Przekaz z anglojęzycznego portalu, jakoby rząd Wielkiej Brytanii przyznał, że dzieci zaszczepione na COVID-19 są o 4423 procent bardziej narażone na śmierć niż nieszczepione, rozchodzi się też w polskim internecie. To nieprawda: wyliczenia podane w tekście są błędne i polegają na manipulacji danymi. Wyjaśniamy.

Politycy Zjednoczonej Prawicy twierdzą, że minister środowiska Brandenburgii Axel Vogel na konferencji w Szczecinie zaprzeczył, że wcześniej mówił o zawartości rtęci w Odrze. Lecz niemiecki minister nie zaprzeczył - po prostu nie takie pytanie usłyszał, a politycy Zjednoczonej Prawicy to wykorzystali do swojej narracji.

Jako "tanią podróbkę Hitlera" komentują internauci porównanie zdjęcia Ołeny i Wołodymyra Zełenskich ze zdjęciem Adolfa Hitlera i Ewy Braun - oba miał rzekomo opublikować magazyn "Vogue". To nieprawda. Grafikę wypromowała w sieci znana rosyjska propagandystka. Ekspert od dezinformacji tłumaczy: - Tu nie ma przypadków.

Użytkownicy Facebooka, Twittera i Wykopu rozsyłają zdjęcie martwego bociana, który miał paść ofiarą katastrofy ekologicznej w Odrze. Sprawdziliśmy, skąd jest ta fotografia.

Premier Mateusz Morawiecki zarzucił Senatowi, że "przetrzymuje bardzo często ustawy" i "opóźnia prace" Sejmu. Przeanalizowaliśmy tryb prac Senatu nad ponad 200 ustawami Sejmu w tej kadencji parlamentu - teza premiera się nie potwierdza.

Wiceminister Grzegorz Witkowski podczas konferencji prasowej nad Odrą zarzucił prezydent Gdańska Aleksandrze Dulkiewicz, że sprzedała miejskie przedsiębiorstwo wodociągowe francuskiemu inwestorowi, a po awarii przepompowni ścieków nikt nie poniósł odpowiedzialności. Obie tezy są nieprawdziwe. Prezydent Dulkiewicz nie tylko nie sprzedała spółki Francuzom, lecz za jej kadencji miasto odkupiło od nich wszystkie udziały.

"Chwyty marketingowe", "manipulacja umysłem" - tak internauci komentują krążące szeroko w internecie zestawienie dwóch telewizyjnych map prognoz pogody, zarzucając manipulację kolorami i temperaturami. Ma to być dowód, że media nakręcają strach przed globalnym ociepleniem, którego nie ma. Wyjaśniamy, z czego wynikają te kolory map.

Emerytowani żołnierze chińskich sił specjalnych mieli przybyć do Donbasu, by walczyć z Ukrainą po stronie Rosji - taki przekaz, ilustrowany zdjęciem mężczyzn w mundurach, krąży w polskim i zagranicznym internecie. Lecz choć fotografia jest z tego roku, powstała przy innej okazji i z innymi Chińczykami.

Według przekazu rozpowszechnianego na Twitterze dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia Tedros Adhanom Ghebreyesus miał unikać odpowiedzi na pytanie, czy jest zaszczepiony na COVID-19 - a nawet przyznać, że się nie zaszczepił. Sugestie internautów są nieprawdziwe. Wyjaśniamy.

Internauci rozpowszechniają informację, którą rzekomo miała podać stacja CNN, że "Rosjanie zbadają DNA skazanej amerykańskiej koszykarki", by zbadać jej płeć i wtedy zdecydować, do jakiego wysłać ją więzienia. Nie ma to dowodów, a kadr z logo CNN jest fotomontażem.

Na Twitterze, Facebooku i TikToku rozpowszechniana jest informacja, jakoby aktorka Barbara Kurdej-Szatan została nominowana do nagrody "Osobowość roku" na Białorusi. To nieprawda.

Według resortu zdrowia jesteśmy w szczycie zachorowań kolejnej fali pandemii - widać to w danych. Prawie w każdym województwie, z wyjątkiem lubuskiego, średnia siedmiodniowa liczba zakażeń na 100 tysięcy mieszkańców znowu wzrosła tydzień do tygodnia. W województwie podlaskim najbardziej.

"Dlaczego nikt tych szmat nie zdejmie?", "gdzie są mieszkańcy tej miejscowości?" - pytają oburzeni internauci, komentując zdjęcie pomnika 1 Armii Wojska Polskiego, przy którym mają powiewać flagi ukraińskich nacjonalistów. Jednak choć flagi są rzeczywiście czerwono-czarne, nie mają nic wspólnego z banderowcami.

Rosyjski haker miał dotrzeć do bazy danych osób zaszczepionych na COVID-19 szczepionką Sputnik V i pozyskać informacje o nich - taki przekaz krąży w mediach społecznościowych, a na dowód rozsyłany jest film. Nagranie jest jednak "żartem informatyków", a cała historia zmyślona.

W mediach społecznościowych znowu krąży przekaz, jakoby sędzia Igor Tuleya miał przyznać 264 tysiące złotych odszkodowania gangsterowi Ryszardowi Boguckiemu za to, że "w celi było duszno". Przypominamy, jak było naprawdę.

Internauci żartami komentują ostatnie wypowiedzi europosłanki Anny Zalewskiej o tym, jak kraje Europy Zachodniej nakazują oszczędzać energię. Mówiła między innymi o Hiszpanii, gdzie "będą karać, jeśli ktoś będzie miał włączony klimatyzator poniżej 27 stopni". Sprawdziliśmy, o jakie przepisy chodzi i kogo te kary mają dotyczyć.

Politycy opozycji mówią o "krzywdzie, jaką obecna władza robi Polsce" i podają jako dowód "leżące na stole w Brukseli 200 miliardów złotych, które można wziąć od razu". Chodzi im o środki z Krajowego Planu Odbudowy, które wciąż są dla Polski zablokowane. Lecz z samego KPO nam tyle nie przysługuje.

"Włoscy rolnicy też zaczęli swoje protesty" - informują internauci, komentując rozpowszechniany w sieci film pokazujący kilkaset traktorów na ulicy. Ma to być protest rolników w Piemoncie. Nagranie powstało jednak w innych okolicznościach.

Tysiące odtworzeń w mediach społecznościowych ma wideo, na którym rzekomo widać, co się dzieje w organizmie człowieka po przyjęciu szczepionki na COVID-19: że na znajdujący się w niej grafen działają fale 5G. Tylko że nagranie nie pokazuje ani cząsteczek grafenu, ani działania 5G, a samej obecności grafenu w szczepionkach do dziś nie udowodniono.

O "dewaluacji władzy" i "demoralizacji zachowań" piszą internauci, komentując rozsyłaną na Twitterze informację, że kilkoro prezydentów największych miast - tych wspieranych przez PO - nie zważając na kryzys, podniosło sobie pensje. To fałszywa teza. Wyjaśniamy, na czym polega manipulacja.

PKN Orlen opublikował na swojej stronie tekst "Fakty i mity o cenach paliw", w którym przedstawił publicznie wygłaszane opinie na jego temat jako nieprawdziwe. Lecz nie wszystkie można za takie uznać. Eksperci tłumaczą dlaczego.

Ponad trzy miliony wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie pokazujące sceny atakowania motocyklistów przez kierowców samochodów. Krąży w sieci z informacją, jakoby brazylijski rząd miał pozwolić obywatelom zabijać członków gangów motocyklowych. Nie ma na to żadnych dowodów, a filmik jest zbitką nagrań pokazywanych wcześniej przy różnych okazjach.

Napięcie na kosowsko-serbskiej granicy spowodowało, że w sieci pojawiają się przekazy mające wzbudzać nastroje antykosowskie - na przykład dotyczące obecności zachodnich wojsk w tym kraju. W dyskusjach przewija się teza, że właśnie w Kosowie jest "największa zagraniczna baza wojsk NATO". To nieprawda.

Oprócz postów oferujących zakup "akcji" PKN Orlen, w mediach społecznościowych krąży też informacja, jakoby koncern planował rozpocząć sprzedaż cukru na swoich stacjach paliwowych. Pierwszy rodzaj postów to oszustwo i próba wyłudzenia pieniędzy; druga informacja to fake news.

Według prezesa PKN Orlen Daniela Obajtka w węgierskim koncernie MOL Group jest "20 procent polskiego akcjonariatu". Jednak według danych samej firmy polskiego kapitału jest tam mniej. Wyjaśniamy, gdzie leży błąd.

Doniesienia o rzekomym aresztowaniu przez Interpol sekretarza generalnego Światowej Organizacji Zdrowia nie są prawdziwe. To przykład, jak satyrę wykorzystano do dezinformacji.

Rozsyłana w mediach społecznościowych informacja, że w akademikach Politechniki Śląskiej pierwszeństwo będą mieli studenci pierwszego roku i z zagranicy, stała się podstawą do fałszywego przekazu: "akademiki nie dla Polaków", "Ukraińcy ważniejsi". Do sprawy odniosła się już uczelnia.

Przekaz krążący na Twitterze, jakoby za rządów PO-PSL sprzedano za niewielką kwotę radomskie zakłady produkujące broń i maszyny do szycia, zwolniono ludzi, po czym ponownie sprzedano fabrykę za 37 milionów złotych, przypomina dowcip o Radiu Erewań. Co innego sprzedano, gdzie indziej zwalniano, a kwota się nie zgadza.

Internauci sugerują, że śmierć sześciu lekarzy w Kanadzie, których lista nazwisk krąży w mediach społecznościowych, miała jakiś związek ze szczepieniem na COVID-19. Nie ma na to żadnych dowodów, pracodawcy większości tych lekarzy dementują plotki, a powody zgonów są zupełnie inne. Przestrzegamy przed fake newsem.

Zachorowań na COVID-19 przybywa wolniej - ale przybywa. W czterech województwach średnia siedmiodniowa liczba zakażeń na 100 tysięcy mieszkańców od lipca rośnie nieprzerwanie, w innych po lekkim spadku znowu jest wzrost.