nie widać.

Przez ostatnie dwa lata na tych kontach na Twitterze robiono zasięgi propagandzie antyszczepionkowej - teraz ich właściciele robią to samo dla narracji antyukraińskiej i prorosyjskiej. Przedstawiamy naszą analizę tej zmiany i profile, na których ją widać.

Tekst lokalnego serwisu o rzekomo "ciężkiej sytuacji na oddziałach pediatrycznych we wrocławskich szpitalach", której powodem mają być dzieci z Ukrainy, wzbudził wiele negatywnych komentarzy w sieci. Według naszych ustaleń przekazuje nieprawdę. Wyjaśniamy, dlaczego nie jest wiarygodny.

Najpierw miała "wcielić się w rolę" ciężarnej kobiety w szpitalu w Mariupolu, potem miała wystąpić w ukraińskiej "inscenizacji wojennej" - a teraz w rozpowszechnianym nagraniu ma zaprzeczać, że szpital został ostrzelany przez lotnictwo. Opisujemy, jak ukraińska blogerka Marianna po raz trzeci została wykorzystana w rosyjskiej akcji dezinformacyjnej.

Poseł Marcin Kierwiński stwierdził w radiowej dyskusji, że od objęcia rządów przez PiS wzrosła zależność Polski od importu surowców energetycznych. Sprawdziliśmy.

Według PiS nie można skonfiskować rosyjskich majątków w Polsce bez zmiany Konstytucji RP. Ale prawnicy wskazują inne rozwiązania - jak specustawa czy zastosowanie odpowiednich zapisów Kodeksu karnego.

Informacja ostrzegająca przed rzekomym zagrożeniem promieniowaniem znad Czarnobyla rozsyłana jest masowo w polskim internecie. Przestrzegamy przed jej rozpowszechnianiem - to fake news. Celem takiej dezinformacji jest wzbudzanie strachu w społeczeństwie.

Komputerowy montaż pokazujący kobietę z wózkiem na tle zrujnowanego miasta jest rozpowszechniany na prorosyjskich kontach jako dowód, że telewizje manipulują obrazami z wojny w Ukrainie. Ale to nagranie powstało dużo wcześniej.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Fact-Checkingu, który przypada 2 kwietnia, przygotowaliśmy dla Was poradnik, jak nie dać się wciągnąć w wojnę dezinformacyjną – czyli nie powielać fałszywych narracji. Bo słowo i obraz w internecie stały się teraz wyjątkowo niebezpiecznymi narzędziami.

Nagranie wagonu zdewastowanego przez pasażerów, które krąży teraz w sieci, wykorzystano do stworzenia kolejnego fałszywego przekazu na temat Ukraińców. Wyjaśniamy, kto stoi za zniszczeniami.

W Planetarium Wenus w Zielonej Górze rozdzwoniły się telefony i odbierano krytyczne maile po tym, gdy na facebookowym koncie byłego kandydata PiS na posła pojawiła się informacja, że seanse w planetarium są tylko po ukraińsku, a Polacy dostają słuchawki z tłumaczeniem. To nie jest prawda. Kierownik placówki wyjaśnia Konkret24, dlaczego.

Włochy, Francja i inni konfiskują majątki, tylko Polska nie może - irytują się internauci, gdy media donoszą o kolejnych zajętych jachtach, willach i kontach bankowych. No właśnie: czy konfiskują?

Złośliwe komentarze pod adresem uchodźców z Ukrainy wzbudza w polskim i zagranicznym internecie film, który ma rzekomo pokazywać uchodźczynię zatrzymaną we Francji za posługiwanie się fałszywym dokumentem. Lecz to nagranie nie ma nic wspólnego z Ukrainą i uchodźcami.

Polski rząd zapowiada zakaz importu węgla z Rosji i nawołuje do tego inne kraje Unii Europejskiej. Ale wiceszef MSZ dyskusję o tym, jak dużo Rosja zarabia na eksporcie węgla do UE, określa "suflowaną z zagranicy". Sprzedaż którego surowca do UE daje więc Rosji największe dochody?

Wielu użytkowników polskiego Twittera chwali słowackich parlamentarzystów po obejrzeniu nagrania, na którym widać, jak dwóch z nich znieważa flagę Ukrainy. Do incydentu doszło jednak przed wojną - a film jest teraz wykorzystywany do wzbudzania nastrojów antyukraińskich.

"Kampania fake news przeciwko Rosji" - tak komentują internauci rozpowszechnianą w sieci informację, jakoby stacja CNN zmanipulowała relację ze Lwowa, nadając tak naprawdę z kanadyjskiego Edmonton. To nie jest prawda. Fałszywy przekaz uderzający w CNN jest częścią prokremlowskiej dezinformacji.

Prezydent Ukrainy śpiewający "Imagine" - tak opisane w YouTube nagranie i towarzysząca temu symbolika spowodowały, że wideo jest masowo udostępniane w mediach społecznościowych. Tylko że słynny utwór Johna Lennona śpiewa ktoś inny.

Prawie cztery miliony – na tyle szacuje się liczbę ukraińskich uchodźców, którzy od początku rosyjskiej inwazji opuścili swój kraj. Choć wojna trwa niewiele ponad miesiąc, już wywołała największy kryzys humanitarny w Europie i piąty na świecie pod względem wielkości w ostatnim półwieczu.

"Ruscy prędzej siebie są w stanie pokonać, niźli przeciwnika" - napisał jeden z internautów, komentując popularny w sieci film, na którym widać, jak mężczyźni rozładowują pociski i nagle następuje wybuch. Jednak film został przerobiony i na pewno nie pochodzi z trwającej wojny w Ukrainie.

Setki tysięcy odtworzeń w mediach społecznościowych ma nagranie z rzekomego otwarcia pierwszej restauracji Wujaszek Wania w Rosji w miejscu dotychczasowego lokalu McDonald's. Lecz ani nowa sieć jeszcze nie ruszyła, ani film nie jest prawdziwy.

Krążące w sieci nagranie z programu kabaretowego, w którym Władimir Putin rzekomo śmieje się z żartu, jaki na jego temat powiedział Wołodymyr Zełenski, wywołało liczne komentarze i pytania, czy jest prawdziwe. Wyjaśniamy.

Niedowierzanie i kpiny wśród internautów wywołuje zdjęcie rosyjskiego żołnierza z bronią pochodzącą z czasów drugiej wojny światowej opisane, że to "potężna rosyjska armia". Sprawdziliśmy – zdjęcie jest aktualne, ale żołnierz nie jest z rosyjskiej armii.

Wielu użytkowników Twittera i Facebooka uwierzyło, że film pokazujący helikoptery zestrzeliwane przez obronę przeciwlotniczą to obraz trwających walk w Ukrainie. Tymczasem to wirtualna rzeczywistość.

Rosyjska dezinformacja ponownie wykorzystuje ciężarną kobietę ze zbombardowanego szpitala w Mariupolu do negowania dokonanej tam zbrodni - szerzy przekaz, że kobieta, która "umarła na propagandowym filmiku po zbombardowaniu szpitala", teraz "jest częścią nowego filmu propagandowego". Oto jak rozpowszechniana jest ta fałszywa narracja.

Prawie 1500 przeanalizowanych profili, ponad 400 zgłoszonych jako szerzące dezinformację - to efekt pierwszego miesiąca akcji #WłączWeryfikację prowadzonej przez NASK. Jednak liczba zablokowanych kont jest znikoma.

Przed wybuchem wojny w Ukrainie w tekstach na tej stronie czytaliśmy, że szczepionki na COVID-19 to syf, a Ministerstwo Zdrowia to Ministerstwo Propagandy Covidowej. Teraz witryna Kancelarii Lega Artis publikuje teksty straszące przed uchodźcami z Ukrainy "żyjącymi na rachunek Polaków". Ostrzegamy przed korzystaniem z tych artykułów.

Internauci w Polsce i za granicą rozpowszechniają w ostatnich dniach wiadomość, że walczący w Ukrainie kanadyjski snajper Wali zginął "zaledwie 20 minut po wejściu do akcji w Mariupolu". To nieprawda - o czym zaświadczył sam Wali.

Opozycja i organizacje pozarządowe ostrzegają: poprawka PiS w tak zwanej ustawie o pomnikach umożliwi premierowi przekazywanie publicznych pieniędzy organizacjom pozarządowym kiedy zechce i którym zechce. Choć dzisiaj Senat ustawę odrzucił - wróci ona do Sejmu i to on zdecyduje o jej losie.