Nagłe zasłabnięcie na wizji prezentera brazylijskiej TV Alterosa - który wcześniej pochwalił się przyjęciem trzeciej dawki szczepionki na COVID-19 - internauci natychmiast wykorzystali do rozpowszechniania fałszywych informacji. Stacja podała ustalenia lekarzy, że "związek ze szczepionką został wykluczony".

Popularny w mediach społecznościowych film pokazujący, jak "Chiny wystrzeliwują sztuczne słońce", to przykład manipulacji powstałej z połączenia prawdziwej informacji z prawdziwym nagraniem, tylko że z innego zdarzenia.

Już nie tylko Donald Tusk, Rosja i Unia Europejska są odpowiedzialni za podwyżki cen energii - zdaniem ministra Piotra Naimskiego winien jest też wiatr, którego w Europie "jest statystycznie mniej". Jak sprawdziliśmy, tezy pełnomocnika rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej nie mają pokrycia w danych.

Ewentualna choroba COVID-19 prezesa Telewizji Polskiej Jacka Kurskiego i jego wyjazd do Paryża jest tematem mediów od trzech tygodni. Z tym że nie chodzi o przebieg choroby, lecz o zastosowanie wobec szefa TVP procedur, na które zwykły pacjent raczej liczyć nie może - i co do których eksperci, z którymi rozmawialiśmy, nie znajdują podstaw prawnych.

Straszenie przed szczepieniem dzieci na COVID-19 - taki jest cel przekaz plakatu i internetowej grafiki rozpowszechnianej przez ugrupowanie o nazwie Polskie Stowarzyszenie Niezależnych Lekarzy i Naukowców. Przedstawione na ilustracjach tezy to manipulacja.

Nie będziemy w stanie wychwycić prawdziwej liczby nowych zakażeń w Polsce, jeśli nie będzie wykonywane więcej testów - ostrzegają eksperci przed nadchodzącą piątą falą pandemii. Resort zdrowia obiecuje, że w razie potrzeby liczba testów wzrośnie. Dane dla Europy pokazują, że Polska wciąż jest pod tym względem na szarym końcu.

"Jakoś cisza o niej zapadła" - napisał o dziurze ozonowej jeden z internautów. Dyskusję na ten temat w sieci wywołał użytkownik Twittera, który zapytał, czy "ktoś wie, co się stało z dziurą ozonową?". Wiemy i wyjaśniamy.

"Zaloguj się swoim szczepionkowym ID" - taka informacja miała się pojawić na stronie logowania do Facebooka. To fałszywka.

Minister Zdrowia uspokaja, że jeszcze nie obserwujemy eskalacji pandemii z powodu wariantu omikron. By ją jednak wychwycić, trzeba badać odpowiednią liczbę próbek pozytywnych. Sprawdziliśmy, jak to wygląda w Polsce, a jak w innych krajach Europy.

W 2021 roku we wszystkich województwach zmarło więcej osób niż rok wcześniej - w sześciu wzrost liczby zgonów przekroczył 10 procent. Najwyższy był w dwóch wschodnich. W trzech województwach osoby zmarłe na COVID-19 stanowiły ponad 15 proc.

W ciągu ostatniego tygodnia średnia siedmiodniowa liczba zakażeń na 100 tysięcy mieszkańców nadal rosła w ośmiu województwach. Najwięcej w Małopolskiem, Mazowieckiem, Podkarpackiem i Lubelskiem. Szczególnie niepokoją dane z Małopolski.

W 2021 roku zmarło w Polsce 520 921 osób - o ponad 41 tysięcy więcej niż w 2020. Grudzień był najtragiczniejszym miesiącem roku: w trzech województwach zmarło o ponad 20 procent więcej mieszkańców niż przed rokiem, a w jednym aż o ponad 40 procent więcej.

Zdjęcie wzięte z facebookowej relacji o tym, co się dzieje przy granicy z Białorusią, na Twitterze zyskało drugie życie - ale z innym przekazem. Wojskowy pojazd na skraju drogi jest zdaniem twitterowicza dowodem, że polscy żołnierze "rozbili rosomaka na drzewie". A oto jak było naprawdę.

Polscy internauci publikują w sieci film przedstawiający martwą dziewczynkę w szpitalu, twierdząc, że zmarła w wyniku szczepienia na COVID-19. Autor nagrania jest oburzony, że tak wykorzystuje się tragedię jego narodu - bo film nie dotyczy pandemii.

Teza o "degradacji układu odpornościowego" po szczepieniu przeciw COVID-19 znowu krąży w internecie - tym razem takie zjawisko mieli "odkryć niemieccy badacze". To fake news. Powstał z manipulacji danymi przez autora tekstu jednego z serwisów.

Niektórzy piszą, że chodzi o 55 lat - inni, że aż o 75 lat. Na tak długo koncern Pfizer chce rzekomo utajnić dokumenty z badań nad swoją szczepionką przeciw COVID-19. Lecz ten krążący w sieci przekaz jest fałszywy. Wyjaśniamy, na jakiej podstawie powstał.

Zdaniem ekspertów, można "zaszczepić" ludzi przed uleganiem dezinformacji. Taką rolę pełnią działające już w Niemczech centra wspierające walkę z fałszywymi teoriami na temat pandemii COVID-19.

Prokurator Katarzyna Kwiatkowska stwierdziła, że w Polsce z roku na rok służby składają coraz więcej wniosków o zastosowanie wobec obywateli kontroli operacyjnej - podsłuchów, sprawdzania SMS-ów czy maili. Sprawdziliśmy, w których latach takich wniosków przybywało.

Dwa serwisy internetowe napisały w tytułach, że Japonia wycofała się z obowiązku szczepień, lecz w tekstach tego w ogóle nie wyjaśniły. Wystarczyło to jednak do stworzenia fałszywego przekazu rozpowszechnianego teraz w mediach społecznościowych.

Informacja, jakoby testy PCR nie rozróżniały wirusa grypy od SARS-CoV-2 i dlatego zostały wycofane przez amerykańską agencję, znowu krąży w sieci. Tezę tę nagłośniła też Konfederacja Korony Polskiej na styczniowej konferencji. Wyjaśniamy, na czym polega manipulacja w tym przekazie.

"To się w głowie nie mieści!"- brzmiał jeden z wielu komentarzy pełnych oburzenia, jakie pisali internauci pod rozsyłanym w sieci zdjęciem. Ma rzekomo przedstawiać zabawkę o nazwie "Ukrzyżuj sam Chrystusa", którą można kupić w niemieckich sklepach. Nie jest to prawdą. Wyjaśniamy, co pokazuje ta fotografia.

Europoseł Lewicy Robert Biedroń stwierdził w radiowej dyskusji, że w Polsce "mamy najszybciej rosnące" i jedne z najwyższych cen energii w Europie. Dane Eurostatu pierwszą tezę potwierdzają, jeśli chodzi o ostatnie lata, lecz drugiej - nie.

W dyskusji z wiceministrem Marcinem Horałą posłanka Polski 2050 Paulina Hennig-Kloska stwierdziła, że w Polsce nie było "żadnego postępu przez sześć lat" w zmniejszaniu udziału energii produkowanej z węgla. Dane pokazują co innego - lecz w tym wypadku na liczby trzeba patrzeć nieco inaczej.

Na pierwszym tegorocznym posiedzeniu Senatu ma powstać komisja nadzwyczajna do wyjaśnienia inwigilacji systemem Pegasus. Czy taka senacka komisja ma jakieś nadzwyczajne uprawnienia? Sprawdziliśmy.

Średnia siedmiodniowa liczba zakażeń w przeliczeniu na 100 tysięcy mieszkańców, która spadała, znowu rośnie we wszystkich województwach - w czterech szczególnie. Najbliższe tygodnie pokażą, czy to tylko efekt świąt, czy początek kolejnej fali.

Szymon Hołownia nie rozumie, czym jest demokracja - twierdzą internauci, a na dowód rozsyłają grafikę z rzekomą wypowiedzią lidera ruchu Polska 2050 o wieszaniu krzyża w szkołach. Sprawdziliśmy, co naprawdę mówił Hołownia.

Na stronie austriackiego parlamentu pojawiła się informacja dowodząca szkodliwości szczepień przeciw COVID-19 - ten przekaz rozpowszechniają użytkownicy TikToka, Facebooka i Twittera. Jednak nie jest to oficjalna informacja rządu, tylko opinia obywatela, w dodatku wynikająca ze złej interpretacji brytyjskiego raportu.

Obniżenie budżetu Agencji Wywiadu w 2022 roku wywołało w sieci dyskusję, czy aby "w obecnej sytuacji geopolitycznej" takie służby jak Agencja Wywiadu, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy Służba Wywiadu Wojskowego nie powinny "być mocno wspierane". Sprawdziliśmy, jak wyglądały wydatki budżetowe na służby w ostatnich latach - generalnie wielkich cięć nie widać.

Dużo emocji na Twitterze wywołała dyskusja o pierogach ruskich. Jednak nie o smaku potrawy, tylko pochodzeniu jej nazwy. Zapytaliśmy więc ekspertów.

Manipulacje na temat skutków szczepień na COVID-19, nieweryfikowalne tezy dotyczące przyszłości, akcje stowarzyszeń "niezależnych" naukowców i lekarzy - to niektóre trendy w dezinformacji 2021 roku. Szczególnie jednak niepokoi przekraczanie kolejnych granic etycznych w infodemii. Również Kreml przekraczał kolejne "czerwone linie".