W mediach społecznościowych rozsyłane są posty, które sugerują, że szczepienie przeciw COVID-19 zwiększa ryzyko zachorowania na tę chorobę o 300 proc. Dowodem ma być dokument amerykańskiej agencji rządowej FDA. Tylko że został fałszywie zinterpretowany - a potem to wykorzystano do manipulacji. Wyjaśniamy.

30 października minie rok, gdy prezydent Andrzej Duda skierował do Sejmu projekt zmiany ustawy antyaborcyjnej. Do dziś nie rozpoczęto nad nim prac. Według posła Artura Dziambora "to pierwsza w historii Polski ustawa prezydenta, której nie wpuszczono pod obrady Sejmu". Sprawdziliśmy.

Minister edukacji przekonuje, że rodziny z dziećmi, które nielegalnie przekroczyły granicę polsko-białoruską, "są zaopiekowane tak, jak tego wymagają standardy państwa cywilizowanego". Z informacji Straży Granicznej nie do końca to wynika. Przedstawicielka organizacji pomagającej migrantom: "nasze doświadczenie pokazuje coś zupełnie odwrotnego".

"Wypuszczają jakąś substancje, usypiają laski, wywożą do lasu" - takie informacje o kierowcach obcych narodowości, którzy pracują w firmach przewozowych obsługiwanych przez aplikacje, krążą w mediach społecznościowych. Policja dementuje te przekazy, a jedna z wymienianych firm apeluje "o niestygmatyzowanie osób ze względu na narodowość".

Opłata od "małpek", podatek cukrowy, opłata mocowa, podatek handlowy... - posłanka Urszula Pasławska stwierdziła, że od stycznia tego roku wprowadzono lub podwyższono 17 podatków. Zapytana przez Konkret24, skorygowała tę liczbę do 15. Jak sprawdziliśmy, nie w każdym przypadku ma rację. Znaleźliśmy ponadto inne opłaty, których stawki wzrosły w tym roku.

"Widok marzenie" - komentowali internauci fotografię pokazującą rzekomo reklamy PiS i Jarosława Kaczyńskiego wyświetlane na Times Square. Jednak prezes i jego partia nie dołączyli do polskich artystów, którzy się reklamowali na tym słynnym nowojorskim placu. Zdjęcie jest fotomontażem.

"Łzy szczęścia napłynęły mi do oczu" - brzmi jeden z komentarzy pod adresem dzielnego strażaka, który dzięki reanimacji uratował życie ofierze pożaru. Internauci rozsyłający nagranie z taką sceną są zachwyceni jego postawą. Lecz ów strażak to prawdopodobnie aktor.

"Ile warty jest taki fact-checking" – napisał na Twitterze wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński, krytykując nasz tekst o narracji PiS budowanej wokół ostatniego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Lecz w swoich tweetach minister ominął sedno naszego tekstu. Prawnicy tłumaczą, dlaczego napisaliśmy prawdę.

Kreowanie polityki kosmicznej - to jedno z nowych zadań wiceminister Olgi Semeniuk, która została przewodniczącą Rady Polskiej Agencji Kosmicznej. Ta nominacja wywołała falę pytań o kompetencje wiceminister i dlaczego otrzymała takie stanowisko. Tłumaczymy, czym jest Rada Polskiej Agencji Kosmicznej i skąd pochodzą jej członkowie.

Papież Franciszek całuje ręce Rockefellera, Kissingera i Rothschilda - wideo z taką informacją publikowane jest na YouTubie, TikToku, Facebooku, Twitterze. W komentarzach są nawiązania do teorii spiskowych o tym, "kto rządzi światem" i do tezy o plandemii. Tylko że na filmie nie ma żadnego z trzech wymienionych panów.

Unia Europejska nie traktuje wszystkich państw jednakowo, jest "apodyktyczna wobec tylko niektórych krajów, głównie ze Wschodniej Europy" - uważa europoseł PiS Ryszard Legutko. Przeanalizowaliśmy liczbę wezwań Komisji Europejskiej do zaprzestania naruszeń unijnego prawa oraz liczbę spraw o naruszenie unijnego prawa zgłoszone do TSUE - wnioski nie potwierdzają tezy europosła.

Ponad trzy miliony wyświetleń na YouTube oraz różne wersje krążące na Facebooku ma nagranie, na którym była pracownica koncernu Pfizer rzekomo ujawnia, że w produkcji szczepionek na COVID-19 firma wykorzystała ludzkie linie komórkowe. Nie pokazuje na to żadnych dowodów, ale fałszywy przekaz zbudowany na jej wystąpieniu krąży w sieci.

Radosław Fogiel uważa, że Unia Europejska nie ma flagi, bo "flaga jest przynależna suwerennym bytom państwowym". Lecz Unia flagę ma, choć nie mówią o niej unijne przepisy. Ponadto flagi mają nie tylko państwa, choć różni je stopień prawnej ochrony.

Od początku pandemii do września tego roku w Polsce odnotowano ponad 140 tysięcy nadmiarowych zgonów. W zestawieniu krajów Europy, publikowanym przez Eurostat, Polska ma największy średni odsetek nadmiarowych zgonów od początku pandemii do sierpnia tego roku.

Z porównania danych wynika, że w województwach z najwyższym wskaźnikiem zaszczepienia jest mniej zgonów z COVID-19 niż w tych, gdzie odsetek zaszczepionych jest najniższy - i odwrotnie. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

"Niemcy mają czelność pouczać Polaków w PE" - brzmiał jeden z komentarzy do popularnego teraz w sieci filmu, na którym ma być widać 10-letnią dziewczynkę pobitą do nieprzytomności przez niemieckich policjantów. Oburzeni internauci w komentarzach do nagrania nawiązują do debaty w Parlamencie Europejskim, podczas której niemieccy politycy krytykowali polski rząd. Sprawdziliśmy, co faktycznie pokazuje rozpowszechniany film.

Konfederacja publikuje wykres, z którego wynika, że Polska jest na 21. miejscu w Europie pod względem tego, ile benzyny możemy kupić za średnią pensję. Jak sprawdziliśmy, nie jest to wiarygodne porównanie. Natomiast da się policzyć, jak z miesiąca na miesiąc zmieniała się ilość benzyny, którą można było kupić za średnią pensję w Polsce.

Najnowsze dane o inflacji w krajach Unii Europejskiej zaprzeczają temu, co mówił wiceminister kultury Jarosław Sellin: że inflacja w Polsce jest taka sama jak w Niemczech i niższa niż w krajach sąsiednich. Co do Niemiec - w tym roku nigdy nie była taka sama. Co do innych naszych sąsiadów - u niektórych jest niższa.

Jarosław Kaczyński przekonywał w RMF FM, że dziennikarze nie powinni być wpuszczani w rejon stanu wyjątkowego na granicy polsko-białoruskiej. Jako argument podał klęskę Stanów Zjednoczonych w Wietnamie: według niego przegrały, bo "bardzo blisko pierwszej linii byli dziennikarze". Poszliśmy śladem rozumowania prezesa PiS.

"Przez tę publikację straciłem wieloletnich przyjaciół" - informuje Konkret24 artysta fotografik Krzysztof Pruszkowski, którego na rozpowszechnianym w internecie zdjęciu podpisano jako mordercę księdza Jerzego Popiełuszki. Już kiedyś wyjaśniał, że to fake news - po czterech latach zdjęcie z fałszywym podpisem znowu jest rozsyłane.

W ciągu roku przybyło w Polsce prawie 100 tys. dzieci żyjących w skrajnym ubóstwie. Potwierdza to opinię posłanki Barbary Nowackiej, że "wskaźnik dzieci żyjących poniżej granicy ubóstwa wzrósł". Zasięg ubóstwa skrajnego ogółem w Polsce także wzrósł.

Mimo coraz większej liczby zakażeń COVID-19 od początku września w Polsce liczba testów na koronawirusa prawie nie rośnie. Rok temu, gdy przybywało wykrytych zakażeń, liczba testów też rosła. Konkret24 zapytał ekspertów, dlaczego tej jesieni jest inaczej i czy należy się niepokoić.

Dochody 12 dużych miast mają w 2022 roku wzrosnąć od 9,6 do nawet 165,5 miliona złotych, stanie się tak dzięki programowi Polski Ład - poinformował rzecznik rządu Piotr Mueller, prezentując dane na wykresie. Przedstawiciele miast tłumaczą Konkret24, czego na tym wykresie nie widać.

Wirus SARS-CoV-2 nie został do tej pory wyizolowany - ten fałszywy przekaz systematycznie wraca w internetowych dyskusjach jako argument przeciwko szczepieniom na COVID-19 bądź dowód na nieskuteczność testów stwierdzających zakażenie. W ostatnich dniach znów krąży w sieci.

Stare drzewa nie pochłaniają dwutlenku węgla, a w dodatku zabierają tlen, dlatego trzeba je wycinać - ten punkt widzenia forsuje jedna z posłanek PiS. Pytani przez Konkret24 naukowcy tłumaczą, dlaczego to fałszywe twierdzenie i czym skutkuje wycinanie starych drzew.

Internauci żartują ze zdjęcia mającego przedstawiać Marilyna Mansona - wokalista wygląda na nim bardziej jak starsza kobieta niż mężczyzna. Fotografia, która stała się ostatnio ogromnie popularna w światowym internecie, nie jest jednak autentyczna.

"Patodeweloperki część 2137", "Strefa Gazy wygląda coraz lepiej" - tak internauci komentują rozsyłane w sieci zdjęcie bujawki dla dzieci, która ma być jedynym urządzeniem na placu zabaw na lubelskim osiedlu. Fotografia nie pokazuje jednak całego placu.

Tweety wiceministra Jacka Sasina, w których chwalił PGNiG za to, że "chroni Polaków przed drastycznymi podwyżkami cen gazu", wywołały oburzenie internautów. Publikowali pisma o podwyżkach cen, jakie dostali już od tej firmy. Sprawdziliśmy, czy i ile razy PGNiG zmieniło w tym roku ceny gazu.

"Mniej więcej trzysta" osób ma już zatrudniać spółka Centralny Port Komunikacyjny. Tylko w 2020 roku przybyło prawie 160 pracowników. Średnie zarobki w firmie można szacować na 11 tysięcy złotych brutto. Prezesi CPK zarabiają cztery razy więcej.

Prawie 34 tysiące osób zmarło w Polsce we wrześniu - był to pierwszy miesiąc od maja, gdy liczba zgonów znowu wzrosła. Jednocześnie wzrósł odsetek zgonów z COVID-19 wśród wszystkich odnotowanych.